Owies uprawiany jest na terenie strefy umiarkowanej Europy, Azji oraz Ameryki Północnej. W naszym kraju hoduje się odmianę jarą (jednoroczną), gdyż ozima nie spełnia kryteriów zimoodporności i zimotrwałości.
Jak wygląda owies zwyczajny?
Owies to gatunek zbóż dorastający do ok, 100-130 cm. Łodygi owsa nazywane źdźbłami są obłe i nagie. Czasem rozrastają się one nawet na ponad metr wysokości. Podzielone są one na puste międzywęźla oraz węzły, które nadają im odpowiednią sztywność. Źdźbła otoczone są długimi, lancetowatymi liśćmi o szorstkiej powierzchni.
Kwiatostany owsa zwyczajnego mają formę wiech. Oś wiechy stanowi przedłużenie ostatniego międzywęźla na pędzie. Z jej węzłów wyrastają odgałęzienia boczne zakończone kłoskami.
W zależności od kształtu, który przybierają kwiatostany, dzieli się je na:
- wiechy rozpierzchłe,
- wiechy chorągiewkowate.
Owocami owsa są podługowate ziarniaki otoczone plewkami.
Owies zwyczajny: uprawa i wymagania
Owies zwyczajny nie potrzebuje do wzrostu dużej ilości słońca. Zalicza się on do roślin preferujących wilgoć i chłód. Z tego powodu wysiewa się go najwcześniej ze wszystkich zbóż, czyli już na przełomie marca i kwietnia. Podczas zasiewu należy zachować odpowiedni odstęp. Zbyt duża gęstość obniża wartość plonu.
Avena sativa wyróżnia się mocno rozwiniętym systemem korzeniowym. Dlatego można go uprawiać w glebach mniej urodzajnych. Owies jest w stanie samodzielnie pobrać z ziemi potrzebne mu składniki.
Ziemia pod uprawę zwyczajnego tego zboża nie powinna być przepuszczalna. Potrzebuje ono wilgoci w podłożu, zwłaszcza w czasie wchodu plewek oraz na etapie formowania się kłosków.
Owies zwyczajny nie toleruje dużych mrozów, ale z lekkimi przymrozkami radzi sobie całkiem nieźle. Jego uprawy są mało podatne na zachwaszczanie.
Problematyczny w przypadku tego zboża bywa długi okres wegetacji oraz nierównomierne dojrzewanie ziarniaków. Zbiór można rozpocząć dopiero końcem lipca. Owies bywa atakowany przez mątwika zbożowego i skrzypionkę.
Zastosowanie dla owsa zwyczajnego
Z ziarna owsa produkuje się płatki, kaszę, mąkę, zaś z jego osłonek otręby. Zawiera ono dużą ilość błonnika, aminokwasów, nienasyconych kwasów tłuszczowych i soli mineralnych. Ziarno, plewy oraz słoma owsa znajdują zastosowanie jako pasza dla bydła. Jego ziele i ziarna wykorzystywane są do produkcji kosmetyków dla skóry alergicznej, skłonnej do podrażnień.
Owies hodowany jest jako roślina o znaczeniu fitosanitarnym. Co to oznacza? Jego korzenie wytwarzają alkaloid o nazwie skopoletyna hamujący rozwój patogenów odpowiedzialnych za rozwój chorób grzybowych u podstawy źdźbła. Zasiane po nim zboża dobrze rosną i plonują.
Stanowisko: Półcieniste, słoneczne
Wilgotność: Podłoże umiarkowanie wilgotne
Roślina ozdobna z: Owoce
Podlewanie: średnie
Wysokość: 0,5m- 1m
Pokrój: Wzniesiony
Termin kwitnienia: -
Zimozielone: nie