Spis treści:
- Ardizja – dekoracyjne drzewko nie tylko na święta
- Czy ardizja może być rośliną leczniczą?
- Uprawa ardizji bez tajemnic
- Ardizja – jakie stanowisko dla niej wybrać?
- Ardizja – pielęgnacja
- Ardizja – uprawa zimą wygląda inaczej niż latem
- Ardizja – choroby i szkodniki, które mogą ją dopaść
- Trudości w uprawie ardizji
- Ardizja – czy jest trująca?
Ardizja – dekoracyjne drzewko nie tylko na święta
Ardizja (Ardisia Sw) należy do rodziny pierwiosnkowatych (Primulaceae) i liczy niemal 500 gatunków, które rosną na bagnach i w lasach tropikalnych Azji oraz na tropikalnym oraz subtropikalnym terenie obu Ameryk. W języku angielskim określana jest jako hollyberry, tzn. święta jagoda. Popularnym gatunkiem wśród ardizji jest zwłaszcza ardizja karbowana (Ardisia crenata). Ten zimozielony krzew nie jest wcale ogromny. Choć w naturze może dorastać do 3 m wysokości, to w uprawie domowej osiąga zazwyczaj od 0,6 do 1,2 m wysokości. Posiada długie, lśniące, ciemnozielone i skórzaste liście, których ozdobą są ząbkowane brzegi. Ciekawostką jest fakt, iż w niewielkich, gruzełkowatych zgrubieniach liści znajdują się pożyteczne, symbiotyczne bakterie. Ich zadaniem jest asymilacja azotu z powietrza, który dostarczany jest roślinie.
Ardizja potrzebują okresu spoczynku. Fot.123RF.com
Kwiaty mają gwiazdkowaty kształt i barwią się na biało lub różowo. Dekorują roślinę przez całe lato, a dokładnie pomiędzy czerwcem a sierpniem. Gdy przekwitną, na ich miejscu pojawiają się zebrane w grona niewielkie owoce w postaci czerwonych jagód, które wyglądem przypominają jarzębinę. Co ważne, mogą utrzymywać się na roślinie nawet przez całą zimę, aż do lutego. To właśnie z ich powodu ardizja karbowana bardzo często jest kupowana w okresie przedświątecznym. Istnieją także odmiany ardizji, których owoce mogą być kremowe lub białe.
Czy ardizja może być rośliną leczniczą?
To zaskakujące, ale jest to możliwe. Z liści ardizji karbowanej została wyizolowana substancja FR900359, która u astmatycznych myszy pomaga hamować skurcz mięśni dróg oddechowych. Substancję tą produkują z znajdujące się na liściach bakterie. Badania nad skutecznością wykrytego związku w walce z nowotworami skóry, choć dają obiecujące wyniki, nadal trwają.
Przeczytaj również: TOP10 roślin doniczkowych, które kwitną zimą. Niektóre z nich zachwycają
Uprawa ardizji bez tajemnic
Święta jagoda może faktycznie zachowywać się tak, jakby była pępkiem świata. Nieodpowiednie warunki bardzo szybko manifestuje choćby przez zrzucanie liści. Zatem, aby uprawa się udała, warto zadbać od samego początku o wszystko, czego wymaga ardizja. Jaka ziemia będzie dla niej najlepsza?
Roślina ta preferuje przepuszczalne, żyzne, ciężkie i gliniaste podłoże. Ważny jest też lekko kwaśny odczyn pH. Nie cierpi ziemi torfowej, toteż należy jej unikać. Z gotowych mieszanek idealna będzie uniwersalna ziemia. Dobrze wsypać ją do dość ciasnej doniczki z warstwą drenażową i dopiero w tak przygotowany pojemnik włożyć ardizję.
Wyświetl ten post na Instagramie
Ardizja – jakie stanowisko dla niej wybrać?
Ardizja lubi jasne i ciepłe miejsca z rozproszonym światłem. Dobrze postawić ją z dala od ostrych promieni słonecznych, np. na północnym parapecie. Dzięki temu nie zostanie narażona na ewentualne poparzenia liści.
Istotne znaczenie dla prawidłowego rozwoju rośliny ma właściwa temperatura otoczenia. W przypadku ardizji wynosi ona ok. 20-24 st. C. Nie znaczy to jednak, że genialnym pomysłem będzie postawienie jej przy kaloryferze. Absolutnie! Przeciągi i gorące kaloryfery to najgorsze, co można jej zafundować.
Wyświetl ten post na Instagramie
Ardizja – pielęgnacja
Pielęgnacja ardizji może nie należy do najtrudniejszych. Może jednak być czasochłonna, szczególnie na początku, zanim lepiej uda się poznać upodobania rośliny. Najistotniejszymi czynnościami są: regularne podlewanie i nawożenie.
Aby na roślinie pojawiały się owoce, trzeba zapylić kwiaty np. przy pomocy pędzelka. Jak to zrobić? Trzeba wczuć się w rolę owada zapylającego i pędzelkiem przenieść nieco pyłku z jednego kwiatu na drugi. Być może brzmi to zabawnie, ale jest skuteczne.
- Jak podlewać?
Ardizja lubi mieć stale wilgotne podłoże, jednak nie oznacza to, że jej korzenie mogą topić się w wodzie. Podlewa się ją zwykle 2 razy w tygodniu, gdy wierzchnia warstwa ziemi przeschnie. Nie wolno przesadzać w żadną stronę, bowiem ardizja równie źle reaguje na zalanie, jak i na przesuszenie. Dodatkowo należy ją także zraszać i dbać o wysoką wilgotność powietrza w pomieszczeniu.
- Jak odżywiać?
Jak większość roślin, także i ardizję należy zasilać nawozami w okresie wegetacyjnym, który trwa mniej więcej od kwietnia do sierpnia. Zalecane są głównie nawozy płynne, wieloskładnikowe, dedykowane roślinom doniczkowym. Zazwyczaj wystarczające jest odżywianie rośliny co 2 tygodnie.
- Jak rozmnażać?
Ardizję z powodzeniem można rozmnożyć poprzez nasiona lub sadzonki. Biorąc pod uwagę ryzyko, że nasiona nie wykiełkują, zwykle zaleca się ten drugi sposób.
- Jak przycinać?
Drzewko to nie należy wcale do najmniejszych i warto zadbać o to, by miało ładny kształt. Starsze okazy można przycinać nawet na około 3 oczka nad ziemią
- Czy ardizję trzeba przesadzać?
Jeśli traktujesz to świąteczne drzewko jako krótkotrwałą i jednoroczną dekorację, nie musisz jej przesadzać. Chcąc zachować ardizję na dłużej, dobrze zapewnić jej większy pojemnik raz w roku, w okolicach wiosny. Można dodać do nowej ziemi niewielką ilość podłoża dla roślin kwaśnolubnych.
Przeczytaj również: Żelazny zasady uprawy gwiazdy betlejemskiej. Jeśli ich dotrzymasz, kwiat będzie długo zdobił dom
Ardizja – uprawa zimą wygląda inaczej niż latem
Okres jesienno-zimowy to dobry moment, by przenieść roślinę w chłodniejsze miejsce. Temperatura w tym czasie powinna wynosić między 12 a 16 st. C. Nie należy pomijać tego punktu w pielęgnacji, gdyż od niego uzależnione jest kwitnienie, a następnie owocowanie rośliny. Czy poza temperaturą coś jeszcze się zmienia? Prawie wszystko! Opiekun rośliny również może nieco odpocząć, gdyż w tym czasie należy znacznie ograniczyć jej odżywianie oraz podlewanie. W zamian dobrze zamgławiać ardizję.
Ardizja – choroby i szkodniki, które mogą ją dopaść
Nadmierne podlewanie lub przenawożenie ardizji może wywołać chlorozę, należącą do fizjologicznych chorób roślin. Objawem chlorozy będzie stopniowe żółknięcie liści. Jeśli chodzi o szkodniki, wiele niedobrego mogą poczynić tarczniki, przędziorki i wełnowce. Skutecznym sposobem eliminacji szkodników są insektycydy.
Wyświetl ten post na Instagramie
Trudości w uprawie ardizji
Zastanawiasz się, dlaczego twoja ardizja gubi liście? Najczęstszymi przyczynami takiego stanu rośliny są:
- za mała wilgotność powietrza,
- za suche podłoże,
- zbyt zimne stanowisko.
Z kolei, jeśli traci wyłącznie dolne liście, to problem może leżeć w zbyt małym oświetleniu. Kłopoty mogą sprawić także opadające owoce. Zwykle dzieje się tak wtedy, gdy temperatura otoczenia jest za wysoka.
Niektórym zdarza się zapomnieć o tym, iż rośliny takie jak ardizja potrzebują okresu spoczynku. Jeśli odpoczynek rośliny nie został zapewniony, nie ma co się dziwić, że ardizja nie kwitnie.
Jak widać, ardizja nie należy do najtrudniejszych w uprawie. Wymaga jednak pewnej dozy cierpliwości i uwagi. Jeśli będziesz przestrzegać najważniejszych zasad i bacznie ją obserwować, na pewno będzie można cieszyć się nią przez wiele, wiele miesięcy.
Ardizja – czy jest trująca?
Trudno znaleźć informacje o udokumentowanej toksyczności ardizji. Jednak z powodu zagadkowej śmierci bydła na Florydzie uznaje się ją za potencjalnie toksyczną. Owoce ardizji w przeciwieństwie do owoców golterii nie są uważane za jadalne i nie wolno dodawać ich do żadnych świątecznych potraw, nawet jako dekorację.
Przeczytaj również: Są piękne i nie boją się kaloryfera. Postaw je na parapecie
Pachnące i zdrowe. Zaskakujące właściwości iglaków na INTERIA.TV.