Spis treści:
- Czarnuszka w ogrodzie – rodzaje
- Jak uprawiać czarnuszkę w ogrodzie?
- Zastosowanie czarnuszki w ogrodzie
- Czarnuszka w kuchni i ziołolecznictwie
Czarnuszka w ogrodzie – rodzaje
Jak uprawiać czarnuszkę w ogrodzie? Czy decydując się np. na czarnuszkę siewną, musisz zrezygnować z pozostałych? Absolutnie nie! Z uwagi na bardzo podobne wymagania rośliny te mogą tworzyć wyjątkową kompozycję rabatową.
Pamiętaj jednak, że jeśli zamierzasz posadzić ich więcej, warto wytyczyć jasne granice rabaty, by ograniczyć jej rozsiewanie na pozostałą część ogrodu. Wszystkie poniższe gatunki wysiewaj bezpośrednio do gruntu, bo czarnuszka źle znosi rozsadę.
Jak uprawiać czarnuszkę w ogrodzie?
Czarnuszka damasceńska to jedna z większych roślin tego gatunku, ponieważ osiąga zwykle od 50 do 70 cm wysokości, tym samym przewyższając czasem dwukrotnie pozostałe rodzaje. Charakteryzują ją kolorowe kwiaty, najczęściej błękitne, ale też w odcieniach różu, fioletu czy kremowej bieli. Podobnie jak czarnuszka siewna, wykorzystywana jest w ziołolecznictwie, choć kwiaty czarnuszki damasceńskiej są większe, a ich zapach bardziej wyczuwalny. W porównaniu z innymi rodzajami czarnuszki dużo łatwiej się rozsiewa. Warto mieć to na uwadze, jeśli planujesz większą rabatę z mieszaną kompozycją czarnuszki.
Jak uprawiać czarnuszkę damasceńską w ogrodzie? Zapewnij jej miejsce nasłonecznione i glebę o odpowiedniej przepuszczalności. Unikaj miejsc zakwaszonych i zacienionych oraz nawozów, które mogą znacząco wpływać na zmiany w pH gleby. Wysiew bezpośrednio do gruntu zacznij już na początku kwietnia. Kwitnie od maja do czerwca.
Z kolei czarnuszka hiszpańska przerasta nawet czarnuszkę damasceńską, dorastając aż do 90 cm, dlatego świetnie nadaje się na kwiaty cięte. Możesz ją śmiało połączyć z innymi wysokimi roślinami. Gdy ta pierwsza kończy okres kwitnienia, czarnuszka hiszpańska dopiero go zaczyna, a jej kwiatami możesz cieszyć się przez całe lato, od czerwca, aż do końca sierpnia. Oba rodzaje czarnuszki wysiej bezpośrednio do gruntu w kwietniu lub maju.
Jeśli szukasz czegoś odmiennego, czarnuszka wschodnia to właściwy wybór. Pokrojem i wzrostem nie jest tak okazała jak czarnuszka hiszpańska, ale to właśnie czarnuszka wschodnia wyróżnia się wyjątkowym, żółtym kolorem kwiatów, na tle błękitów pozostałych gatunków. Jest stosunkowo niska (rośnie do 40 cm), dlatego świetnie sprawdza się w nasadzeniach przydrożnych lub na skraju rabaty.
Czarnuszka wschodnia. Fot. Salicyna/wikipedia.org
To jednak nie jej kwiaty są głównym atutem, a wyjątkowy owoc tej rośliny, który przypomina koronę. Czas siewu przypada na kwiecień–maj. Kwitnie od lipca do września, ale właściwe warunki pozwalają jej zachować kwiaty nawet do początku października.
Najpopularniejsza ze wszystkich jest oczywiście czarnuszka siewna i to nie tylko ze względu na piękne kwiaty. Czarnuszka siewna to przede wszystkim wspaniała przyprawa, która może z powodzeniem zastąpić pieprz w twojej diecie. Podobnie jak pozostałe gatunki, wysiewa się ją do gruntu od kwietnia do maja, natomiast kwiatów możesz spodziewać się już z początkiem lata.
Jeśli planujesz zebrać jej nasiona, we wrześniu, gdy zacznie przekwitać, pozwól owocnikom dojrzeć, tzn. przybrać brązową barwę. Do zbioru użyj sekatora lub ostrych nożyc. Nasiona z powodzeniem możesz wykorzystać do przyprawiania serów i mięs, ale też wytłoczyć z nich olej.
Jeśli cenisz sobie kwiaty czarnuszki, ścinaj je zaraz po przekwitnięciu, by przedłużyć okres kwitnienia.
Przeczytaj również: Jak uprawiać czarnuszkę damasceńską? Kiedy ścinać kwiaty czarnuszki, by pozyskać cenne nasiona?
Zastosowanie czarnuszki w ogrodzie
Z uwagi na to, jak łatwo rozsiewa się samodzielnie, czarnuszka w ogrodzie może stanowić doskonałą broń w walce z chwastami i wyznaczać granice rabat, dzięki swojemu pokrojowi i łatwemu zagęszczaniu.
Jest również rośliną miododajną, więc przyciągnie naturalne zapylacze, dlatego warto posadzić ją również w pobliżu upraw, np. ogórków gruntowych czy roślin psiankowatych jak pomidor, papryka czy bakłażan.
Czarnuszka hiszpańska. Fot. Jerzy Opioła/wikipedia.org
Czarnuszka w kuchni i ziołolecznictwie
Czarnuszkę siewną wykorzystuje się zarówno w ziołolecznictwie, jak i w kuchni. Olej z czarnuszki to ceniony suplement diety bogaty w nienasycone kwasy tłuszczowe i witaminę A, który dodatkowo obniża poziom cholesterolu. Z kolei nasiona czarnuszki działają:
- przeciwzapalnie,
- przeciwgrzybiczo,
- antyoksydacyjnie,
- wspierają układ odpornościowy.
Są też świetnym dodatkiem do wielu różnych potraw – ryb, mięs i serów. Dla osób, które unikają w diecie ostrych przypraw, mogą zastąpić pieprz czarny, dostarczając korzennego aromatu.
Z powodzeniem możesz zebrać nasiona czarnuszki w ogrodzie, a nawet wycisnąć z nich olej. Średnio z kilograma surowca możesz uzyskać od 250 do 450 ml oleju. Możesz go dodać do sałatek czy sosów, ale unikaj stosowania go do potraw smażonych.
Źródło: deccoria.pl
Przeczytaj również:
Ocet czterech złodziei na wirusy, zarazki i wzmocnienie odporności. Zrobisz go z ziół z ogrodu
Roślina o wyjątkowej mocy. Możesz uprawiać w domu i stosować w przeziębieniu