Co to jest oxytree?
Oxytree ("oxy" – od "oxygen", czyli tlen oraz "tree" – drzewo) inaczej nazywane drzewem tlenowym, jest stosunkowo młodą odmianą paulowni. Powstało ze skrzyżowania dwóch gatunków z rodziny paulowniowatych (paulowni puszystej i fortunei). Roślinę wyhodowali na początku XXI w. naukowcy z hiszpańskiego uniwersytetu Castila-La Mancha przy współpracy z biotechnologami z prywatnego przedsiębiorstwa.
Drzewo tlenowe w ogrodzie
Roślina ma szeroką, parasolowatą koronę i ogromne, skórzaste, sercowate liście – ich długość osiąga nawet 30 cm, a średnica 50 cm. Smukły pień drzewa jest pokryty gładką, szarą korą. Jak kwitnie oxytree? W maju pojawiają się bladofioletowe dzwonkowe kwiaty, zebrane w wiechowate kwiatostany. Później na ich miejscu pojawiają się zielonoszare owoce z płonnymi nasionami.
fot. Jak kwitnie drzewo tlenowe oxytree? // Wikimedia Commons, SorinDragoiOxytree, CC BY-SA 4.0
Drzewo tlenowe charakteryzuje się wyjątkowymi cechami:
- Szybko przyrasta – po sześciu latach od posadzenia może osiągnąć wysokość nawet 16 metrów i 30 cm średnicy pnia. Badania wskazują, że dobowy przyrost rośliny wynosi nawet 2 cm!
- Szybki wzrost i duże liście sprawiają, że paulowania oxytree pochłania ogromne ilości dwutlenku węgla i produkuje mnóstwo tlenu. Szacuje się, że 10-krotnie więcej, niż rodzime gatunki drzew. Plantacja o powierzchni hektara, na której posadzono 570 egzemplarzy tej odmiany, może zaabsorbować od 106 do 140 ton CO2 w ciągu roku.
- Rozbudowany i głęboki system korzeniowy (osiąga długość nawet 9 m) powoduje, że roślina doskonale radzi sobie nawet na nieurodzajnych, jałowych glebach, np. na piasku.
- Drzewo tlenowe jest odporne na szkodniki i nie wymaga dużej ilości podlewania – dobrze rośnie w warunkach 750 mm opadów deszczu w ciągu roku. To naprawdę niewiele. Bezproblemowo znosi mrozy (do -25 st. C), jak i upały (do 45 st. C).
- Ma szereg zastosowań przemysłowych. Z dużych liści można produkować paszę dla zwierząt. Ze względu na szybki przyrost, drzewo jest surowcem biomasy. Poza tym jego drewno nadaje się do produkcji mebli i stosowania w budownictwie. Po wysuszeniu staje się wodoodporne. Często mówi się o nim, że jest „drewnem aluminiowym”, ponieważ jest o 1/3 lżejsze niż surowiec z innych drzew liściastych.
- Drzewo oxytree jest niesamowicie trwałe – po ścięciu może czterokrotnie odrastać z tego samego pnia.
- Oxytree jest rośliną miododajną. Wyliczenia wskazują, że z 1 ha plantacji, można otrzymać do 700 kg miodu.
fot. Pień drzewa tlenowego oxytree // Wikimedia Commons, SorinDragoiOxytree, CC BY-SA 4.0
Jak uprawiać oxytree?
Uprawa szybkorosnącego drzewa oxytree nie jest wymagająca. Chociaż preferuje przepuszczalne, bogate w azot i wilgotne (ale nie podmokłe) podłoże, dobrze rośnie w większości gleb, również tych mało zasobnych czy kamienistych. Kwasowość ziemi powinna wynosić od 5 do 8,9 pH. Toleruje przejściowe susze. Najlepiej posadzić je w słonecznym lub półcienistym stanowisku, osłoniętym od wiatru.
Jak sadzić oxytree? Rozmnażanie drzewa tlenowego
Rozmnażanie oxtree nie należy do prostych zadań; w amatorskich warunkach jest właściwie niemożliwe. Nasiona rośliny są płonne, więc nawet jeśli je wysiejemy, nie wzejdą. To sprawia, że hybryda paulowni nie jest ekspansywna i nie powinna wypierać innych gatunków roślin. Aby zachować cenne właściwości drzewa tlenowego, sadzonki oxytree pozyskuje się w laboratoriach, metodą in vitro (w szkle), przez klonowanie.
Gdzie kupić oxytree?
Drzewo tlenowe wciąż nie jest jeszcze szeroko znane w Polsce, choć z roku na rok zyskuje coraz więcej uwagi. Kupując sadzonki oxytree upewniajmy się, że pochodzą one ze sprawdzonych źródeł, posiadających unijne certyfikaty fitosanitarne. Nieuczciwi sprzedawcy jako sadzonki drzewa tlenowego czasem oferują inne odmiany paulowni, przeważnie pochodzące z Chin. Cena sadzonki oxytree przeciętnie wynosi ok. 40-50 zł.
