Wielozadaniowy krzew dla każdego. Jak uprawiać i kiedy przycinać irgę?

Spis treści:

• Irga — charakterystyka
• Irga – najciekawsze gatunki i odmiany
• Irga - uprawa
• Irga - przycinanie
• Irga - choroby i szkodniki

Irga — charakterystyka

Irga to krzewy zazwyczaj o niewielkiej formie wzrostu, rzadko występują w postaci drzewek (szczepione na pniu). Na świecie (głównie w Europie, Azji i Afryce) występuje ponad 60 gatunków irgi. Pod nazwą krzewu sklasyfikowane są rośliny z rodzaju należącego do bogatej i zróżnicowanej rodziny różowatych. W Polsce naturalnie występują: irga zwyczajna (Cotoneaster integerrimus), irga czarna (Cotoneaster niger), oraz irga kutnerowata (Cotoneaster nebrodensis).

Irgi w zależności od gatunku mogą być uprawiane jako rośliny okrywowe np. na skalniakach, żywopłoty, bądź jako pojedyncze egzemplarze. Można je sadzić także w donicach i skrzyniach. Ze względu na łatwość w uprawie i dekoracyjny wygląd, zastosowanie irgi w ogrodzie jest naprawdę szerokie.

Przeczytaj również: Jakie rośliny wybrać na obwódki rabat? 13 najlepszych propozycji

Irga – najciekawsze gatunki i odmiany

Najładniejsze i jednocześnie najbardziej popularnych gatunki irgi to:

• Irga rozkrzewiona Cotoneaster divaricatus
• Irga pomarszczona Cotoneaster bullatus
• Irga pozioma Cotoneaster horizontalis Irga błyszcząca Cotoneaster Lucius

Popularne odmiany irgi płożącej:

• Irga płożąca Dammera ‘Major’
• Irga płożąca szwedzka Mooncreeper
• Irga szwedzka Coral Beauty
• Irga płożąca purpurowa Variegatus

Popularne odmiany irgi na pniu:

• Irga szwedzka ‘Juliette’
• Irga wierzbolistna ‘Parkteppich’

Jak uprawiać irgę w ogrodzie?

Irga nie jest szczególnie wymagającą rośliną. Uprawa irgi zwykle nie sprawia problemów, warto jednak wiedzieć, jakie warunki warto spełnić, aby krzew prawidłowo rozwijał się w ogrodzie.

• Stanowisko

Gatunki zimozielone idealnie nadają się na stanowiska słoneczne i półcieniste. Z kolei irgi zrzucające liście lepiej sadzić w miejscach w pełni nasłonecznionych. Ważne jest, aby miejsce było suche. Krzewy te nie znoszą nadmiaru wilgoci.

• Podłoże

Wymagania glebowe nie są zbyt wygórowane. Gatunki spotykane w Polsce mogą rozwijać się na kamienistych zboczach czy w szczelinach skalnych. Zaleca się podłoże zasadowe bądź obojętne, przepuszczalne, lekkie i próchnicze.

• Podlewanie i nawożenie

Nawożenie irgi nie jest koniecznością, warto jednak wczesną wiosną zasilić ją nawozem bogatym w potas i azot, co pobudzi roślinę do wzrostu. Podlewanie należy dostosować do panujących warunków atmosferycznych. Zaleca się nawadnianie krzewu, dopiero gdy zauważymy, że ma suche podłoże. Pamiętajmy, że nadmiar wody i zbytnie przelanie może irdze zaszkodzić.

• Kwitnienie i owocowanie

Wszystkie gatunki irgi wytwarzają liczne białe lub różowe kwiatostany. Pojawiają się one wiosną - głównie w maju i czerwcu. Z czasem kwiaty te przemieniają się w drobne jaskrawoczerwone owoce, które są nie tylko piękną ozdobą ogrodu, ale też znakomitym pokarmem dla ptaków. Wyjątkowo ładnie irga prezentuje się w ogrodzie jesienią. Wówczas jej liście przebarwiają się na intensywnie czerwony i pomarańczowy kolor.

Czy irga jest trująca? Surowe owoce irgi nie są jadalne, dlatego mając krzew w swoim ogrodzie należy uważać, by nie spożywały ich dzieci ani zwierzęta domowe.

• Zimowanie

Irga w większości gatunków jest mrozoodporna, dlatego na zimę nie ma potrzeby jej okrywać. Wystarczy tylko osłonić jej korzenie warstwą ściółki. Zimowego okrycia wymagają natomiast gatunki wrażliwe na niskie temperatury. Należy do nich, np. irga Dammera i irga pozioma.

• Rozmnażanie

Irgę można rozmnażać wykorzystując zdrewniałe sadzonki pędowe. W tym celu należy odciąć łodygę o długości ok. 10 cm z kawałkiem zdrewniałego pędu. Powinno się ją zanurzyć w środku przyspieszającym ukorzenianie, a następnie posadzić w mieszance piasku z torfem i przykryć folią oraz utrzymywać stałą wilgotność podłoża. Trzeba jednak pamiętać, że sadzonki irgi można przesadzić na rozsadnik dopiero kolejnej wiosny, a do gruntu posadzić po kolejnych 2 latach.

Irga — przycinanie

Krzewy wykorzystane na żywopłoty można formować, ponieważ irga dobrze znosi cięcie. Zastanawiasz się, jak przycinać irgę w ogrodzie? Istnieją dwie podstawowe zasady cięcia irgi:

• Gatunki tracące liście, można przycinać latem, po kwitnieniu.
  
  
• Gatunki zimozielone przycinamy wiosną, aby pobudzić krzew do intensywniejszego wzrostu. Wycinamy głównie martwe fragmenty pędów i ewentualnie przerzedzamy zbyt zagęszczone pędy młode. 

Irga — choroby i szkodniki. Jak je zwalczać?

Irga jest rośliną odporną na choroby. Na krzewach może wystąpić zamieranie pędów, wywołane działaniem grzybów. Nie musimy od razu stosować oprysków chemicznymi specyfikami - wystarczy usuwać porażone pędy, środki chemiczne stosując przy nasileniu choroby grzybowej.