Spis treści:
Co to jest gorący kompost?
Tradycyjne metody kompostowania na zimno są wysoce skuteczne, jednak cały proces domowej produkcji wartościowego nawozu dla roślin trwa bardzo długo, bo nawet kilka miesięcy. Alternatywą jest kompostowanie na gorąco. Co to jest gorący kompost? To nawóz organiczny z zebranych wcześniej odpadków roślinnych i materiału strukturalnego, przygotowany w dużo krótszym czasie. Tym sposobem jesteś w stanie już w kilkanaście dni uzyskać sypki, ciemnobrunatny, gładki produkt odżywczy, pachnący świeżą ziemią i leśną ściółką.
Krótkie kompostowanie w warunkach podwyższonej temperatury na pryzmie przyspiesza cały proces produkcji nawozu i jest idealnym rozwiązaniem, jeśli zostało ci niewiele czasu na przygotowanie warzywnika pod wysiew i sadzenie. Co więcej, umiejętnie przeprowadzone dodatkowo oczyszcza materiał z aktywnych patogenów. Dzięki temu minimalizuje ryzyko ich utrzymania się i rozprzestrzeniania, podczas nawożenia gleby.
Gdybyśmy w jednym zdaniu mieli wyjaśnić, czym jest kompostowanie, to wskazalibyśmy na intensywny proces fermentacji tlenowej, zachodzący w luźnej strukturze pryzmy. Wymaga podlewania i częstego mieszania, aby utrzymane środowisko pozwoliło namnażającym się mikroorganizmom wykonać pracę przemiany zgromadzonych odpadków na cenny nawóz. Powtarzane przez określony czas mieszanie pozwala wyrównać temperaturę w całej usypanej pryzmie. W jaki sposób przygotować gorący kompost, gdzie go umiejscowić i kiedy zacząć przerzucanie warstw? Zacznij od zebrania materiału i zachowania właściwych proporcji składu.
Przeczytaj również: Kompost ciepły czy zimny – który jest lepszy? Do czego używać, wady i zalety stosowania
Jak szybko zrobić gorący kompot?
Kluczowe w produkcji kompostu na gorąco jest zachowanie prawidłowych proporcji węgla i azotu. Właściwy stosunek części węgla (C) do azotu (N) to 25-30 części C na 1 część N. Oczywiście w domowej produkcji nie ma sensu dokładnie wyliczać współczynnika i pilnować wartości dodawanych składników. Chodzi bardziej o zachowanie ogólnego stosunku, aby węgla nie było w pryzmie za mało, a azotu za dużo, a pracujące mikroorganizmy były w stanie przetworzyć materiał na świeży, wysokojakościowy kompost.
Idealne proporcje składników pryzmy kompostowej do kompostowania na gorąco:
- 1/3 wsadu węglowego – materiał węglowy (brązowy) przerabiany jest dość długo, są to m.in. kartony, wytłoczki po jajkach, słoma, a także popiół drzewny;
- 1/3 wsadu azotowego – materiał roślinny szybko kompostujący, zielony np. świeżo skoszona trawa, odpadki kuchenne warzywne, skorupki jaj czy fusy z kawy;
- 1/3 obornik.
Budowana pryzma powinna być dość duża. Optymalny rozmiar to 1 metr sześcienny, jednak w praktyce wystarczy, że usypiesz kopiec, wykorzystując ten materiał, który udało ci się zebrać. Warstwy w pryzmie układamy naprzemiennie w takiej oto kolejności:
- materiał węglowy,
- materiał azotowy,
- obornik.
Na początek warto ułożyć na ziemi słomę jako formę stabilnie rozłożonej podstawy, która wyznaczy ci powierzchnię kolejnych warstw. Na nią wysyp odpadki kuchenne (nie przejmuj się nasionami, w temperaturze osiąganej przez materiał nie mają szansy wykiełkować), które następnie okryj cienką warstwą świeżo skoszonej trawy. Ostatnia warstwa to obornik. „Piętra” powtarzaj, aż do wyczerpania materiałów. Staraj się utrzymać nadaną u podstawy formę, aby po ukończeniu pracy pryzma nie przypominała stożka.
Gotowa pryzma kompostowa nie powinna wyglądać tak, jak na tym zdjęciu. Staraj się tak układać warstwy, aby utrzymać formę prostopadłościanu, nadaną u podstawy. Fot. huertinadetoni/123rf.com
W dalszych warstwach brązowych, zamiast słomy możesz użyć namoczonych kartonów – zapewnią optymalny poziom wilgoci na start. W procesie kompostowania na gorąco woda jest niezbędna, ponieważ pryzma potrzebuje tlenu i wilgoci. Co jakiś czas, najlepiej co dwa pełne „piętra” pryzmę podlewaj wodą z odpowiednio dobranym starterem. Idealnie sprawdzi się np. gnojówka roślinna. Tylko uważaj, żeby całości nie przelać. Regularnie wykonuj test dłoni – nabierz rękawicą garść materiału i ściśnij. Jeśli skleił się i pojawiło się na nim kilka kropli wody, poziom wilgoci jest idealny.
Co dalej z twoim kompostem?
- Przez 4 dni nie ruszaj pryzmy.
- Po tym czasie zmierz temperaturę kopca i jeśli stwierdzisz, że osiągnął optymalną temperaturę, zacznij jego przerzucanie.
- Kolejne pracujące warstwy przerzucaj co dwa dni, aż do końca procesu kompostowania.
Do czego używać gorącego kompostu?
Gotowy kompost, nazywany często czarnym złotem ogrodników, możesz wykorzystać w uprawie warzyw oraz do letniego zasilenia krzewinek truskawek. Z pewnością przyda ci się on już na etapie produkcji rozsady. Do czego jeszcze używać gorącego kompostu? Pod drzewa i krzewy owocowe, a także pod rośliny ozdobne sadzone na rabatach i do poprawy parametrów ziemi do kwiatów doniczkowych. Kompost powinien dostać się do podłoża i dobrze z nim wymieszać, dlatego ważne jest jego równomiernie rozsypanie w planowanych miejscach upraw i nasadzeń oraz lekkie przekopanie (wystarczy, że znajdzie się nieco pod powierzchnią podłoża).
Terminy nawożenia kompostem:
- wiosna – od kwietnia do czerwca,
- jesień – od października do listopada.
Miejsca nawożenia:
- pojemniki na rozsady,
- podłoża szklarniowe,
- grządki w warzywniku,
- rabaty kwiatowe,
- trawniki.
Gotowy kompost wykorzystaj w podniesionych skrzyniach, odświeżanych pod nowe uprawy grządkach warzywnika, zielniku, a także na rabatach kwiatowych, szykowanych pod wymagające rośliny ozdobne. Fot. huertinadetoni/123rf.com
Jeżeli w twoim ogrodzie gotowy kompost ma trafić wyłącznie do warzywnika, rozważ jego założenie niedaleko jego powierzchni. W ten sposób ograniczysz zbędną bieganinę i w łatwy, wygodny i czysty sposób przeniesiesz gotowy nawóz do gleby, która najbardziej tego potrzebuje.
Źródło: deccoria.pl
Przeczytaj również:
Kompostowanie na gorąco. Przygotuj odżywczy kompost w 28 dni
Ściółkowanie szyszkami i kwaśny kompost z szyszek. Najlepsza odżywka dla roślin kwasolubnych
Zakładanie kompostownika w ogrodzie krok po kroku. Co kompostować i jakie rośliny dożywiać?
Jak przyśpieszyć kompostowanie? Zalety drożdży w kompoście i przepis na domową miksturę