Z artykułu dowiesz się:
- Jak przygotować ziemię pod warzywa
- Jaki nawóz naturalny można stosować pod warzywa
- Jakie nawozy mineralne można stosować do warzyw
- Jakie nawozy roślinne stosować do warzyw, by zwiększyć plony
Warzywa mają duże wymagania pokarmowe, dlatego jeśli planujemy założyć w tym roku warzywniak, warto zastanowić się, jak przygotować ziemię pod przyszłą uprawę i jakie nawozy pod warzywa zastosować, aby zwiększyć swoje plony. Wczesna wiosna to idealny czas na nawożenie! Sprawdźcie, jaki nawóz wybrać!
Zakładanie warzywniaka — jakie nawozy?
Przed założeniem warzywniaka ziemię warto wymieszać z obornikiem i przekopać. Dzięki obornikowi ziemia wzbogaci się w składniki pokarmowe, poprawi się jej struktura, a także zwiększy produkcja próchnicy. Jeśli planujemy założenie niewielkiego warzywniaka, jedynie na własne potrzeby, to taki zabieg polegający na wymieszaniu ziemi z obornikiem można powtarzać raz na kilka lat.
Każdego roku można natomiast ziemię w warzywniaku wzbogacać kompostem. Jest to "lżejsza" forma nawozu, ale również bierze udział w procesach glebotwórczych.
Zanim wysiejemy warzywa w warzywniaku, warto również zainteresować się nawozami zielonymi i fitosanitarnymi. Co to takiego?
- Rośliny na nawozy zielone - są to rośliny o szybkim wzroście, które wytwarzają dużą ilość masy zielonej np. łubin, peluszka, słonecznik, facelia. Sieje się je na rok przed rozpoczęciem uprawy warzyw, po to, by poprawić strukturę i zasobność gleby przeznaczonej do uprawy warzyw. Gdy rośliny się rozrosną, przekopuje się je z ziemią, a na ich miejscu można uprawiać wszystkie gatunki warzyw.
- Rośliny fitosanitarne - to rośliny, które możemy wysiewać przed sadzeniem właściwych warzyw. Użyźniają one podłoże i poprawiają parametry gleby, a do tego odchwaszczają i przyczyniają się do likwidacji pędraków. Do roślin fitosanitarnych należą m.in.: gryka, rzepak, aksamitka i gorczyca.
Przeczytaj również: Warzywa i kwiaty – co siejemy w marcu?
Kompost można wyprodukować samodzielnie lub kupić w formie płynnej w sklepach ogrodniczych. Fot. 123RF/PICSEL
Nawozy organiczne do warzyw
Nawozy organiczne są w pełni bezpieczne dla roślin. Stosuje się je przed siewem lub już po zbiorach warzyw. Są one źródłem próchnicy i zwiększają zawartość składników pokarmowych w glebie. Do nawozów organicznych należą wszystkie tzw. nawozy ekologiczne tj. obornik, biohumus czy kompost.
- Obornik - w wersji naturalnej jest on bardzo mocny, dlatego zaleca się stosować go głównie jesienią. Natomiast obornik granulowany jest nieco "delikatniejszy", dlatego można wykorzystywać go zarówno na wiosnę, jak i na jesień. W sklepach dostępne są oborniki bydlęce, końskie, kurze czy też owcze. Nadają się one zarówno do nawożenia warzyw, jak i owoców. Obornik zawiera pierwiastki chemiczne, takie jak: azot, fosfor i potas, mikroelementy: miedź, magnez, żelazo czy wapń oraz mikroorganizmy i bakterie, które odbudowują glebę i sprawiają, że staje się ona bardziej żyzna.
- Kompost - można go wyprodukować go samodzielnie (przy pomocy kompostownika) lub kupić w sklepach ogrodniczych. Kompost powinien być wymieszany z wierzchnią warstwą ziemi w warzywniaku, a lekko przerobiony działa jak ściółka i ogranicza zachwaszczenie. Poprawia on strukturę gleby oraz dostarcza jej wielu mikro i makroelementów. Dużą zaletą kompostu jest fakt, że nie da się nim przenawozić roślin, jest bezpieczny i nie powoduje poparzenia.
- Biohumus - to naturalny nawóz organiczny, który powstaje z odchodów dżdżownic kalifornijskich. Podobnie jak w przypadku kompostu, biohumus jest bezpieczny i nie grozi nam jego przedawkowanie. Występuje w formie koncentratu do rozpuszczania w wodzie oraz granulek. Biohumus można z powodzeniem stosować do wiosennego nawożenia warzyw, ziół i owoców uprawianych w naszym warzywniaku.
Przeczytaj również: Te warzywa rosną błyskawicznie! Jak uprawiać wiosną nowalijki na balkonie?
Obornik granulowany bardzo dobrze sprawdza się do wiosennego nawożenia warzyw. Fot. 123RF/PICSEL
Nawozy mineralne do warzyw
Oprócz wymienionych wyżej naturalnych nawozów do warzyw, w sklepach dostępne są również nawozy mineralne, które służą do zwiększania plonów. Do popularnych nawozów stosowanych w uprawie warzyw należy mocznik, saletra amonowa i saletrzak amonowy. Głównymi składnikami tych nawozów są: azot, siarka, magnez, a także mikroelementy takie jak: bor, cynk, mangan, miedź, molibden, żelazo.
Warto jednak pamiętać, że nawozy azotowe stosuje się około 2-3 tygodnie przed siewem. W sklepach dostępne są także dedykowane nawozy do konkretnych gatunków warzyw - np. pod pomidory i paprykę czy pod ogórki i rośliny dyniowe.
Przeczytaj również: Kiedy siać pomidory? Instrukcja krok po kroku
Naturalne nawozy roślinne
Ziemię pod warzywa można zasilać nie tylko nawozami mineralnymi i organicznymi, ale również nawozami roślinnymi. Ich przygotowanie jest łatwe, a działanie skuteczne. Owoce i warzywa zasilane roślinnymi nawozami obficie plonują i nie kumulują w sobie groźnych toksyn.
Do naturalnych nawozów roślinnych możemy zaliczyć:
- roślinne gnojówki - są to rozdrobnione rośliny zalane wodą i pozostawione na około 2-3 tygodnie do rozłożenia przez bakterie. Do nawożenia warzyw najlepiej sprawdzi się gnojówka z pokrzywy i żywokostu.
- wyciągi - czyli rozdrobnione rośliny zalewane wodą i odstawione na 24 godziny.
Jak przygotować gnojówkę z pokrzyw?
Gnojówka z pokrzywy to tak naprawdę to sfermentowany, wodny wyciąg z pokrzywy. Nazywany jest tak ze względu na charakterystyczny i bardzo nieprzyjemny zapach, powstający w wyniku procesu fermentacji.
Wykonanie:
- 1 kg świeżej pokrzywy posiekać lub pozostawić w całości i umieścić w 15-litrowym plastikowym pojemniku. Większa ilość pokrzyw nie gwarantuje poprawy skuteczności gnojówki.
- Zalać 10 l wody i przykryć przepuszczalnym dla powietrza materiałem, np. płótnem.
- Codziennie mieszać przez co najmniej 10 minut (1-2 razy dziennie), aby natlenić preparat. Zawsze w jedną stronę! Początek procesu fermentacji będzie widoczny po upływie około 4-10 dni jako bąbelki gazu na powierzchni gnojówki.
- Po zakończeniu fermentacji, tj. gdy bąbelki przestaną się pojawiać i gnojówka staje się klarowna (co dzieje się po około 2-4 tygodniach), należy przecedzić wyciąg z pokrzywy tak, aby żadne resztki roślinne nie przedostały się do niego. W tym celu można użyć sita młynarskiego lub prześcieradła.
- Gnojówkę przechowywać w temperaturze 12°C, bez dostępu światła. Świetnie sprawdzą się do tego butelki z korkiem ceramicznym czy zbiorniki ze stali nierdzewnej. Jeśli przecedzony preparat nadal fermentuje, można od czasu do czasu otworzyć pojemnik. Dzięki temu gaz zostanie uwolniony i nie rozsadzi pojemnika.
W celu maksymalizacji pozytywnych efektów gnojówkę z pokrzywy można wzbogacać czarnym mydłem, zieloną glinką lub terpenami.
Jak stosować gnojówkę z pokrzyw?
Gnojówką z pokrzyw można podlewać wszystkie warzywa (poza czosnkiem, cebulą, grochem i fasolą). Warto jej również użyć do namaczania siewek sałaty masłowej, nasion pietruszki czy pasternaka przed wysianiem.
Przeczytaj również: Pokrzywa. Zastosowanie w nawożeniu i ochronie roślin ogrodowych i domowych
Gnojówka z pokrzywy to naturalny nawóz wspierający wzrost warzyw. Fot. 123RF/PICSEL
Jak przygotować gnojówkę z żywokostu?
Żywokost lekarski oraz bulwiasty doskonale sprawdzają się jako kompost i baza naturalnego nawozu. Gnojówka z żywokostu jest prosta do przygotowania. Potrzeba około 1 kg świeżego żywokostu – wybieraj młode pędy z kwiatami i liśćmi. Nie musisz rozdrabniać rośliny. Następnie zalej ścięte rośliny 10 litrami wody. Całość odstaw na kilka tygodni (w zależności od pogody może to być od 2 do 4 tygodni). Po kilku dniach rozpocznie się fermentacja. To dobry moment, aby zamieszać całość np. patykiem.
Do czego używać gnojówki z żywokostu?
Gdy gnojówka będzie już gotowa, możesz ją z powodzeniem zastosować do licznych prac ogrodniczych. Do nawożenia warto użyć gnojówki rozcieńczonej w proporcjach 1:5. Możesz ją używać m.in. przy uprawie: pomidorów, papryki, bakłażanów, kwiatów, krzewów i drzew owocowych. Innym zastosowaniem gnojówki jest regeneracja gleby. Tutaj najlepiej zastosować proporcje 1:3 i nawozić ziemię przed sadzeniem roślin.
Przeczytaj również: Roślina o cennych właściwościach. Przygotujesz z niej leczniczą maść i najlepszy nawóz do pomidorów
