Spis treści:
- Kiedy żeruje stonka ziemniaczana? Cykl życia i okresy aktywności
- Jakie warzywa atakuje stonka? Objawy żerowania szkodnika
- Naturalne sposoby na stonkę ziemniaczaną na warzywach
- Profilaktyka – jak zapobiegać pojawieniu się stonki ziemniaczanej
Kiedy żeruje stonka ziemniaczana? Cykl życia i okresy aktywności
Stonka ziemniaczana pojawia się w ogrodach wraz z nastaniem cieplejszych dni. Pierwsze osobniki można zauważyć już w kwietniu lub maju, gdy temperatura gleby osiągnie około 14°C. Właśnie wtedy dorosłe chrząszcze wybudzają się z zimowego spoczynku i rozpoczynają żerowanie.
Największa aktywność stonki przypada na czerwiec i lipiec, kiedy to samice składają jaja na spodniej stronie liści. Z pomarańczowych skupisk jaj po 5–12 dniach wylęgają się larwy, które są najbardziej żarłocznym stadium rozwojowym stonki. Jedna larwa może zniszczyć nawet 40 cmkw. powierzchni liściowej dziennie. Po około 2–3 tygodniach intensywnego żerowania larwy zagrzebują się w ziemi, gdzie przepoczwarzają się w dorosłe osobniki.
W zależności od warunków pogodowych stonka może wydać od 1 do 3 pokoleń w ciągu sezonu. Ostatnie pokolenie dorosłych osobników jesienią szuka schronienia w glebie, gdzie spędza zimę.
Jakie warzywa atakuje stonka? Objawy żerowania szkodnika
Warzywa, które najczęściej padają ofiarą stonki, to głównie:
- ziemniaki – główny cel ataków, na którym żerują zarówno larwy, jak i dorosłe osobniki;
- pomidory – szczególnie narażone są młode rośliny i dolne liście;
- oberżyna (bakłażan) – stonka zjada liście, osłabiając roślinę i zmniejszając plony;
- papryka – atakowana rzadziej, ale w przypadku dużej populacji szkodnika również narażona.
Pierwszymi objawami obecności stonki są charakterystyczne skupiska pomarańczowych jaj na spodniej stronie liści oraz postrzępione brzegi blaszek liściowych. Z czasem pojawiają się larwy w kolorze czerwono-pomarańczowym z czarnymi plamkami, które mogą całkowicie ogołocić roślinę z liści. Dorosłe chrząszcze są łatwe do rozpoznania dzięki żółto-czarnym paskom na grzbiecie.
Regularne przeglądanie roślin, szczególnie spodniej strony liści, pomoże ci wcześnie wykryć obecność szkodnika i podjąć odpowiednie działania, zanim dojdzie do poważnych uszkodzeń.
Przeczytaj również: Z tym opryskiem stonka ziemniaczana nie ma szans. Pomidory, papryka i cukinia będą bezpieczne
Naturalne sposoby na stonkę ziemniaczaną na warzywach
Walka ze stonką ziemniaczaną nie musi oznaczać stosowania chemicznych środków ochrony roślin. Istnieje wiele skutecznych, ekologicznych metod, które pomogą ci ograniczyć populację tego szkodnika w twoim ogrodzie.
- Ręczne zbieranie stonki
Najprostszą i jednocześnie najskuteczniejszą metodą jest regularne ręczne zbieranie chrząszczy, larw i jaj. Choć pracochłonna, metoda ta pozwala szybko ograniczyć liczebność szkodnika, zwłaszcza na mniejszych uprawach. Zbieraj stonki wczesnym rankiem, gdy są mniej aktywne, do naczynia z wodą z dodatkiem płynu do mycia naczyń. Pamiętaj o rękawiczkach ochronnych.
- Uprawa współrzędna
Sadzenie roślin towarzyszących między warzywami podatnymi na atak stonki to dobry sposób na naturalną ochronę. Fasolę, cebulę, czosnek, koper, aksamitkę czy nagietki warto posadzić w pobliżu ziemniaków i pomidorów, zachowując odstępy około 25–30 cm między roślinami. Rośliny te wydzielają substancje odstraszające stonkę lub maskują zapach roślin żywicielskich, utrudniając szkodnikowi ich lokalizację.
- Przyciąganie naturalnych wrogów
W walce ze stonką mogą pomóc jej naturalni wrogowie, tacy jak biedronki, złotooki, pluskwiaki drapieżne czy ptaki owadożerne. Aby przyciągnąć te pożyteczne organizmy do ogrodu, sadź rośliny nektarodajne (facelia, rumianek, goździk brodaty) oraz zapewnij im schronienie w postaci domków dla owadów czy stosów gałęzi.
- Pułapki i bariery
Skuteczną metodą są pułapki z deski lub tektury pokrytej substancją klejącą, umieszczone między rzędami ziemniaków. Stonki, przemieszczając się między roślinami, przylepiają się do powierzchni. Można również stosować bariery z włókniny ogrodniczej, którą okrywa się młode rośliny w początkowym okresie wzrostu, chroniąc je przed pierwszym atakiem szkodnika.
Łącząc kilka z powyższych metod i stosując je regularnie, możesz skutecznie chronić swoje uprawy przed stonką ziemniaczaną bez uciekania się do chemicznych środków ochrony roślin.
Jeśli zadbasz o rośliny odpowiednio wcześnie, możesz je ocalić od stonki zieminiaczanej. Fot. bubushonok/123RF.com
Profilaktyka – jak zapobiegać pojawieniu się stonki ziemniaczanej
Zapobieganie jest zawsze łatwiejsze niż zwalczanie, dlatego warto stosować działania profilaktyczne, które zmniejszą ryzyko pojawienia się stonki w twoim ogrodzie. Podstawą jest prawidłowy płodozmian – unikaj uprawy ziemniaków i innych roślin psiankowatych w tym samym miejscu przez kilka lat z rzędu. Stonka może zimować w glebie, więc coroczna zmiana miejsca uprawy utrudni jej przetrwanie.
Jesienią dokładnie sprzątaj resztki roślinne z pola i głęboko przekop glebę. Pozwoli to zniszczyć znaczną część zimujących chrząszczy. Warto również stosować wczesne odmiany ziemniaków, które zdążą się rozwinąć przed masowym pojawieniem się stonki.
Regularnie obserwuj swoje uprawy, aby szybko wykryć pierwsze osobniki. Zwalczanie stonki jest znacznie łatwiejsze, gdy jej populacja jest jeszcze niewielka. Pamiętaj również o wzmacnianiu roślin poprzez właściwe nawożenie i podlewanie – silne rośliny lepiej znoszą atak szkodników.
Źródło: Deccoria.pl
Przeczytaj również:
Mączniak prawdziwy i rzekomy na cukinii. Zastosuj roślinny oprysk, zbierzesz duże i zdrowe plony
Zamiast tępić, łap i sprzedawaj. Wędkarze chętnie kupują turkucie podjadki
Domowy środek na szkodniki pomidorów. 3 naturalne mieszanki, które błyskawicznie je powstrzymają