Z artykułu dowiesz się:
- Co warto wiedzieć o mieczykach
- Jakie wymagania mają mieczyki
- Jak uprawiać mieczyki
- Kiedy sadzić mieczyki
- Na jakie choroby i szkodniki mieczyków warto uważać
Mieczyki – charakterystyka
Mieczyki, łac. Gladiolus, to rodzaj roślin, które są znane także pod nazwą gladiole. To nawiązanie do kształtu przypominającego miecz, jednak istnieje legenda, która mówi powiązaniach z gladiatorami. To te kwiaty miały być wręczane im przed walką – na szczęście.
Wśród roślin wyróżnia się ponad 250 gatunków tych kwiatów, które można spotkać na wielu kontynentach – najwięcej w Afryce, ale także w Azji i w Europie. W Polsce w naturalnych warunkach rosną dwa gatunki – mieczyk błotny i mieczyk dachówkowaty. Oba są objęte ochroną gatunkową. Do ozdoby przestrzeni wokół domu uprawia się tzw. mieszańce, czyli gladiole ogrodowe, wśród których można spotkać wiele odmian różniących się kolorami, wysokością, a nawet terminem kwitnienia.
Mieczyki wyrastają z podziemnych bulw okrytych łuskami, które przypominają dorodne cebule. Tworzą nierozgałęzione, grube łodygi o wysokości od 70 do 120 cm, wzdłuż których wyrastają kwiatostany w formie kłosów. Od dołu otulają je długie, mieczowate liście, które w połowie załamują się i zwisają na boki lub dumnie sterczą do góry.
Mieczyki uprawiane są w polskich ogrodach od lat. Fot. Pixabay
Mieczyki — odmiany
Na kłosowatych kwiatostanach mieczyków ogrodowych może znajdować się od 12 do nawet 24 dzwonkowatych lub motylkowatych kwiatów, które charakteryzują się symetrycznym okwiatem o gładkich, pofałdowanych lub postrzępionych płatkach. Występują w wielu różnych kolorach w zależności od odmiany, np.:
- Priscilla - ma białe kwiaty z różowym obrzeżem i żółtą gardzielą,
- Black Star - jest krwistoczerwony z czarną obwódką,
- Green Star - ma jasnozielony kolor,
- Charm - jest biało-różowy,
- Halley - ma białe płatki z żółtym środkiem.
Wybór kolorów jest niezwykle szeroki, więc stworzenie wspaniałej, kolorowej kompozycji nie stanowi żadnego kłopotu nawet dla początkującego ogrodnika.
Mieczyki występują w wielu różnych wariantach kolorystycznych. Fot. Getty Images
Mieczyki – wymagania
Uprawa mieczyków nie należy do najłatwiejszych zadań. Nie są to rośliny mrozoodporne, a do tego "cebula matka" obumiera po przekwitnieniu. Dlatego o mieczyki należy starannie o nie dbać. Zacznij od stworzenia im odpowiednich warunków do rozwoju. Jeśli chcesz, żeby gladiole rozweseliły ogród pięknymi kwiatami, zapewnij im:
- słoneczne, ale osłonięte od wiatru stanowisko – w cieniu mieczyk nie otworzy kwiatów, z kolei silne podmuchy powietrza mogłyby złamać wysokie łodygi,
- żyzne, próchnicze i przepuszczalne podłoże – najlepiej, jeśli gleba ma pH na poziomie 6,5-7. W takiej ziemi mogą swobodnie rozwijać korzenie i tworzyć nowe bulwy potomne, z których w przyszłym roku powstaną nowe kwiaty. Mieczyki najlepiej rosną w podłożu, które w zeszłym roku było ściółkowane obornikiem.
Jeśli gleba w wybranym miejscu jest za ciężka, należy spulchnić ją i wymieszać z piaskiem. Dobrym pomysłem jest dodanie do niej perlitu, który nie tylko rozluźnia podłoże, ale także pomaga utrzymać właściwy poziom wilgoci. Z kolei problem kwaśnej ziemi można rozwiązać, dodając do niej trochę wapna.
Przeczytaj również: Nemezja - kwiat o soczyście barwnych kwiatach idealny na balkony i rabaty. Jak o niego dbać?
Mieczyki wymagają starannej pielęgnacji. Fot. Pixabay
Mieczyki – uprawa
Gladiole są dość "żarłocznymi" roślinami, więc jeśli umieścisz je w ogrodzie, to z pewnością będziesz mieć sporo pracy. Jednak warto się poświęcić dla tych wspaniałych kwiatów. Aby pięknie kwitły, mieczyki wymagają:
- obfitego podlewania, zwłaszcza w okresach suszy i gdy kwitną. Nie można ich jednak zalewać wodą – to spowodowałoby gnicie bulw. Rośliny należy nawadniać powoli, aby płyn zdążył wsiąknąć w ziemię. Jednocześnie należy unikać polewania liści, aby nie dopuścić do rozwoju grzybów,
- regularnego nawożenia kompostem lub preparatami mineralnymi o spowolnionym uwalnianiu. Warto zadbać o to, żeby środki te były wieloskładnikowe. Dzięki temu gladiole będą mogły obficie kwitnąć, a ich łodygi utrzymają ciężkie kwiatostany,
- podpory w okresie kwitnienia – wysokie łodygi są dość podatne na uszkodzenia, zwłaszcza podczas silnych deszczy i wiatrów. Jeśli nie chcesz stracić efektownej dekoracji ogrodu, podeprzyj rośliny.
Gdy roślina przekwitnie, należy obciąć suche kwiaty i pozostawić łodygę wraz z liśćmi, aby samodzielnie obumarły. Dzięki temu cebula wchłonie zawarte w nich składniki odżywcze i będzie mogła przekazać je nowym cebulom.
Mieczyki warto regularnie nawozić. Fot. Pixabay
Przeczytaj również: Łubin ogrodowy – ozdabia rabaty i użyźnia glebę. Sprawdzi się jako zielony nawóz
Mieczyki – sadzenie
Kiedy i jak sadzić mieczyki? Gladiole należy posadzić w gruncie wiosną, od połowy kwietnia do maksymalnie połowy maja! Jeśli będziesz je sadzić je partiami, np. co 2 tygodnie, uzyskasz barwną kompozycję, która będzie zdobić ogród przez całe lato. Bulwy należy umieścić na głębokości równej trzykrotnej wielkości cebuli, czyli ok. 10 cm. Jeśli posadzimy je zbyt płytko, będą się przechylać i przewracać pod ciężarem kwiatów. Warto przed tym potraktować je preparatem grzybobójczym, zwłaszcza jeśli są to bulwy wyhodowane przez ciebie. Podczas zimowania mogły zalęgnąć się w nich różne patogeny.
Pamiętaj, że mieczyki nie lubią być sadzone co roku w tym samym miejscu, dlatego powinieneś regularnie zmieniać im stanowisko. Jednocześnie unikaj umieszczania ich tam, gdzie wcześniej znajdowały się rośliny okopowe i cebulowe, ponieważ można je narazić na atak szkodników lub różnych chorób.
Natomiast jeśli uzyskałeś nowe bulwy, nie sadź ich na docelowej rabacie, a w inspektach, gdzie będą mogły wzmocnić się i osiągnąć odpowiednie wymiary do rozwoju kwiatów. W gruncie należy je zasadzić dopiero po min. 2 latach od pozyskania. Wcześniej padną ofiarą szkodników lub chorób.
Obok czego sadzić mieczyki?
Mieczyki można sadzić grupami lub w towarzystwie innych letnich roślin o podobnym terminie kwitnienia. Kwiaty te dobrze komponują się z wysokimi roślinami takimi jak: lilie, jeżówki czy rudbekie. Umieszczając je na letniej rabacie, postarajmy się zapewnić im miejsce z tyłu, by były tłem dla innych roślin. Piękną kompozycję stworzymy, zestawiając mieczyki m.in. z rozchodnikami, funkiami, aksamitkami czy heliotropami.
Bardzo ważne jest, aby nie sadzić mieczyków w pobliżu ogórków, frezji czy astrów, ponieważ rośliny te podatne są na choroby wirusowe, które mogłyby się też przenieść na gladiole.
Cebule mieczyków należy posadzić głęboko w ziemi. Fot. 123RF/PICSEL
Gladiole – kiedy wykopać?
Mieczyki należą do grupy kwiatów, które nie są w stanie przetrwać zimy w polskiej glebie. Dlatego należy przezimować je w domu. Aby to zrobić:
- wykop gladiole i usuń część nadziemną, pozostawiając ok. 10-15 cm kawałek pędu,
- osusz cebule w suchym i ciepłym miejscu, gdzie panuje temperatura ok. 20-24°C, przez kilka dni,
- oderwij pozostały pęd i liście,
- oddziel cebulki przybyszowe od bulwy matecznej i oczyść z górnych warstw łusek i pędów,
- rozłóż cebule w ciepłym miejscu i pozostaw do wyschnięcia na ok. 30 dni,
- suche, czyste i zdrowe bulwy przełóż do ażurowego pojemnika i przysyp torfem,
- przechowuj cebule w chłodnym pomieszczeniu, gdzie panuje temperatura od 5-8°C.
Zastanawiasz się, kiedy wykopywać mieczyki? Zrób to ok. miesiąc po przekwitnięciu kwiatów, czyli na przełomie sierpnia i września. Na ich miejsce możesz wsadzić np. lawendę, która również uwielbia zasadową glebę.
Po przekwitnięciu cebulki mieczyków należy wykopać i przechowywać przez zimę w chłodnym miejscu. Fot. 123RF/PICSEL
Mieczyki — choroby i szkodniki
Gladiole przyciągają uwagę nie tylko ludzi, ale także różnych pasożytów. Częstymi gośćmi na ich liściach i łodygach są ślimaki nagie i mszyca, jednak wystarczą np. fusy od kawy, skorupki jajek czy woda z octem, aby pozbyć się szkodników. Dużo groźniejszym wrogiem są wciornastki mieczykowce, na które działają tylko specjalne preparaty chemiczne.
Mieczykom mogą zagrażać także szara pleśń i twarda zgnilizna, które sprawiają, że roślina nie tylko brzydko wygląda, ale może także obumrzeć. Aby zapobiec występowaniu tych chorób, należy zadbać o to, żeby bulwy przed posadzeniem były zdrowe i ładne. Dobrym pomysłem jest także zanurzenie ich w preparacie grzybobójczym.
Gladiole to niezwykle elegancka dekoracja ogrodu, która wspaniale będzie prezentować się na tle ciemnozielonych roślin oraz świetnie sprawdzi się jako kwiat cięty!