Spis treści:
- Żywokost lekarski - siła tkwi w korzeniu
- Uprawa żywokostu
- Jakie właściwości na żywokost lekarski - przepisy i zastosowanie
Żywokost lekarski - siła tkwi w korzeniu
Nowy popularny styl życia – bliski naturze, zatroskany o zdrowie i witalność – skłania nas do sięgania po dobroczynne zioła. Rośliną o ciekawych, choć niedocenianych i po trosze zapomnianych właściwościach jest żywokost leczniczy, doskonale znany jeszcze naszym prababkom.
Żywokost lekarski (Symphytum officinale), znany też jako kosztywał lub polski żeń-szeń to wieloletnia roślina z rodziny ogórecznikowatych. Występuje głównie w Europie. Jest byliną o wzniesionym pokroju, osiąga od 20 do 150 cm wysokości. Wykształca duże, ostro zakończone liście o charakterystycznym wydłużonym, lancetowatym kształcie. Tak jak łodyga, są one szorstko owłosione. Ubarwione na biało, fioletowo i purpurowo kwiaty żywokostu pojawiają się w maju i czerwcu. W systemie korzeniowym rośliny kumuluje się wiele cennych składników odżywczych, dlatego warto stosować go również jako materiał na odżywczą gnojówkę.
Żywokost lekarski może dorastać do półtora metra wysokości, charakterystyczne są liście żywokostu o lancetowatym kształcie. Fot.123RF.com
Uprawa żywokostu
Żywokost nie sprawia najmniejszych trudności w uprawie. W naturze występuje pospolicie na łąkach i nieużytkach, spotkać go można także w dużych miastach. Nie jest wymagający, jeśli chodzi o glebę, chociaż lepiej rozwija się na wilgotnych, żyznych podłożach. Toleruje stanowiska zarówno słoneczne, jak i zacienione. Posadzony w ogrodzie w pobliżu zbiorników wodnych i „leśnych” zakątków może wyglądać bardzo urokliwie, jest jednak mocno ekspansywny, dobrze więc zapobiegać rozsiewaniu się jego nasion. Żywokost jest rośliną miododajną – jego obecność może przyciągnąć do przydomowego zieleńca motyle i pszczoły.
W Polsce można spotkać również inne gatunki żywokostu: bulwiasty, sercowaty, kłujący.
Przeczytaj również: Dodaj do herbaty, złagodzi chrypkę i kaszel. Jakie gatunki ślazu rosną w Polsce, uprawa i zastosowanie
Jakie właściwości na żywokost lekarski - przepisy i zastosowanie
Surowcem leczniczym żywokostu jest korzeń, który zbiera się na wiosnę i jesienią. Zawiera on:
- allantoinę (nawilża, wspomogą proces regeneracji naskórka),
- taniny (działają przeciwutleniająco),
- kwas rozmarynowy (ogranicza rozwój wolnych rodników),
- krzemionkę,
- śluzy roślinne,
- saponiny,
- inulinę,
- olejki eteryczne.
Kosztywał w medycynie ludowej wykorzystywany był od bardzo dawna – stosowano go w maściach i okładach oraz w formie naparów i nalewek.
Kilka lat temu udowodniono, że wysoka zawartość alkaloidów w roślinie jest groźna dla ludzi i zwierząt. Wykazano, że długotrwałe spożywanie preparatów na jej bazie skutkuje uszkodzeniem wątroby - może doprowadzić nawet do marskości i nowotworów tego narządu. Nie ma jednak większych przeciwwskazań do aplikowania żywokostu zewnętrznie – należy jedynie pamiętać, by nie nakładać go na otwarte rany. Stężenie trujących substancji w gotowych preparatach jest mniejsze niż w nieobrobionym surowcu, poza tym w niewielkim stopniu wchłaniają się one przez skórę.
Żywokost zawiera kilka cennych substancji, dzięki którym możliwe jest jego regenerujące działanie. Fot.123RF.com
Żywokost znalazł zastosowanie jako środek stosowany w leczeniu różnego rodzaju kontuzji (obtłuczeń, złamań, zwichnięć) oraz bólów reumatycznych. Przynosi ulgę obolałym stawowym, nadwyrężonym mięśniom i naciągniętym ścięgnom. Okłady zawierające wyciąg z żywokostu łagodzą obrzęki i podrażnienia.
-
Maseczka z żywokostu
Rozdrobniony, ususzony korzeń żywokostu należy połączyć z kilkoma kroplami dozwolonego oleju lub wody. Powstałą papkę rozprowadzamy po obolałym miejscu, owijamy gazą i bandażujemy.
-
Odwar z żywokostu
Dwie łyżeczki sproszkowanego korzenia zalewamy 500 ml zimnej wody. Całość doprowadzamy do wrzenia i gotujemy na małym ogniu przez ok. 10 – 15 minut. Po ostygnięciu odwar przecedzamy. Najlepiej stosować go jako odkład na obolałe miejsca.
-
Maść z żywokostu
100g suszonego i rozdrobnionego korzenia rośliny nasączamy 50 ml spirytusu lub wódki, po czym odstawiamy do „ważenia” na ok. 2 – 3 godziny. Po tym czasie zalewamy ekstrakt 140 ml gliceryny.
Glicerynę można zastąpić upłynnionym olejem kokosowym lub masłem shea.
Przeczytaj również:
To jej herbata earl grey zawdzięcza swój smak. Uprawa i właściwości pomarańczy bergamotki
Przycinanie aloesu - fachowy poradnik. Jak zebrać żel z przyciętego aloesu?
Najlepszy naturalne źródło witaminy C. Jak uprawiać pomelo w domu?