Spis treści:
Czeczotka – co to za ptak?
Czeczotka zwyczajna (Acanthis flammea) to ptak z rodziny łuszczakowatych. Jest naprawdę niewielki – mniejszy nawet od wróbla. Długość ciała tego mieszczącego się w garści ptaka to około 13 cm, przy czym rozpiętość jego skrzydeł w locie wynosi od 22 do 25 cm. Charakteryzuje się krągłą sylwetką i waży zaledwie 12 g. Mimo małych rozmiarów czeczotki robią ogromne wrażenie na każdym, kto ma szczęście je zaobserwować. W trakcie godów samiec ma ciemnoróżowy przód ciała oraz gardło, na szczycie głowy zaś charakterystyczną karminową plamę. Jesienią i zimą, więc poza sezonem lęgowym, mocno wybarwiona pierś samca może stać się delikatnie różowa lub nawet całkowicie biała.
Pozostałe pióra osobnika męskiego są brązowoszare z brunatnymi pasmami na grzbiecie. Wyróżnia się również kuper tego ptaka, który jest kreskowany i jaśniejszy niż reszta upierzenia. Na skrzydłach czeczotek możemy zauważyć wąskie, białe pasy. Dziób ptaków jest krótki i ma żółty kolor. Znajduje się pod nim tzw. śliniak, na którym możemy zauważyć czarną plamkę. Młode osobniki oraz samice wyglądają bardzo podobnie, lecz z przodu ciała brak w ich upierzeniu barwy różowej. Najbardziej charakterystyczny wyróżnik czeczotek, czyli czerwona czapeczka, w przypadku samic jest nieco mniejsza.
Samiec i samica czeczotki nieco różnią się wybarwieniem piór. Fot. CanvaPro
Czeczotkę można łatwo rozpoznać nie tylko po wyglądzie, ale także po jej charakterystycznym głosie. Choć osobom niedoświadczonym z początku trudno jest odróżnić jej szczebiot od odgłosów innych ptaków, gdy już raz się go nauczą, zawsze wskażą bez wahania. Śpiew czeczotki usłyszymy najczęściej, gdy ptak będzie znajdował się w locie. Rozpoznamy go po twardym okrzyku „czetczet”.
Przeczytaj również: Raniuszek – ptak, który lubi się przytulać. Co wrzucić mu do karmnika?
Gdzie występuje czeczotka?
Czeczotki występują na Syberii, Alasce, w Kanadzie oraz północnej części Europy. Na nasze tereny przylatują z tych obszarów w poszukiwaniu pożywienia i niekiedy zostają w Polsce na zimę. W naszym kraju najczęściej zamieszkują Tatry, Karkonosze, Góry Bystrzyckie i Góry Izerskie. Często spotykamy je w Masywie Śnieżnika. Jeśli mamy szczęście, możemy zaobserwować je również na polskim wybrzeżu, przede wszystkim w pobliżu łąk i torfowisk oraz wśród sztucznych nasadzeń.
Musimy mieć jednak świadomość, że ptak ten bytuje przede wszystkim w górnym piętrze lasu i w kosodrzewinie, przez co nie jest łatwo go dostrzec w okresie lęgowym. Czeczotki są najlepiej widoczne, gdy zaczynają migrować w poszukiwaniu pokarmu. W naszym kraju termin ten przypada przede wszystkim na listopad oraz grudzień. Miesiące te są zdecydowanie najlepsze na ornitologiczne obserwacje.
Niektóre czeczotki zostają w naszym kraju na zimę. Fot. CanvaPro
Co je czeczotka?
W ostatnich latach coraz częściej możemy zaobserwować, że czeczotki pojawiają się na nowych obszarach, również zurbanizowanych. Wiąże się to z poszukiwaniem przez nie pożywienia. To właśnie dostępność pokarmu decyduje o miejscu bytowania tych ptaków. Co najchętniej je czeczotka? Do jej największych przysmaków należą:
- nasiona brzozy, olchy oraz modrzewia,
- nasiona chwastów i ziół porastających nieużytki,
- drobne bezkręgowce, niewielkie owady i pająki.
W pozyskiwaniu pożywienia pomaga czeczotkom ostry, trójkątny i twardy dziób. Aby zdobyć pożywienie, ptaki te często przybierają akrobatyczne pozy, zwisając z cienkich gałązek i starając się wybrać nasiona z owocostanów. Zdarza się, że poszukują pożywienia również na ziemi lub w śniegu. Czeczotki uwielbiają zajadać się także nasionami słonecznika, dlatego warto je dla nich rozsypywać. Twarda łupina nie stanowi dla ich wytrzymałych dziobów żadnej przeszkody.
Zimą czeczotki szukają nasion roślin w śniegu. Fot. CanvaPro
Czeczotka – ciekawostki
Czeczotka to niewątpliwie bardzo interesujący ptak, który wzbudza ciekawość ornitologów. Doskonale wspina się po drzewach i jest niezwykle zwinna. Słynie także ze swej towarzyskiej natury. Co jeszcze warto o niej wiedzieć? Oto kilka ciekawostek na temat czeczotek:
- Czeczotka potrafi doskonale ukryć swoje gniazdo. Na ogół chowa je wśród gałęzi kosodrzewiny lub innego krzewu, dzięki czemu trudno jest je dostrzec drapieżnikom;
- Gniazdo czeczotki ma kształt koszyczka. Na ogół jest zbudowane z korzonków roślin, źdźbeł trawy, sierści zwierząt, puchu i piórek;
- Ptak ten składa od 4 do 6 niebieskawych jaj, na których widoczne są rdzawe kropki;
- Czeczotki tworzą pary monogamiczne. Lęgi występują jeden lub dwa razy w roku (w maju i czerwcu);
- Pisklęta tych ptaków opuszczają gniazdo po 11-14 dniach;
- W naszym kraju czeczotki objęte są ścisłą ochroną gatunkową, przy czym zostały sklasyfikowane jako gatunek najmniejszej troski;
- Ptaki te często mylone są z makolągwą (Linaria cannabina). Warto jednak wiedzieć, że samiec tego gatunku, w odróżnieniu od czeczotki, nie posiada czarnej plamki na tzw. śliniaku. Wyróżnikiem makolągwy są również białe pióra na ogonie i dłuższe skrzydła. O pomyłkę szczególnie łatwo w przypadku młodych osobników;
- Tylko niektóre czeczotki zostają na zimę w Polsce. Część z nich wcześniej odlatuje na Północ;
- Populacja tych ptaków w naszym kraju wynosi od 200 do 400 par lęgowych, przy czym 2/3 wszystkich czeczotek występuje na terenach chronionych, zwłaszcza w parkach narodowych i krajobrazowych.
Źródło: deccoria.pl, otop.org.pl
Przeczytaj również:
Dlaczego ptaków nie wolno dokarmiać chlebem? Oto 8 najlepszych pokarmów dla ptaków
Jedni przepędzają, inni wabią. Szpak to przyjaciel czy wróg ogrodu?
Zimą potrzebują naszej pomocy. Czym dokarmiać i jak zwabić mazurka do ogrodu?