Spis treści:
Kiedy sadzić ziemniaki?
Ziemniaki to warzywo, którego nie może zabraknąć na naszych stołach. Można je gotować, piec, smażyć, a także robić z nich puree, frytki czy chrupiące placki. Są one nie tylko bardzo smaczne, ale również bogate w składniki odżywcze. To bogate źródło błonnika, który jest ważny dla zdrowia układu pokarmowego. Ponadto dostarczają duże ilości potasu i witaminy B6, w mniejszych ilościach zawierają też witaminę C. Oprócz tego ziemniaki są bogate w skrobię, która jest głównym źródłem energii w diecie. To sprawia, że wiele ogrodników decyduje się na ich uprawę w swoim ogrodzie. Samodzielna hodowla tego warzywa nie jest trudna ani wymagająca. Choć ziemniaki doskonale rosną w naszych warunkach klimatycznych, są wrażliwe na niskie temperatury. Dlatego termin sadzenia ma ogromne znaczenie dla ostatecznego sukcesu uprawy.
Kiedy sadzić ziemniaki? Optymalny termin zależy od regionu i warunków pogodowych. Ważne jest, aby gleba na głębokości 10 cm miała temperaturę 8-10 st. C. Wcześniej do ziemi mogą jednak trafić niektóre odmiany wczesne, które zostały już podkiełkowane (wówczas gleba może mieć temperaturę 5-6 st. C). Optymalnym terminem sadzenia ziemniaków dla większości regionów naszego kraju jest druga i trzecia dekada kwietnia. Natomiast w chłodniejszych rejonach lepiej poczekać aż do maja. Warto jednak pamiętać, że zbyt wczesne sadzenie ziemniaków może prowadzić do opóźnionych i nierównomiernych wschodów, co opóźnia plonowanie i obniża zbiory. Ponadto narażamy nasze rośliny na wystąpienie choroby grzybowej, jaką jest rizoktonioza, która może znacznie obniżyć plony i jakość bulw.
Termin sadzenia ziemniaków jest uzależniony od warunków pogodowych. Fot.alicjane/123RF.com
Najlepsze odmiany ziemniaków
W wyniku wieloletniego krzyżowania i sztucznej selekcji powstało mnóstwo odmian ziemniaków, które różnią się między sobą kolorem skórki, miąższem, zawartością skrobi czy smakiem. Można je podzielić na kilka kategorii, m.in. według czasów zbiorów. W ten sposób rozróżniamy gatunki bardzo wczesne, wczesne, średnio wczesne, średnio późne i późne. Istnieje też klasyfikacja, według której ziemniaki dzieli się na trzy podstawowe typy: A, B oraz C. Czasami wyróżnia się też typ D o wyjątkowo mączystych bulwach, które całkowicie się rozgotowują. Dlatego są rzadko wykorzystywane w kuchni. Można też wyróżnić odmiany mieszane, np. typu AB czy CB.
Przy wyborze odmiany ziemniaków warto wziąć pod uwagę podstawowe typy kulinarne, które różnią się przede wszystkim zawartością skrobi w bulwach. Niektóre z nich są idealne do gotowania, podczas gdy inne doskonale nadają się do smażenia czy pieczenia. Poznaj podstawowe typy ziemniaków.
- Typ A (sałatkowy)
Ziemniaki te są najtwardsze, charakteryzują się niewielką zawartością skrobi, a po ugotowaniu pozostają zwięzłe i wilgotne (nie rozpadają się). Można je łatwo kroić, jako że zachowują swój kształt. To sprawia, że idealnie pasują do różnego rodzaju sałatek. Sprawdzą się też jako dodatek do zup, można je gotować w mundurkach, łatwo poddają się także smażeniu i grillowaniu. Natomiast ze względu na niską zawartość skrobi, ziemniaki te mogą słabo rumienić się podczas smażenia na patelni czy w głębokim tłuszczu. Wśród najpopularniejszych odmian ziemniaków typu A warto wymienić m.in.:
- Agata;
- Annabelle;
- Cecile;;
- Denar;
- Ditta;
- Impresja;
- Impala;
- Lord;
- Mozart;
- Oberon;
- Velux;
- Vineta;
- Vivaldi.
Przeczytaj również: Chcesz mieć duże bulwy selera? Zastosuj starą metodę ogrodników
- Typ B (ogólnoużytkowe, uniwersalne)
Ziemniaki te są najbardziej rozpowszechnione w sprzedaży, ponieważ nadają się do przyrządzania większości potraw. Cechują się średnim poziomem twardości. Po ugotowaniu nie rozpadają się, ale da się je łatwo rozgnieść (np. za pomocą widelca). Podczas smażenia ich skórka rumieni się i staje się chrupiąca, jednocześnie robią się miękkie w środku. Ten typ ziemniaków jest idealny do frytek i chipsów, zrobisz z niego też wspaniałe placki. Ponadto jest wybierany do dań obiadowych, a także jako dodatek do zup, kopytek czy babeczek ziemniaczanych. Najpopularniejsze odmiany to:
- Augusta;
- Cyprian;
- Irga;
- Irys;
- Flaming;
- Fresco;
- Glada;
- Gloria;
- Orlik;
- Sante.
Wyróżnia się trzy typy ziemniaków, które różnią się zawartością skrobi w bulwach. Fot.alicjane/123RF.com
- Typ C (mączyste)
Te ziemniaki zawierają najwięcej skrobi, przez co są najbardziej mączyste i najmniej wilgotne. Po ugotowaniu łatwo się rozpadają, mają jasny, lekko suchy i sypki miąższ. Najbardziej pasują do puree, placków, klusek, pyz czy kopytek. Do najpopularniejszych odmian ziemniaków typu C zaliczają się:
- Agnes;
- Ametyst;
- Bryza;
- Etiuda;
- Gracja;
- Gustaw;
- Jutrzenka;
- Justa;
- Mazur;
- Magnolia;
- Malaga;
- Marlen;
- Melody.
Uprawa ziemniaków – najważniejsze zasady
Samodzielna uprawa ziemniaków nie jest trudna, dlatego nie sprawi problemu nawet początkującemu ogrodnikowi. Warto jednak pamiętać, że są to warzywa ciepłolubne, dlatego zaleca się je sadzić, gdy temperatura gleby i powierza przekracza 8 st. C. Najlepiej rosną na stanowisku słonecznym, w żyznym i próchniczym podłożu. Choć ziemniaki są tolerancyjne względem podłoża, uprawa na glebach kwaśnych może spowodować zahamowanie wzrostu, co odbije się na ilości i jakości plonu. Ziemniaki najlepiej czują się w ziemi o odczynie lekko kwaśnym (pH około 6,0).
Warto również pamiętać, aby nie sadzić ziemniaków przed i tuż po roślinach psiankowatych (takich jak papryka czy pomidor), a także okopowych (np. marchewka, burak, rzodkiewka), ponieważ są one podatne na te same choroby i szkodniki. Dobrym przedplonem dla tych warzyw są rośliny strączkowe, zboża oraz nawozy zielne. Szczególnie ważne jest podlewanie ziemniaków w czasie kwitnienia, to wtedy mają największe zapotrzebowanie na wodę. Późniejsze podlewanie jest wskazane w czasie suszy. Natomiast zbyt duża ilość wody może doprowadzić do gnicia bulw.
Źródło: deccoria.pl
Przeczytaj również: Dlaczego siewki i rozsada się wyciągają? Co zrobić, żeby nie były długie