W tym artykule przeczytasz o:
- Charakterystyce wilca
- Najpopularniejszych gatunkach i odmianach wilca
- Uprawie i pielęgnacji wilca
- Zastosowaniu wilca w ogrodzie
Wilec – charakterystyka rośliny
Wilec to jednoroczne pnącze należące do rodziny powojowatych. W środowisku naturalnym występuje w Ameryce Środkowej i Południowej, spotykany jest również na obszarze Wschodnich Indii. Charakterystyczną cechą rośliny jest przede wszystkim jej względnie szybki wzrost. Ponadto wyróżnia się obfitym kwitnieniem. Kwiaty w kształcie kielichów otwierają się od wieczora do godziny dziesiątej rano, a także w dni pochmurne. Z kolei w dni upalne i słoneczne – zamykają się. Kwitną niemalże przez cały sezon wakacyjny: od momentu rozwoju pierwszych kwiatów na przełomie czerwca i lipca aż do obumarcia roślin jesienią. Wilec ma ciemnozielone, duże i sercowate liście.
W zależności od gatunku roślina osiąga od 3 do 4 m wysokości, dlatego konieczne jest stworzenie odpowiednich warunków w postaci podpórek. Silnie rozgałęzione, wiotkie, cienkie, ale mocne pędy wilca pną się w górę po podporach.
Wilec – najpopularniejsze gatunki i odmiany
Wilec jest uprawiany przede wszystkim ze względu na dekoracyjne kwiaty, które w zależności od odmiany mogą mieć barwę białą, purpurową, różową, niebieską, a także w paski. Do najpopularniejszych gatunków rośliny zalicza się:
- wilec purpurowy – najpopularniejszy gatunek, który wyróżnia się łodygami o długości do 3 m. Kielichowate kwiaty występują w kolorze białym, purpurowym, różowo-niebieskim i osiągają do 4 cm średnicy. Wilec purpurowy posiada liście w kształcie serca. Kwitnie zwykle od sierpnia do września;
- wilec trójbarwny – znany również jako wilec Blue Star. Charakteryzuje się dużymi kwiatami w barwie białej, niebieskiej, purpurowej do czerwonawej. Roślina osiąga wysokość do 3 m;
- wilec pierzasty (gwieździsty) – jak sama nazwa wskazuje, ma charakterystyczne pierzaste, głęboko wcięte liście. W zależności od odmiany kwiaty występują w różnych kolorach: białym, różowym, a nawet czerwonym. Jedna z najpopularniejszych odmian ‘Red Star’ zakwita na czerwono. Pnącze osiąga wysokość do 4 m, jest szczególnie dedykowane na tarasy oraz balkony;
- wilec klapowany – jeden z najrzadszych gatunków rośliny, który osiąga aż 5 m wysokości. Pnącze wytwarza trójklapowane liście oraz drobne kwiaty w kolorze żółtopomarańczowym, które kwitną od czerwca do października. Mimo długiego okresu kwitnienia wilec klapowany nie jest zbyt odporny na przymrozki;
- wilec szkarłatny – gatunek charakteryzuje się intensywnie czerwonymi kwiatami zebranymi w grona, które pojawiają się od lipca do września. Roślina dorasta do 2 m wysokości, okrywając szczelnie pergole, siatki i inne podpory;
- wilec ziemniaczany – nazywany również batatem lub słodkim ziemniakiem. Latem na roślinie pojawiają się dzwonkowate, liliowo-białe kwiaty z ciemniejszą gardzielą. Wilec ziemniaczany rozwija grube, mięsiste bulwy, które z zależności od odmiany mogą być słodkie i jadalne lub gorzkie i trujące.
Wilec zachwyca barwnymi kwiatami oraz pięknymi liśćmi, dlatego warto znaleźć dla niego miejsce w ogrodzie lub na balkonie czy tarasie Fot. 123RF/PICSEL
Wilec – uprawa i pielęgnacja
Wilec jest niezwykle wdzięcznym pnączem, który ma stosunkowo niewielkie wymagania. Niestety, zimowanie rośliny w naszym klimacie jest niemożliwe. Można jednak spróbować przechować kwiaty w ogrzewanych ogrodach zimowych, gdzie temperatura nie jest niższa niż 15 stopni Celsjusza.
- Stanowisko
Wilec najlepiej rośnie w miejscu ciepłym, osłoniętym od wiatru i nasłonecznionym. Może być także uprawiany na stanowiskach półcienistych, jednak wtedy kwitnienie rośliny nie będzie tak obfite.
- Podłoże
Wymaga gliniastej oraz dostatecznie wilgotnej gleby. Ponadto wilec preferuje podłoże żyzne, o odczynie lekko zasadowym. Przy uprawie doniczkowej wystarczy klasyczny substrat do roślin kwitnących.
- Podlewanie i nawożenie
Wilce wymagają obfitego nawadniania i regularnego zasilania. Brak wody w upalne, słoneczne dni powoduje więdnięcie liści. Po kilku dniach deficytu wilgoci rośliny mogą zupełnie uschnąć. Rośliny rosnące na zagonie w okresach suszy należy podlewać 1-2 razy w tygodniu, a odmiany doniczkowe nawet częściej. Nie możemy jednak przesadzać z podlewaniem, gdyż nadmiar wody może doprowadzić do gnicia korzeni.
Raz w roku wilce należy zasilać nawozami naturalnymi, najlepiej kompostem. Warto zaznaczyć, że gleba wzbogacona w substancje próchnicze sprzyja obfitemu kwitnieniu oraz intensywnemu rozrostowi pędów.
- Przycinanie
Wilec nie wymaga specjalnego przycinania. Aby pobudzić wytwarzanie nowych kwiatów i przedłużyć okres kwitnienia, co kilka dni należy usuwać wszystkie przekwitłe kwiaty wraz z zawiązującymi się nasionami.
- Rozmnażanie
Pnącza rozmnaża się przede wszystkim z nasion pozyskanych z przekwitłych kwiatów, na których tworzą się jajowate torebki owocowe. Ponadto nasiona są łatwo dostępne w większości sklepów ogrodniczych. Wilce sieje się wiosną: przy uprawie doniczkowej już w marcu, a bezpośrednio do gruntu – na przełomie kwietnia i maja, gdy minie groźba przymrozków. Warto zaznaczyć, że przed wysiewem poleca się namoczyć nasiona w wodzie na całą noc.
Innym sposobem na uprawę rośliny są sadzonki, które można zakupić lub wyhodować we własnym zakresie. Jeśli chcemy, aby wilec zakwitł wcześnie, najlepiej wysiać nasiona najpierw do doniczek, a w maju małe sadzonki przesadzić do gruntu.
- Choroby i szkodniki
Chociaż wilce są stosunkowo odporne na choroby i szkodniki, czasami spotykany są u nich mączniak prawdziwy, plamistość liści i szarą pleśń. Dotknięte pędy należy jak najszybciej usuwać. Ponadto na liściach rośliny mogą pojawiać się mszyce. W tym przypadku warto zastosować specjalny oprysk na całej długości pnącza.
Wilec to roślina, obejmująca około 650 gatunków! Fot. 123RF/PICSEL
Wilec – zastosowanie w ogrodzie
Wilec stanowi doskonałe pnącze zarówno do ogrodu, jak i na balkon i taras. Niektóre odmiany doskonale nadają się do obsadzenia pergoli, ogrodzeń, murów czy ścian. Ponadto wilce bardzo często uprawia się w donicach, koszach i korytkach umieszczonych na podwyższeniu. Kaskady kolorowych kwiatów zwieszają się w dół, tworząc urokliwe parawany na balkonach i tarasach. Należy jednak zaznaczyć, że nasiona wilca ją trujące. Zawierają alkaloidy indolowe, m.in. erginę i lizergol. Główne objawy zatrucia to: nudności, wymioty, biegunka, senność, a także halucynacje.