Z artykułu dowiesz się:
- Tuja – charakterystyka
- Sadzonki tui – skąd je pozyskać?
- Sadzonki tui – ukorzenianie
- Sadzonki tui – uprawa
- Sadzonki tui – przesadzanie
- Tuje – sadzenie w miejscu docelowym
Tuja – charakterystyka
Tuja (Thuja L.), nazywana również żywotnikiem to roślina iglasta z rodziny cyprysowatych. Tuje naturalnie występują w Ameryce Północnej i wschodniej Azji, ale świetnie sobie radzą także w Europie – rosną i rozwijają się, natomiast nie dorastają do takich rozmiarów, jak w miejscach pochodzenia. Są to rośliny zimozielone, dlatego doskonale nadają się do wszelkiego rodzaju żywopłotów czy miejsc, które mają być osłonięte.
Tuje, w zależności od gatunku, są bardziej drzewiaste i strzeliste albo formujące się w krzaki. Mają charakterystyczne płaskie i miękkie igły, od żółtozielonych do zielonych – w zależności od rodzaju żywotnika. Tuje mają niewielkie, jajowate i dość gładkie szyszki. Gałązki tui są wiotkie i bardzo gęste, wyrastają aż do samej ziemi.
Żywotniki, w zależności od gatunku mają różne wymagania uprawowe. Stanowiska preferują słoneczne do lekko cienistych, glebę żyzną, przepuszczalną, umiarkowanie wilgotną. Tuja, która została posadzona w zbyt mało urodzajnej glebie zaczyna brązowieć i marnieć. Słabnąca roślina bardzo często zapada na choroby grzybowe, które albo doszczętnie ją wyniszczają albo wymagają użycia silnych środków przeciwgrzybowych.
Niektóre gatunki żywotników (np. Żywotnik zachodni) można sadzić na piaszczysto-gliniastej glebie, bo dobrze to znoszą. Są to drzewa zimozielone i raczej dobrze znoszące mrozy – w bardzo mroźnych dniach zaleca się okrywanie młodych sadzonek, np. słomą.
Sadzonki tui – skąd je pozyskać?
Zwykle drzewka kupuje się w szkółkach albo w sklepach ogrodniczych, czasem zdarzają się także w sklepach ogólnobudowlanych. W zależności od wielkości drzewka kosztują kilkadziesiąt złotych. Kupienie dużej ilości drzewek jest sporym wydatkiem – można jednak pokusić się o samodzielne pozyskanie sadzonek. Jak to zrobić?
Sadzonki pozyskuje się ze zdrowego, silnego drzewka, najlepiej z najdorodniejszych okazów. Idealne są drzewka 2-3 letnie. Wybrany pęd należy oderwać od drzewka, zostawiając u nasady kawałek gałązki, tzw. piętkę. Trzeba szczególnie uważnie odrywać pęd, bo to od piętki zależy, czy roślina dobrze się ukorzeni. Pędu, z którego ma powstać sadzonka w żadnym razie nie wolno obcinać – jedyny poprawny sposób to oderwanie.
Przeczytaj również: Dowiedz się, jak rozmnożyć tuję przez nasiona. To nic trudnego
Na wysiew nasion tui najlepsza jest wczesna wiosna Fot. 123RF/PICSEL
Sadzonki tui – ukorzenianie
Pozyskana sadzonka jest na razie tylko małą gałązką, o którą trzeba zadbać tak, by puściła korzenie. Żeby jej to ułatwić, należy odciąć z łodygi kilka najniższych rozgałęzień. Zmniejszy to intensywność fotosyntezy i parowania przez igły, co da roślinie czas na wytworzenie systemu korzeniowego.
Ukorzenienie sadzonki to najważniejszy punkt zaraz po pobraniu pędu. Końcówkę przygotowanej sadzonkę należy włożyć do preparatu ukorzeniającego, którego zadaniem jest przyspieszyć wzrost korzeni i ochronę ich przed chorobami.
Sadzonki powinno się wkładać do doniczek o średnicy 7-9 cm, oczywiście takich, które mają na dole dziurki. Podłoże do młodych sadzonek powinno być żyzne i przepuszczalne – najlepiej, gdyby gleba była wymieszana z piaskiem lub perlitem w proporcjach 1:1. Przed włożeniem końcówki, czyli piętki do doniczki, należy zrobić w ziemi otwór – w żadnym razie nie wciska się pędu w podłoże. Po posadzeniu należy sadzonki podlać.
Sadzonki tui – uprawa
Świeżo ukorzenione sadzonki są bardzo delikatne – nie mają praktycznie systemu korzeniowego, dlatego nie wysadza się ich od razu do gruntu. Pierwszą zimę powinny spędzić w jasnym i suchym miejscu – optymalna temperatura to 18-22°C, dlatego dobrym wyjściem jest uprawa tuj na parapecie w domu. W okresie letnim, w godzinach dużego nasłonecznienia należy przestawić je w miejsce, do którego nie dociera bezpośrednio słońce, gdyż może je poparzyć. Można także lekko przysłonić sadzonki białą kartką.
Tuje wymagają stale wilgotnego podłoża, więc można przysłonić doniczkę folią spożywczą, żeby wilgoć utrzymywała się jak najdłużej. Drzewa te stosunkowo szybko się ukorzeniają, po około 2 miesiącach powinny wypuścić pierwsze korzonki. Można to dość łatwo sprawdzić – jeśli końcówka sadzonki, czyli wierzchołek jest chłodny i lekko wilgotny, oznacza to, że z sadzonką jest wszystko w porządku. Drugi sposób to delikatne pociągnięcie sadzonki do góry – jeśli będzie stawiała opór przy wychodzeniu z ziemi, to znaczy, że ma już korzenie.
Sadzonki tui – przesadzanie
Sadzonki tui powkładane do niedużych doniczek powinny rosnąć w nich przez około rok. Zdążą w tym czasie wytworzyć porządny system korzeniowy i się wzmocnić. Po roku można przesadzić wszystkie egzemplarze do większych doniczek – ale jeszcze nie do gruntu!
Niektórzy ogrodnicy już po roku, po przesadzeniu sadzonek do większych doniczek, zalecają zadołować je w ogrodzie i po 2 latach przesadzić na miejsce stałe. Zależy to od wielkości sadzonki i jej kondycji – dobrze rozrastające się sadzonki być może poradzą sobie na zewnątrz. Na pewno będą wymagały okrywania ich przez całą zimę.
Jeśli nie chcesz ryzykować i wynosić do ogrodu jednorocznej sadzonki – przesadź ją do większej doniczki i zostaw jeszcze na rok w domu.
Tuje – sadzenie w miejscu docelowym
Po 2-4 latach pobrane z drzewa macierzystego sadzonki powinny absolutnie być samodzielne i nadawać się do życia w ogrodzie. Sadzenie tuj do miejsca docelowego najlepiej zaplanować na wczesną wiosnę albo jesień – to najlepszy czas na adaptację roślin do nowego stanowiska. Drzewo należy wysadzić do miejsca uprzednio oczyszczonego z chwastów – konkurowanie z innymi roślinami o składniki odżywcze zaraz po przesadzeniu osłabia tuje. Aby wspomóc roślinę w przystosowaniu do nowego miejsca można zastosować dwa preparaty:
- TerraCottem – preparat ten zawiera dawkę nawozu, skałę wulkaniczną, która rozpulchnia ziemię wokół sadzonki oraz hydrożel, który pochłania wodę podczas podlewania, a w okresach suszy uwalnia ją do rośliny. To bardzo ułatwia roślinie start w nowym miejscu.
- Mikoryzę do tuj – to specjalny preparat, w którego składzie są grzyby mikoryzowe. Wchodzą w symbiozę z korzeniami tui, dzięki czemu drzewo z łatwością pobiera wodę i składniki odżywcze z podłoża. Takie wspomaganie rośliny w początkowych fazach wzrostu chroni ją przed stresem środowiskowym i uodparnia na choroby i ataki szkodników.
Przeczytaj również: Najważniejsze zasady sadzenia tui. Unikaj tych błędów
Podpowiadamy kiedy i jak sadzić tuje w ogrodzie i na tarasie. Fot. 123RF/PICSEL
Tuje podlewa się mniej więcej raz w tygodniu – zawsze dość obficie. W okresach wyjątkowej suszy, należy robić to oczywiście częściej. Żeby wilgoć nie wyparowywała z podłoża tak szybko, a także aby nadać otoczeniu tuj estetyczny wygląd, warto wyściółkować je korą.
Tuje to popularne drzewa, spotykane w wielu ogrodach i w przestrzeniach miejskich. Choć są łatwo dostępne w sklepach, można znacznie niższym kosztem zrobić własne sadzonki. Wystarczy w odpowiedni sposób pobrać pęd i go ukorzenić, aby już po 2-3 latach mieć w ogrodzie małe drzewko. Znasz zasady? To do dzieła!
Te szkodniki najczęściej atakują tuje. Dowiedz się, jak je zwalczyć
Z reguły tuje są odporne na występowanie chorób czy działanie szkodników Fot. 123RF/PICSEL
Przeczytaj: