Spis treści:
- Opaski lepowe na drzewa — zalety i wady
- Jak zakładać opaski lepowe na drzewa?
- Jakiego koloru powinny być opaski lepowe?
Opaski lepowe na drzewa — zalety i wady
Największą zaletą opasek lepowych jest skuteczność w ograniczaniu populacji szkodników, które przemieszczają się po pniach drzew. Pokryta klejem taśma tworzy barierę nie do pokonania dla larw piędzików, brudnicy mniszki oraz owocówek, zanim dotrą one do koron, gdzie wyrządzają poważne szkody. W sadach prowadzonych metodami ekologicznymi lep zastępuje środki owadobójcze i dodatkowo pełni funkcję narzędzia monitorującego, wskazując, kiedy liczebność szkodników osiąga poziom wymagający interwencji. Trwałość kleju, nawet w warunkach deszczu i dużych wahań temperatur, pozwala, by jedna opaska działała nieprzerwanie przez cztery do sześciu tygodni, co w praktyce sadowniczej przekłada się na realne zmniejszenie strat w plonach.
Skuteczność opasek lepowych ma jednak swoją cenę, a lista potencjalnych zagrożeń nie jest krótka. Najpoważniejszy problem stanowi ryzyko przypadkowego uwięzienia pożytecznych owadów, takich jak dzikie pszczoły, przyciąganych przez intensywnie żółtą barwę standardowych taśm. W sadach zamieszkanych przez ptaki i nietoperze zdarzają się też przypadki, gdy młode osobniki przyklejają się do powierzchni lepu. Ponadto, taśmy po zapełnieniu owadami i zabrudzeniu żywicą są trudne w utylizacji, a kontakt z klejem utrudnia pracę ogrodnikom, zanieczyszczając rękawice i narzędzia. W dużych uprawach problemem są też koszty materiału. Przykładowo, w kilkuhektarowym sadzie brzoskwiniowym potrzeba nawet kilkuset metrów taśmy i dwóch lub trzech wymian w jednym sezonie.
Dlatego decyzja o zastosowaniu opasek powinna uwzględniać specyfikę ogrodu i lokalne warunki przyrodnicze. W zwartych nasadzeniach jabłoni karłowych, grusz czy śliw, gdzie korony znajdują się blisko ziemi, taśmy przynoszą najlepsze rezultaty, skutecznie blokując szkodniki wspinające się z poziomu gruntu. Inaczej jest w przypadku rozłożystych drzew parkowych, takich jak dęby czy kasztanowce, które tworzą wiele bocznych konarów i odrostów, utrudniając owadom obejście przeszkody. W ogrodach wykazujących trudności z procesem zapylania oraz tam, gdzie właścicielom zależy na bioróżnorodności, zaleca się ograniczenie liczby roślin pokrywanych lepem i uzupełnienie tej metody o pułapki feromonowe lub świetlne, by nie zakłócać funkcjonowania populacji pożytecznych gatunków.
Największą zaletą opasek lepowych jest skuteczność w ograniczaniu populacji szkodników, które przemieszczają się po pniach drzew. Fot. tanyss/123RF.com
Jak zakładać opaski lepowe na drzewa?
Zakładanie opasek lepowych wymaga precyzyjnego dopasowania terminu do cyklu życiowego zwalczanych szkodników, szczególnie w przypadku drzew owocowych. W sadach jabłoniowych, gruszowych i śliwowych pierwszy kluczowy moment przypada na przełom lutego i marca, gdy larwy zimujących motyli zaczynają przemieszczać się ku młodym pędom, jeszcze przed pękaniem pąków. Drugi termin, istotny zwłaszcza dla ochrony jabłoni, przypada na koniec czerwca, gdy intensywnie rozwija się pierwsze pokolenie owocówki jabłkóweczki, jednego z najgroźniejszych szkodników tego gatunku. Trzecią fazę wyznacza druga połowa sierpnia — wtedy gąsienice śliwkóweczki schodzą z koron śliw, poszukując miejsc do przepoczwarzenia się przed zimą.
Przeczytaj również: W kwietniu pryskaj drzewa owocowe naturalnym preparatem. Zapomnisz o robakach w śliwkach czy jabłkach
Aby taśma lepowa spełniała swoje zadanie, przed jej montażem konieczne jest odpowiednie przygotowanie powierzchni drzewa. Pień należy dokładnie oczyścić ze starej, odstającej kory, mchów oraz porostów na pasie o szerokości dłoni, co zapewnia pełny kontakt kleju z podłożem. Opaski standardowo umieszcza się na wysokości około 50 centymetrów od ziemi, przy czym w przypadku młodych drzewek lepiej zamocować je nieco niżej, natomiast w sadach z bujnym podszytem – wyżej, aby utrudnić owadom ominięcie przeszkody po trawie. Szerokość zastosowanej taśmy nie powinna być mniejsza niż 15 centymetrów, aby larwy nie mogły jej łatwo obejść lub przeskoczyć. Warto pamiętać także o palikach podtrzymujących młode drzewa – one również powinny być zabezpieczone, by nie stały się niekontrolowanym przejściem dla szkodników.
Po zamontowaniu opaski niezbędne jest regularne sprawdzanie jej stanu, co pozwala na utrzymanie wysokiej skuteczności bariery. Raz w tygodniu należy obejrzeć powierzchnię taśmy – jeśli klej pokryje się owadami w około 75 procentach, opaskę trzeba natychmiast wymienić na nową. W sezonie dużej aktywności larw, zwłaszcza w cieplejszych i wilgotnych miesiącach, konieczność wymiany może wystąpić już po trzech tygodniach. W chłodniejszych warunkach jedna taśma wytrzymuje nawet dwa miesiące.
Neutralne barwy opasek sprawdzają się szczególnie w ogrodach ekologicznych. Fot. Krill Ryzhov/123RF.com
Jakiego koloru powinny być opaski lepowe?
W sprzedaży najczęściej spotyka się opaski w kolorze żółtym, który działa silnie wabiąco na wiele owadów. Intensywny odcień skutecznie przyciąga szkodniki takie jak mszyce, mączliki czy larwy motyli, ale niestety działa również na owady pożyteczne. W ogrodach, gdzie obecność zapylaczy jest istotna, barwa ta może prowadzić do strat w populacji dzikich pszczół, bzygów czy biedronek. Dlatego coraz częściej sięga się po opaski w kolorach neutralnych – przezroczyste lub oliwkowo-brązowe, które wtapiają się w naturalne tło kory i nie przyciągają nadmiernie przypadkowych ofiar.
Neutralne barwy opasek sprawdzają się szczególnie w ogrodach ekologicznych i miejscach o wysokiej bioróżnorodności. Transparentne lub ciemne taśmy pozwalają skutecznie wychwytywać szkodniki pełzające po pniu, nie emitując sygnałów świetlnych przyciągających inne owady. W praktyce ogrodniczej często stosuje się dodatkowe zabiegi, takie jak zamalowanie brzegów taśmy ciemnobrązową, wodoodporną farbą, co jeszcze bardziej zmniejsza widoczność opaski dla zapylaczy. Ciekawym rozwiązaniem są też taśmy, które nie odbijają światła ultrafioletowego, ograniczając w ten sposób przypadkowe odławianie owadów aktywnych za dnia.
Przeczytaj też: Sadzenie drzewek owocowych. Roślina się przyjmie i będzie dobrze plonować
Aby minimalizować ryzyko uwięzienia pożytecznych organizmów, warto zwrócić uwagę nie tylko na kolor taśmy, ale też wprowadzić fizyczne bariery ochronne. Zakładanie na opaskę cienkiej siatki lub rękawa z włókniny pozwala ograniczyć dostęp do lepu większym owadom, ptakom i nietoperzom, nie zmniejszając skuteczności w chwytaniu drobnych larw szkodników. Takie osłony można łatwo zamontować przy pomocy opasek zaciskowych (trytytek) i zdjąć przy każdej wymianie taśmy. Dobrą praktyką jest także ograniczanie liczby opasek lepowych wykorzystywanych jednocześnie w ogrodzie oraz łączenie ich z innymi metodami, takimi jak pułapki zapachowe lub naturalne opryski.
Źródło: deccoria.pl
Przeczytaj również:
Zanim posadzisz pomidory, pokrusz i zmieszaj z glebą. Odżywczy nawóz na mocne sadzonki i dużo owoców
Jak najłatwiej rozmnożyć porzeczkę? Po 2 tygodniach będziesz mieć ukorzenione sadzonki
Oto wielka konkurentka tui. Jest łatwa w uprawie i ma olśniewające liście