Spis treści:
Wrotycz – zastosowanie w ogrodzie
Wrotycz pospolity (Tanacetum vulgare) jest byliną o wzniesionych, sztywnych pędach, pierzastodzielnych liściach i silnie pachnących, koszyczkowatych kwiatach w intensywnie żółtym kolorze. Często spotykamy go na łąkach, skrajach pól i nieopodal dróg, ponieważ występuje pospolicie na terenie całego naszego kraju. Wrotycz już w średniowieczu wykorzystywany był jako roślina lecznicza, ale używano go także w kuchni oraz ogrodzie.
Dziś wrotycz nie znajduje już zastosowań kulinarnych, nie zaleca się również stosować go wewnętrznie (np. w formie naparów) ze względu na wysoką zawartość toksycznego β-tujonu. Nadal jest on jednak ceniony przez ogrodników, gdyż pomaga rozwiązać wiele problemów związanych ze szkodnikami i chorobami roślin. Przyrządzane z tej rośliny gnojówki, wyciągi i wywary możemy wykorzystywać do podlewania bądź opryskiwania upraw.
Jakie są zastosowania wrotyczu w ogrodzie?
- Ograniczenie szkodników – preparaty z wrotyczu działają niczym naturalne środki owadobójcze. Pomagają zwalczyć m.in. pędraki, mszyce, drutowce, gąsienice (np. bielinka kapustnika), śmietkę cebulankę, stonkę ziemniaczaną czy nawet ćmę bukszpanową. Zapachu wrotyczu nie tolerują też kleszcze i mrówki.
- Zwalczanie chorób – ta cenna roślina okazuje się skuteczna w walce z rdzą oraz mączniakiem prawdziwym.
- Wzbogacanie gleby – wrotycz jest źródłem potasu, dlatego warto dorzucać go do kompostu. Otrzymanymi z tej rośliny preparatami możemy też podlewać drzewka owocowe.
- Roślina ozdobna – 'Crispa', 'De Candolle' czy 'Isla Gold' to wybrane odmiany wrotyczu o walorach dekoracyjnych, które możemy uprawiać na rabatach kwiatowych.
Jak wygląda wrotycz pospolity? Fot. sdm1984/123RF.com
Przeczytaj również: Kwitnie jak marzenie, ale w wielu krajach jest zakazana. Dlaczego trzeba uważać na paulownię omszoną?
Czy wrotycz jest zakazany?
Wrotycz od setek lat wykorzystywany jest w medycynie ludowej i ogrodach, gdzie stosuje się go głównie jako środek na szkodniki. Na roślinę tę trzeba jednak uważać ze względu na obecne w niej szkodliwe substancje – przede wszystkim toksyczny dla ludzi i zwierząt β-tujon (70% zawartości). Substancja ta w wysokich dawkach może spowodować drgawki, zawroty głowy, utratę przytomności, uszkodzenia neurologiczne, a nawet śmierć.
Warto mieć na uwadze, że w rozporządzeniu wykonawczym Komisji (UE) 2015/2083 z dnia 18 listopada 2015 r. nie uznano tej rośliny za substancję podstawową, którą można byłoby wykorzystywać w produktach spożywczych. Samodzielne stosowanie wewnętrzne wrotyczu w celach leczniczych jest bardzo ryzykowne.
Zbieranie i wykorzystywanie wrotyczu w ogrodzie w celu ochrony roślin nie jest u nas zabronione. Zakazane jest stosowanie go w przemyśle żywnościowym, gdyż nie został uznany przez Komisję Europejską za środek spożywczy. Warto się zastanowić, zanim wypijemy przygotowany z niego wyciąg czy napar. Nie wiemy bowiem, ile zawierają toksycznego tujonu, który jest niebezpieczny dla naszego życia i zdrowia.
Źródła: deccoria.pl, gov.pl/web/rolnictwo/substancje-podstawowe, Rozporządzenie Wykonawcze Komisji (UE) 2015/2083 z dnia 18 listopada 2015 r.
Przeczytaj również:
Lista roślin, których nie można uprawiać w ogrodzie. Jest ich coraz więcej
Kary za rozdawanie własnych nasion. Wielu ogrodników nie ma pojęcia o przepisach