Rącznik pospolity: wygląd i podstawowe informacje o gatunku
Rycynus pochodzi z rejonów Afryki i Bliskiego Wschodu, a pierwsze wzmianki na jego temat pochodzą sprzed tysięcy lat. Aktualnie gatunek mocno się rozpowszechnił i występuje w wielu miejscach o klimacie tropikalnym i podzwrotnikowym.
Pokrój rycynusa jest zmienny i uzależniony od środowiska, w jakim roślina występuje. Przy sprzyjających warunkach klimatycznych roślina może osiągnąć nawet 4 metry wysokości. Łodyga rącznika może mieć kolor zielony, czerwony lub bordowy. System korzeniowy rośliny jest palowy, lecz silnie się rozgałęzia. Ulistnienie rycynusa może przyjmować kolor purpury, ciemnego fioletu lub zieleni. Kwiaty rącznika pospolitego są drobne i żółte, a okres kwitnienia rośliny rozpoczyna się w lipcu i może trwać nawet do października.
Na specjalną uwagę zasługują przykuwające oko owoce rącznika pospolitego. Owoce rycynusa mają zielono-czerwoną barwę, okrągły kształt i są kolczaste. Z ukrytych w torebce, dużych nasion wytwarza się m.in. olej rycynowy. Jajowaty kształt nasion i ich ciemnobrązowy kolor przywodzą nieco na myśl samicę kleszcza, stąd właśnie wziął się polski odpowiednik nazwy.
Rącznik pospolity jest rośliną silnie trującą. Z tego powodu należy bardzo uważać podczas prac ogrodniczych, a także pilnować, by żadna część rośliny nie została połknięta przez ludzi lub zwierzęta domowe.
Rącznik pospolity: wymagania i stanowisko
Rącznik pospolity jest bardzo wrażliwy na zimno – dorosłe okazy marzną i marnieją już przy -3 stopniach Celsjusza, dlatego w Polsce możliwa jest jedynie uprawa jednoroczna. Rycynus do prawidłowego wzrostu wymaga żyznej, dobrze przepuszczalnej ziemi oraz stałego, umiarkowanego poziomu wilgotności.
Kleszczownica jest ciepło- i światłolubna, dlatego wybierzmy dla niej jasne i osłonięte przed wiatrem stanowisko. Wysokie okazy będą wymagały podpory, dlatego warto rozważyć posadzeniu rycynusa przy ścianie domu lub w innym miejscu, najlepiej od południowej strony.
Jak wygląda uprawa rycynusa?
Hodowla rącznika pospolitego w naszej strefie klimatycznej wymaga sporej uwagi. Należy zapewnić roślinie odpowiednio słoneczne i osłonięte miejsce, żyzne podłoże oraz regularne podlewanie.
Wysiew nasion przypada na wiosnę, od marca do kwietnia. Gotowe sadzonki sadzimy już w docelowym miejscu nie wcześniej niż w końcówce maja.
Ciekawostka! Roślina skutecznie odstrasza ogrodowe szkodniki – krety i nornice. Na bazie pozyskanego materiału roślinnego z rącznika pospolitego wytwarza się preparaty odstraszające gryzonie.
Stanowisko: Słoneczne
Wilgotność: Podłoże umiarkowanie wilgotne, podłoże wilgotne
Roślina ozdobna z: Owoce, liście
Podlewanie: średnie, obfite
Wysokość: 2-3m
Pokrój: Wzniesiony
Termin kwitnienia: Lipiec, sierpień, wrzesień, październik
Zimozielone: nie