Spis treści:
- Dalia — charakterystyka gatunku
- Wymagania dalii
- Pielęgnacja dalii
- Sadzenie dalii ogrodowej
- Jak przyśpieszyć kwitnienie dalii
- Dlaczego dalia nie kwitnie
Dalia – charakterystyka gatunku
Dalie (Dhalia), zwane georginiami to kwiaty z rodziny astrowatych, których naturalnym środowiskiem jest Ameryka Środkowa. Zadomowiły się jednak w Europie i nawet w zmiennym, polskim klimacie rozwijają się i kwitną. Ich cechą szczególną jest ogromna ilość kolorów, na które barwią się ich kwiaty. Feeria barw zaczyna się od bieli, poprzez beże, pomarańcze, róże aż do ciemnej, bordowej czerwieni. Gratką dla pasjonatów ogrodnictwa jest czarna dalia, odmiana kolekcjonerska.
Różnorodność dalii polega także na tym, że poszczególne odmiany różnią się wielkością kwiatów: od kilku do nawet 25 cm. Wyjątkowe są także ich płatki - prawie każda odmiana ma swój niepowtarzalny kształt: rurkowaty, postrzępiony, zaokrąglony, mniej lub bardziej rozłożysty. To dlatego często obsadza się daliami całe rabaty – mnogość odmian sprawia, że wyglądają bajecznie i spektakularnie.
Szacuje się, że obecnie występuje około 2 tysięcy odmian dalii. Wśród nich wyróżnia się dalie pojedyncze, pomponowe, kuliste, peoniowe, kaktusowe, anemonowe i inne. Każda odmiana ma niepowtarzalne cechy. Największym wyzwaniem dla hodowców tych pięknych kwiatów jest stworzenie odmiany mrozoodpornej, gdyż dalie są wyjątkowo nieodporne na niskie temperatury.
Dalia – wymagania
Dalia nadaje się do uprawy w Polsce i może osiągnąć imponujące rozmiary, wymaga jednak odpowiedniej pielęgnacji. Bez dobrze dobranej gleby, odpowiedniego stanowiska i słońca będzie rosnąć, ale rozrost i kwitnienie nie będą spektakularne.
Przede wszystkim georginie potrzebują stanowiska bardzo słonecznego – najlepsze efekty osiągnie się, sadząc ją tam, gdzie słońce będzie ogrzewać ją przez kilka godzin dziennie.
Gleba powinna być żyzna i przepuszczalna, można wymieszać ją z piaskiem albo wysypać na dno donicy/do gruntu trochę żwiru. Rośliny do obfitego kwitnienia potrzebują nawozu – idealny będzie kompost, który możesz wymieszać z podłożem zanim posadzisz karpę. W przypadku naturalnego kompostu nie ma możliwości przenawożenia rośliny, jest on zatem całkowicie bezpieczny.
Dalia – pielęgnacja
Dalie należy regularnie i obficie podlewać, szczególnie w czasie suszy. Z drugiej strony nie wolno ich przelać, ponieważ karpa zgnije. Ze względu na bogate kwitnienie, w okresie wzrostu (od maja do lipca) kwiat ten potrzebuje nawożenia potasem i fosforem. Dalie, które wydają duże kwiaty należy obowiązkowo podpierać – w innym razie złamią się pod ciężarem główki. Połamana dalia niestety nadaje się już tylko do wazonu.
Ścinanie kwiatów wydłuża kwitnienie rośliny, dlatego co jakiś czas warto uszczknąć pęd z główką. Należy również przycinać wszystkie przekwitnięte pędy.
Dalia ogrodowa – sadzenie
Dla rozwoju i kwitnienia dalii kluczowe znaczenie ma okres sadzenia. To roślina, która w ogóle nie jest odporna na mrozy ani nawet na przymrozki. Pierwszy możliwy termin sadzenia jej do ogrodu to połowa maja, czyli tak zwani zimni ogrodnicy. Dla pewności warto zaczekać jeszcze chwilę dłużej, do końcówki maja, gdyż nawet jedna noc z przymrozkiem może sprawić, że kwiat zmarnieje.
Jak sadzić dalię?
Dalie można wysiać z nasion albo wysadzić z bulw lub karp, czyli skupisk bulw. Najchętniej wybieranym sposobem jest wkładanie do ziemi karp i późniejsze ich wykopywanie. W okresie wczesnowiosennym karpy georginii są ogólnodostępne w centrach i sklepach ogrodniczych.
Żeby zasadzić dalię, trzeba wykopać jej dołek na głębokość kilku centymetrów, włożyć bulwę do ziemi i przysypać, a potem obficie podlać. Zanim jednak włożysz bulwę albo karpę do ziemi zobacz, czy nie jest zbyt sucha – jeśli tak, włóż ją na 2-3 godziny do wody. Rozstaw dalii karłowych to 20 x 30 cm, odmian średnich 50 x 60 cm, a dalii wysokich 70 x 70 cm. Dalie wysokie dorastają nawet do 2 metrów, dlatego sadząc taką odmianę wbij od razu koło bulwy palik albo zadbaj o inna podporę. Dalie mają bardzo ciężkie kwiaty i zdarza im się łamać pod ich ciężarem. Gdy roślina zawiązuje pąki i szykuje się do kwitnienia, należy przywiązać ją miękkim sznurkiem do wkopanego palika. Funkcję podpór na rabatach daliowych mogą pełnić także sznurki przeplecione nad sadzonkami.
Dalia z reguły zaczyna kwitnienie w lipcu albo sierpniu. Powinna kwitnąć do października, ale jeśli jesień okaże się mroźna, nawet we wrześniu może skończyć się jej żywot. Jest jednak sprawdzony sposób na to, aby trochę przyspieszyć zakwitanie dalii – dzięki temu będziesz cieszyć się jej pięknem przynajmniej miesiąc dłużej.
Caption
Jak przyspieszyć kwitnienie dalii?
Zamiast wysadzać dalię od razu do ogrodu na jej stałe miejsce, posadź jej karpy w domu, w doniczce. Dzięki takiemu podpędzeniu, bulwa wypuści pędy i liście i wysadzana do gruntu będzie już całkiem przyzwoitej wielkości. To spowoduje, że szybciej rozpocznie się jej kwitnienie. Dzięki tej metodzie można przyspieszyć wydawanie przez dalię kwiatów nawet o miesiąc. Przy dobrej pogodzie jesienią (mrozy dopiero w październiku), można rozciągnąć kwitnienie georginii nawet do 4 – 5 miesięcy!
Przygotowanie dalii do wysadzenia w ogrodzie jest bardzo proste. Bulwy włóż do doniczki, którą postawisz na ciepłym, słonecznym parapecie. Przykryj ją przezroczystą folią albo pokrywką. Gdy tylko zobaczysz pierwsze pędy, zdejmij wieczko. Roślina podrośnięta, ze sporą ilością liści nadaje się do wysadzenia do ogrodu tuż po pierwszej połowie maja.
Dlaczego dalia nie kwitnie?
Mówi się, że dalia to roślina późnego lata – kwitnienie zaczyna w lipcu i trwa ono do pierwszych przymrozków, czasem nawet do października. Usuwając przekwitnięte pędy, można przedłużyć kwitnienie. Może się jednak zdarzyć, że dalia będzie bogato ulistniona, rozrośnięta, ale nie zakwitnie. Przyczyną są najczęściej podstawowe błędy uprawowe i niewystarczająca znajomość tego gatunku.
Co konkretnie może być przyczyną braku kwitnienia u dalii?
- Niewystarczająco nasłonecznione stanowisko – dalia musi mieć przynajmniej kilka godzin pełnego słońca dziennie, żeby kwitnąć. Bez tego kwiaty będą karłowate albo nie wyrosną w ogóle.
- Zbyt wczesny okres sadzenia – dalia jest nieodporna na mróz, dlatego posadzenie jej przed końcem przymrozków spowoduje, że zmarnieje, a jeśli nawet przeżyje to będzie bardzo osłabiona.
- Nieodpowiedni nawóz – do kwitnienia dalia potrzebuje potasu i fosforu. Jeśli będzie nawożona azotem, jej części zielone będą się rozrastać, ale kwiaty się nie pojawią.
- Brak przycinania – dalia potrzebuje regularnego ścinania kwiatów, dzięki któremu na pędach pojawiają się kolejne główki.
- Nieregularne podlewanie – dalie potrzebują podlewania z odpowiednią częstotliwością. Brak dostatecznej ilości wody powoduje, że kwiaty karleją, a liście więdną. Dalia nie potrafi magazynować wody, źle znosi suszę – szczególnie wtedy wymaga twojej uwagi.
Dalie to kwiaty, które w wielkim stylu wracają do polskich ogrodów. Pasują na rabaty angielskie, można łączyć je z innymi gatunkami, ale doskonale wyglądają posadzone tylko z innymi odmianami georginii. Ich głównym atutem są kwiaty – bez nich niestety tracą cały urok. Żeby kwitły i rozwijały się, potrzebują odpowiedniej pielęgnacji, przede wszystkim słońca i ciepła.
Przeczytaj również:
Uprawa cukinii w ogrodzie: Kiedy wysiewać cukinię do gruntu?
Pelargonie: Czym podlewać, żeby ładnie kwitły? Nawożenie, uprawa i pielęgnacja