Spis treści:
- Kolkwicja chińska – długo kwitnący krzew
- Ciekawe odmiany kolkwicji chińskiej
- Jak uprawiać kolkwicję?
- Zastosowanie kolkwicji chińskiej w ogrodzie
Kolkwicja chińska – długo kwitnący krzew
Kolkwicja chińska (Kolkwitzia amabilis) została sprowadzona do Europy na początku XX wieku w wyniku wyprawy botanicznej Ernesta Henry’ego Wilsona. Roślina pochodzi z centralnych Chin, gdzie w naturze występuje dziś już tylko sporadycznie, głównie na skalistych zboczach i w zaroślach. W europejskich szkółkach zyskała status gatunku monotypowego, reprezentującego rodzinę przewiertniowatych, i od lat cieszy się uznaniem jako krzew o wysokiej wartości dekoracyjnej. W warunkach ogrodowych dorasta zazwyczaj do 3 metrów wysokości i podobnej szerokości, tworząc rozłożysty pokrój z delikatnie przewieszającymi się pędami, których kora z wiekiem zaczyna się charakterystycznie łuszczyć cienkimi, papierowymi warstwami.
Liście kolkwicji są szerokojajowate, matowe, ułożone na cienkich ogonkach. Ich długość może sięgać 8 centymetrów, a jesienią przyjmują intensywne odcienie purpury i brązu, co znacząco przedłuża funkcję dekoracyjną krzewu. Pąki kwiatowe rozwijają się wyłącznie na pędach dwuletnich, co oznacza, że cięcie musi być wykonane w określonym terminie – najpóźniej na początku lata – by nie zakłócić procesu zawiązywania kwiatów w kolejnym sezonie. Zaniedbanie tego aspektu skutkuje osłabionym kwitnieniem, co w przypadku tak widowiskowego gatunku znacząco obniża jego wartość użytkową.
Najlepiej prezentuje się na przełomie maja i czerwca, kiedy zeszłoroczne przyrosty zostają niemal całkowicie zasłonięte przez gęste, różowobiałe kwiatostany. Kwiaty mają kształt niewielkich dzwonków o długości około 2 centymetrów i tworzą luźne wiechy. Ich wnętrze zdobią subtelne żółtopomarańczowe żyłki, które pełnią funkcję wizualnego przewodnika dla owadów zapylających – głównie pszczół i trzmieli. Po okresie kwitnienia na pędach rozwijają się owłosione niełupki, które choć mało spektakularne, utrzymują się do zimy i nadają krzewowi naturalistyczny wygląd.
Delikatne, różowobiałe kwiaty kolkwicji pojawiają się od maja do czerwca. Fot. nataliiazhekova / Canva Pro
Ciekawe odmiany kolkwicji chińskiej
Odmiana ‘Pink Cloud’ została wyselekcjonowana w ogrodach RHS Wisley w połowie XX wieku i do dziś pozostaje jedną z najbardziej rozpoznawalnych form ozdobnych kolkwicji chińskiej. Zachowuje cechy gatunku, ale jej kwiaty są intensywniej wybarwione i nieco większe. Krzew dorasta do 2–3 metrów wysokości, ma szeroki, rozłożysty pokrój i wykazuje wytrzymałość, co pozwala sadzić go na terenie całego kraju bez konieczności okrywania. Dzięki niewielkim wymaganiom pielęgnacyjnym ‘Pink Cloud’ doskonale sprawdza się w przestrzeni publicznej – jest sadzona w parkach, na terenach osiedlowych oraz w pasach zieleni, gdzie dobrze komponuje się z takimi gatunkami jak tawuła czy pięciornik.
Z kolei odmiana ‘Rosea’ została stworzona z myślą o mniejszych ogrodach i miejskich dziedzińcach, gdzie ograniczona przestrzeń nie pozwala na sadzenie dużych krzewów. Wysokość rośliny rzadko przekracza 1,5 metra, a tempo wzrostu jest zauważalnie wolniejsze niż w przypadku odmiany ‘Pink Cloud’. Ta wersja kolkwicji preferuje stanowiska słoneczne, ale dobrze radzi sobie także na rabatach półcienistych. Jej kwiaty są podobne pod względem kształtu i koloru do ‘Pink Cloud’, ale pojawiają się w mniejszych skupiskach, co nadaje roślinie bardziej subtelny charakter. Doskonale komponuje się z pastelowymi bylinami, takimi jak żuraweczki, funkie czy jasne odmiany liliowców, tworząc harmonijną i spójną kompozycję rabatową.
Wyraźnie odmienny efekt wizualny daje odmiana ‘Maradco’. W tym przypadku największym walorem ozdobnym są liście – młode egzemplarze mają wyraźnie miedziany odcień, który z czasem przechodzi w cytrynową żółć i złotopomarańczowy ton. Dzięki tej zmienności kolorystycznej krzew utrzymuje atrakcyjny wygląd przez cały sezon, niezależnie od etapu kwitnienia. Dorasta do około 2 metrów wysokości i dobrze znosi przycinanie, co pozwala prowadzić go jako niski, nieformalny żywopłot. Ze względu na wrażliwość liści na silne promieniowanie słoneczne najlepiej sprawdza się w miejscach częściowo ocienionych.
Przeczytaj również: Krzewy o minimalnych wymaganiach pielęgnacyjnych. Wiecznie zielone, z oryginalnymi liśćmi i kwiatami
Jak uprawiać kolkwicję?
Najlepszy czas na sadzenie kolkwicji przypada na dwa okresy w roku: wczesną wiosnę, zanim ruszy wegetacja, oraz późne lato – od drugiej połowy sierpnia do końca września. Taki wybór terminu pozwala młodym korzeniom dobrze się przyjąć przed nadejściem zimy i ułatwia start w kolejnym sezonie. Podczas sadzenia warto przygotować dołek o średnicy co najmniej dwukrotnie większej niż bryła korzeniowa i zadbać o to, by roślina została umieszczona na tej samej głębokości, na jakiej rosła w szkółce. Przy większych nasadzeniach grupowych zaleca się zachowanie odstępów od 1,5 do 2 metrów, co zapobiega nadmiernemu zagęszczeniu pędów i sprzyja swobodnemu rozwojowi krzewów.
Choć kolkwicja toleruje szeroki zakres odczynu gleby (pH 5–8), obserwacje praktyczne wskazują, że najobficiej kwitnie na podłożach lekko zasadowych, szczególnie jeśli gleba jest żyzna, przepuszczalna i umiarkowanie wilgotna. W pierwszym i drugim roku po posadzeniu młode rośliny wymagają regularnego nawadniania – najlepiej co 7–10 dni, porcją około 10 litrów wody na jeden krzew. Po tym okresie, gdy system korzeniowy się ustabilizuje, podlewanie można ograniczyć do długotrwałych okresów bez deszczu, zwłaszcza latem. Kolkwicja nie należy do roślin szczególnie wymagających, dlatego nawożenie wystarczy przeprowadzać co 2–3 lata przy użyciu preparatów o przedłużonym działaniu lub kompostu. Warto unikać nadmiaru azotu, który wprawdzie pobudza wzrost pędów, ale ogranicza liczbę kwiatów, co zubaża efekt dekoracyjny.
Po okresie kwitnienia na pędach rozwijają się owłosione niełupki, które, choć mało spektakularne, utrzymują się do zimy i nadają krzewowi naturalistyczny wygląd. Fot. Designosaurus/CanvaPro
Ze względu na to, że pąki kwiatowe pojawiają się tylko na zeszłorocznych pędach, cięcie formujące lub prześwietlające należy przeprowadzać wyłącznie po kwitnieniu, czyli wczesnym latem. Standardowy zabieg pielęgnacyjny polega na usunięciu co roku 15–20% najstarszych, zdrewniałych pędów przy samej ziemi, co pobudza roślinę do wypuszczania młodych przyrostów. Co kilka lat można także przeprowadzić cięcie odmładzające, skracając pozostałe gałęzie o jedną trzecią długości.
Przeczytaj również: Jak przedłużyć kwitnienie bzu? Są na to dwa sprawdzone sposoby
Zastosowanie kolkwicji chińskiej w ogrodzie
Kolkwicja chińska najlepiej prezentuje się jako roślina soliterowa, szczególnie gdy zostanie wyeksponowana na tle jednolitego trawnika lub ciemnozielonych roślin iglastych. W takiej kompozycji doskonale widoczne stają się jej przewieszające się pędy i masowe kwitnienie, które nadają krzewowi charakteru dekoracyjnego punktu centralnego. Aby roślina mogła się w pełni rozwinąć, zaleca się pozostawienie wolnej przestrzeni o średnicy co najmniej trzech metrów, co zapobiega przytłaczaniu jej przez inne nasadzenia.
W aranżacjach krajobrazowych kolkwicja znajduje zastosowanie również jako składnik nieformowanych żywopłotów, szczególnie tych o wysokości od 1,5 do 2,5 metra. Przy takim przeznaczeniu rekomenduje się sadzenie co około 100 centymetrów oraz systematyczne usuwanie starszych pędów, aby stymulować wzrost od nasady i utrzymać zwartą formę. Roślina dobrze komponuje się z innymi krzewami ozdobnymi, takimi jak tawuła brzózkolistna czy niskie odmiany świdośliwy.
Przeczytaj również: Złotem pokrywa ogród. Janowiec lidyjski – pielęgnacja i uprawa
Walory ekologiczne to kolejny argument za wprowadzeniem kolkwicji do ogrodów i terenów zieleni miejskiej. Kwiaty o głębokim dzwonkowatym kształcie stanowią źródło nektaru dla pszczół i innych zapylaczy, a późniejsze owoce – owłosione niełupki – mogą służyć jako pokarm dla drobnych ptaków zimujących w Polsce. Roślina dobrze radzi sobie w środowisku miejskim, nawet tam, gdzie stężenie ozonu i tlenków azotu jest stosunkowo wysokie, co czyni ją dobrym wyborem w kontekście odporności na zanieczyszczenia powietrza. W ogrodach przydomowych może być z powodzeniem sadzona na skarpach i innych terenach o lekkim nachyleniu, ponieważ jej system korzeniowy stabilizuje glebę i ogranicza erozję.
Źródło: deccoria.pl
Przeczytaj równiez:
Żółte mszyce na oleandrze. Najlepsze sposoby, by pozbyć się szkodników
Mało znany krzew, rodzi owoce o "pięciu smakach" Jak uprawiać cytryniec chiński?
Odżywia i wzmacnia jukę ogrodową. Przygotuj, by okazale kwitła latem