Spis treści:
- Miechunka rozdęta – charakterystyka
- Miechunka – najciekawsze odmiany
- Miechunka – uprawa i rozmnażanie
- Rozmnażanie miechunek
- Zastosowanie i właściwości miechunki
Miechunka rozdęta – charakterystyka
Miechunka rozdęta (Physalis alkekengi) wywodzi się z rodziny psiankowatych. Jest to bylina osiągająca ok. 1 m wysokości. Roślina jest także zwana peruwiańską wiśnią, pęcherznicą lub garliczką. Wywodzi się z Ameryki Południowej. Naturalnym środowiskiem występowania miechunki rozdętej są Azja i Europa, zaś w Polsce roślina ta stanowi gatunek zadomowiony.
Miechunka wyróżnia się mocnymi kłączami, a sama rośnie bardzo ekspansywnie. Garliczka ma jajowate liście o długości ok. 12 cm. Liście z czasem żółkną i opadają, same owoce jednak zachowują barwę wiele miesięcy. Od maja do kwietnia roślina wypuszcza pojedyncze, białe kwiaty, jednak dopiero we wrześniu pokazuje ona swój prawdziwy wdzięk.
Najbardziej dekoracyjną częścią pęcherznicy są owoce, które pojawiają się we wrześniu. Wyglądają niczym chińskie lampiony, otoczone pomarańczową, liściastą otoczką. Ok. 5-centymetrowy owoc miechunki pozostaje na roślinie aż do momentu pierwszych przymrozków i do tego czasu stanowi przepiękną jesienną ozdobę ogrodu.
Miechunka szybko się rozrasta, dlatego w ogrodzie warto sadzić ją w donicy, co zapobiegnie rozprzestrzenianiu się korzeni. Fot. 123RF.com
Przeczytaj również: Korzeń do zadań specjalnych. Na co pomaga i jak stosować żywokost w domu i ogrodzie
Miechunka – najciekawsze odmiany
Znanych jest ponad 70 gatunków miechunki, z których większość rośnie na kontynencie amerykańskim. Co ciekawe, nazwa botaniczna Physalis jest udokumentowana w dziełach Dioscuridesa (I wiek n.e.) i pochodzi od greckiego słowa physa czyli bańka lub pęcherz. Wśród najczęściej uprawianych gatunków miechunki spotkać można nie tylko rośliny ozdobne, ale również te ze smacznymi, zdrowymi jagodami. Oprócz miechunki rozdętej, do tych popularnych odmian zalicza się m.in.:
- miechunka peruwiańska (Physalis peruviana L.) – ta odmiana jest bardzo podobna do wyżej wspomnianej miechunki rozdętej. Obie należą do tego samego rodzaju. Ta miechunka ma bladożółte, delikatne kwiaty. Na uwagę zasługują owoce, które ulokowane są w kielichu przypominającym pergaminowy lampion. Pomarańczowa jagoda w przekroju przypomina dosłownie pomidorka koktajlowego. Ponadto, jest ona jadalna, smaczna, a nawet zawiera wiele zdrowych składników, takich jak witamina C, B1, prowitamina A czy żelazo. Należy jednak pamiętać, że jagody nadające się do spożycia muszą być dojrzałe, a co bardzo ważne, pozostałe części rośliny, podobnie jak niedojrzałe owoce, są trujące;
- miechunka pomidorowa (Physalis philadelphica Lam.) – ta odmiana należy do popularnych warzyw hodowanych w Meksyku. Jeśli lubisz meksykańską kuchnię, masz możliwość uprawy tego egzotycznego dodatku do ogromnej ilości potraw i to we własnym ogrodzie. Cieniutkie, pergaminowe otoczki owoców tej odmiany nie są jednak tak efektowne jak w przypadku miechunki rozdętej czy peruwiańskiej. Nie nadają się one także do dekoracji;
- physalis pruinosa L. – ta odmiana może być określona jako mniejsza siostra miechunki peruwiańskiej. Co ciekawe, Niemcy nazywają owoc miechunki „ananasową jagodą”, dlaczego? Ponieważ w smaku przypomina dojrzałego, słodkiego ananasa. Z kolei jej łacińska nazwa pochodzi od „pruina” co oznacza szron i jest to zapewne nawiązanie do filcowato owłosionego kielicha. Pruinosa wygląda jak miechunka peruwiańska, tworzy jednak mniejsze owoce, które dużo wcześniej dojrzewają. Tak, jak w przypadku pozostałych odmian, żółte i pomarańczowe jagody otulone są lampionami kielichów.
Często można się spotkać z pytaniem dotyczącym poszczególnych odmian miechunki rozdętej: czy jest jadalna? Dla wszystkich posiadaczy tej rośliny odpowiedź będzie zadowalająca. Owoce miechunki rozdętej jak najbardziej są jadalne. Jak smakuje miechunka jadalna? Owoce physalis mają delikatny słodko-kwaśny smak z niewielką nutą goryczki. Można go porównać do aromatu kiwi lub agrestu. Zawarte w nich substancje mogą nawet wspierać działania przeciwzapalne i oczyszczające, a także przemianę materii. Można także przygotowywać naturalne napary i wodne wyciągi z miechunki. Dodatkowo przetwory z tej rośliny są smacznym dodatkiem do różnych potraw. Co ciekawe, miechunka rozdęta znajduje też zastosowanie w kosmetyce.
Miechunka – uprawa i rozmnażanie
Miechunka jest rośliną ciepłolubną. Aby jej owoce były aromatyczne, a lampiony pięknie wybarwione, musi rosnąć na stanowisku dobrze nasłonecznionym. Już nawet półcień powoduje wolniejszy wzrost i gorsze kwitnienie roślin. Pęcherznica dobrze się czuje posadzona na południowej stronie ogródka. Co ciekawe, roślina korzysta nawet z ciepła zgromadzonego w murach, które stanowią dla niej równocześnie ochronę przed wiatrem.
Uprawa miechunki peruwiańskiej powinna odbywać się w próchniczym, przepuszczalnym podłożu. Pomimo tego, że gleba do jej uprawy nie wymaga specjalnych przygotowań, a sama roślina jest mało wymagająca, to warto zadbać o wysoką zawartość wapnia w jej podłożu. Miechunce nie przeszkadza także kwaśny odczyn pH gleby. Aby uniknąć szkodliwych zastojów wody w glebie, powinno się wymieszać ziemię z grubym żwirem. Wówczas masz pewność, że korzenie rośliny będą się prawidłowo rozwijać.
Miechunki z pewnością wytrzymają krótkotrwałe okresy suszy. Jednak, aby nie osłabiać i nie redukować kwiatów i owoców rośliny, powinno się miechunki regularnie zaopatrywać w wodę. Szczególnie na stanowiskach słonecznych. Ponadto, w upalne dni rośliny należy podlewać dwa razy dziennie.
Natomiast jeśli chodzi o zaopatrzenie miechunki w składniki pokarmowe, physalis nie są bardziej wymagające od innych roślin owocowych. Podczas uprawy physalis, wiosną i jesienią, powinno się je potraktować solidną dawką kompostu, a w okresie kwitnienia wesprzeć nawozem np. do pomidorów.
Miechunka do wzrostu i owocowania potrzebuje dużo słońca. Fot. 123RF.com
Rozmnażanie miechunek
Rośliny te można rozmnażać z nasion albo przez podział korzeni. Zebrane nasiona wysiewa się w lutym, podobnie jak inne rośliny ozdobne na rozsadę. Młode sadzonki można wysadzić do gruntu w połowie maja, kiedy przestaną już zagrażać spóźnione przymrozki. Odstęp między sadzonkami powinien być ok. 60 cm. Sadzonki miechunki peruwiańskiej jadalnej z łatwością zakupisz w sklepie ogrodniczym. Przy odpowiedniej pielęgnacji z jednego krzaczka sadzonki rodzynek brazylijskich zyskasz ok. 100 owoców.
Drugą opcją, z której możesz skorzystać, aby wzbogacić uprawę physalis, a tym samym rozmnożyć siew roślin, jest podział ich brył korzeniowych. Zabieg ten najlepiej wykonać jesienią, kiedy nasiona już dojrzeją. Pocięte ostrym nożem części rośliny trzeba posadzić do gruntu.
Przeczytaj również: Zaproś wiesiołka do ogrodu, a nie pożałujesz. Pomoże w leczeniu wielu dolegliwości
Miechunkę można uprawiać również w donicach. Fot. 123RF.com
Zastosowanie i właściwości miechunki
Owoc miechunki stanowi cenne źródło wielu witamin i minerałów, które wspierają zdrowie człowieka. W jej składzie można znaleźć bardzo łatwo przyswajalne cukry, ale też:
- witaminę A;
- witaminy z grupy B;
- witaminy z grupy B (tiaminę, ryboflawinę, niacynę);
- witaminę C;
- fosfor;
- wapń;
- żelazo.
Ponadto garliczka jest mało kaloryczna, dzięki czemu bez obaw może być spożywana przez osoby, które walczą z nadwagą. W 100 g świeżego owocu znajduje się tylko 66 kalorii, a w tym: 15 g węglowodanów, 1 g białka oraz 15 g błonnika.
Owoc ten zawiera w sobie grupę wartościowych substancji czynnych. Są nimi witanolidy, które pomagają neutralizować wolne rodniki, wspierając działania prewencyjne w zakresie chorób nowotworowych. To również fyzaliny, które pomagają w hamowaniu namnażania się komórek raka i wspierają układ odpornościowy. Są to też alkaloidy tropanowe, które wspomagają łagodzenie zaburzeń układu pokarmowego, między innymi poprzez wsparcie procesu hamowania nudności i odruchów wymiotnych.
A jak jeść physalis? Otóż miechunka to owoc, który może być spożywany zarówno na surowo, jak i w wersji przetworzonej. Stanowi świetną bazę do przygotowywania domowych przetworów, takich jak np. konfitury, dżemy, marmolady czy nalewki. Owoce miechunki sprawdzają się świetnie jako dodatek do sezonowych sałatek, ciast, galaretek czy nalewek. Można je również wykorzystać jako jeden ze składników sosu np. do ryżu lub makaronu.
Owoce miechunki pozytywnie wpływają na zdrowie. Fot. 123RF.com
Jak widzisz, miechunka nie bez powodu została nazwana przez Inków "złotą jagodą" i była wykorzystywana w ich tradycyjnej medycynie ludowej. Z uwagi na zawartość wielu cennych wartości odżywczych, wykazuje szereg zdrowotnych właściwości, wspiera odporność i sprawdza się w problemach z trawieniem. Jeśli więc masz możliwość, zasadź w swoim ogrodzie tę nie tylko intrygującą wyglądem, ale i zdrową roślinę.
Przeczytaj również: Ozdabia ogród i działa leczniczo. Jakie właściwości ma cykoria podróżnik?
Przeczytaj również: Jak oddzielić trawnik od rabaty? Pięć patentów na każdą kieszeń
"Polska cytryna", "złoto Syberii" i inne niezwykłe jesienne owoce na INTERIA.TV.