Spis treści:
- Drzewka cytrusowe
- Jakie drzewka cytrusowe można uprawiać w domu?
- Uprawa drzewek cytrusowych w domu
- Nawożenie drzewek cytrusowych
- Szkodniki drzewek owocowych
Drzewka cytrusowe
Drzewka cytrusowe, łac. Citrus, to tropikalne krzewy lub niewielkie drzewa, które naturalnie rosną głównie w Azji i Australii. Na tamtejszych terenach są hodowane od ponad czterech tysięcy lat, jednak do Europy trafiły dopiero w XIX wieku. Ich najbardziej cennym elementem są owoce, które u wielu gatunków są jadalne. Ze względu na dużą ilość witamin i minerałów stanowią one nie tylko cenny składnik deserów i wytrawnych posiłków, ale także kosmetyków czy leków. Dla wielu osób ich uprawa jest także jednym ze sposobów zarabiania na życie.
W naturalnych warunkach drzewka cytrusowe osiągają wysokość od 3 do 15 m. Wyróżnia je gęsta korona pokryta wiecznie zielonymi liśćmi, które bardzo rzadko opadają. Wśród nich pojedynczo lub w niewielkich skupiskach wyrastają białe, drobne kwiaty, które w zależności od odmiany mają od 3 do 8 płatków. Po ich zapyleniu zaczynają rozwijać się owoce w formie soczystych jagód w kolorze zielonym, żółtym, a nawet ciemnopomarańczowym.
Owoce drzewek cytrusowych składają się z trzech części:
- zewnętrznej, kolorowej skórki, która zawiera wiele cennych olejków eterycznych;
- wewnętrznej, białej skórki o gąbczastej konsystencji, która stanowi źródło kwasu askorbinowego i pektyny;
- białej, cienkiej błony, która otula soczysty miąższ z nasionami.
Jednak kształt, wygląd, kolor, a nawet smak owoców różni się w zależności od odmiany drzewka cytrusowego.
Drzewka cytrusowe potrzebują bardzo dużo światła, ale powinno ono być rozproszone. Fot.liudmilachernetska/123RF.com
Jakie drzewka cytrusowe można uprawiać w domu?
Żadne drzewko cytrusowe nie jest w stanie przetrwać na zewnątrz w polskich warunkach. Rośliny nie są mrozoodporne, a ich owoce potrzebują bardzo dużo słońca, aby zdążyły dojrzeć. Za to można je z powodzeniem hodować w warunkach pokojowych – wystarczy tylko znaleźć odpowiednią odmianę i zapewnić jej wszystko, czego potrzebuje.
Najczęściej wybieranymi cytrusami do uprawiania w domu są:
- cytryna zwyczajna – jedno z najczęściej uprawianych drzew cytrusowych w donicach. W warunkach domowych osiąga maksymalnie 2-2,5 m wysokości. Gałęzie cytryny pokryte są kolcami. Tworzy jasnozielone, jajowato-lancetowat, błyszczące, piłkowane na brzegach liście, które po roztarciu wydzielają cytrynowy zapach. Posiada białe kwiaty, a jej owoce mają żółtą grubą skórkę i kwaśny smak;
- cytryna skierniewicka – znana jest także jako cytryna ponderosa. Jest mieszańcem cytryny zwyczajnej i cytrona. Hodowana z nasion, owocuje dopiero po kilkunastu latach, dlatego poleca się kupić gotowe drzewka z pewnego źródła. Tworzy duże, jadalne owoce z grubą skórką i licznymi pestkami, które są mało kwaśne w porównaniu do odmian dostępnych w sklepach. Cytryna skierniewicka owocuje i kwitnie przez cały rok, dzięki czemu jest niezwykłą dekoracją wnętrza;
- pomarańcza chińska – zwana również pomarańczą słodką, posiada cienkie, rozgałęzione pędy, które są uzbrojone w nieliczne kolce. Liście są zielone, jajowate i błyszczące. Owoce pomarańczy chińskiej można spożywać zarówno na surowo, jak i w postaci przetworzonej. Ich skórka zawiera bardzo cenne olejki eteryczne;
- kumkwat – to małe drzewko cytrusowe, które osiąga wysokość 1-2 m (jest jednym z najwolniej rosnących przedstawicieli cytrusów). Ma ciemnozielone, skórzaste, jajowate liście, które są zaokrąglone na końcach. W okresie letnim obsypuje się małymi, białymi kwiatami o niesamowitym cytrusowym zapachu. Jadalne owoce są niewielkie i lekko podłużne;
- kalamondyna – nazywana także miniaturową pomarańczą lub mandarynką. Roślina powstała przez połączenie kumkwatu japońskiego z kwaśną mandarynką. W efekcie uzyskano kalamondynę, która przez cały rok tworzy białe, pachnące kwiaty i niewielkie owoce o średnicy ok. 4 cm. Niestety są one bardzo kwaśne i niesmaczne, przez co hoduje się ją głównie ze względów dekoracyjnych.
Aby utrzymać drzewka cytrusowe w domu dłużej niż kilka tygodni, nie wystarczy ich podlewać. Trzeba spełnić ich wysokie wymagania zarówno stanowiskowe, jak i glebowe oraz pokarmowe.
Kalamondyna to miniaturowe drzewko cytrusowe, które jest cenione przede wszystkim za walory dekoracyjne. Fot.John Caley/CanvaPro
Przeczytaj również: Przynosi do domu szczęście i dobrobyt. Jak pielęgnować drzewko laurowe zimą?
Uprawa drzewek cytrusowych w domu
Wiele osób traci swoje cytrusy w przeciągu kilku tygodni od przyniesienia ich do domu. Taka sytuacja ma miejsce, gdy roślina nie ma zapewnionych odpowiednich warunków do rozwoju. Jeśli chcesz uprawiać drzewko cytrusowe przez wiele lat, powinieneś zadbać o:
- przepuszczalną, lekko kwaśną i umiarkowanie żyzną glebę – dobrym pomysłem jest wymieszanie ziemi ogrodowej z piaskiem i keramzytem lub perlitem, które zwiększą jej przepuszczalność. Można również sięgnąć po gotowe mieszanki przeznaczone do roślin cytrusowych, które zawierają minerały potrzebne drzewkom do rozwoju;
- jasne, ale nie bezpośrednio nasłonecznione stanowisko – najlepszym miejscem do uprawy cytrusów jest wschodnie lub zachodnie okno, gdzie słońce świeci bezpośrednio tylko przez kilka godzin w ciągu dnia. Latem można umieścić drzewko na tarasie w jasnym miejscu – cytrus lepiej znosi upały na zewnątrz. Jednak należy uważać, aby nie był narażony na bezpośrednie słońce, które może parzyć jego liście, a do tego wysuszać glebę, przez co roślina nie będzie mogła pobierać cennych minerałów z podłoża;
- regularne, choć umiarkowane podlewanie, aby podłoże było stale wilgotne. W lecie należy robić to nawet codziennie;
- wiosenne cięcie – jest to potrzebne do tego, aby utrzymać odpowiedni pokrój rośliny. Drzewko należy przycinać na wysokości ok. 1 m najlepiej na początku marca;
- ciepło w okresie wegetacyjnym (od kwietnia do października) i niską temperaturę ok. 15°C w okresie spoczynkowym (od listopada do marca) – zimowanie rośliny jest niezbędne do tego, żeby mogła intensywnie kwitnąć i wydawać na świat owoce. Jednak nawet w okresie spoczynku nie można przestać jej podlewać.
Należy pamiętać, że cytrusy bardzo nie lubią stojącej wody, ponieważ wtedy gniją korzenie, przeciągów i gwałtownych zmian temperatury. Trzeba także uważać na wodę, jaką podlewa się rośliny. Nie może być pobrana bezpośrednio z kranu, ponieważ taka woda jest twarda i zawiera dużo wapnia, który utrudnia absorbowanie żelaza z podłoża. Do podlania wybieraj miękką, odstaną wodę.
Drzewka cytrusowe w doniczce wymagają dość intensywnego nawożenia. Fot.cunfek/CanvaPro
Nawożenie drzewek cytrusowych
Drzewka cytrusowe wydadzą owoce pod warunkiem, że będą miały stały dostęp do niezbędnych minerałów. Aby im go zapewnić, należy regularnie przesadzać roślinę – najlepiej co kilka lat, gdy korzenie zaczną wystawać poza otwory drenujące. Jednak po pewnym czasie, mimo wybrania najlepszego podłoża, zawartość składników może przestać być wystarczająca, przez co roślina zacznie obumierać. Aby temu zapobiec, należy stale dokarmiać ją odpowiednimi nawozami.
W tym celu możesz wykorzystać preparaty przeznaczone specjalnie do cytrusów lub roślin kwitnących. Dobrze sprawdza się także nawóz do pomidorów, który pomaga uzyskać duże i smaczne owoce. Jednak niezależnie od rodzaju preparatu, w jego składzie powinny znaleźć się azot (N), fosfor (P) i potas (K) w stosunku 2:1:1 oraz żelazo (Fe), cynk (Zn) i mangan (Mn).
- Azot jest niezbędny do tego, żeby drzewka mogły obficie owocować. Wspiera również procesy metaboliczne, w tym także produkcję chlorofilu.
- Fosfor wspomaga kształtowanie się owoców.
- Potas pomaga zwiększyć zawartość cukru i wzmocnić ich zapach.
- Żelazo i mangan wspierają proces fotosyntezy. Dzięki nim roślina ma piękne, zielone liście.
Drzewko cytrusowe należy nawozić od marca do września, czyli w okresie najintensywniejszego wzrostu, kwitnienia i owocowania. Dzięki temu będziesz mógł cieszyć się nawet kilkoma pysznymi owocami rocznie.
Szkodniki drzewek owocowych
Uprawa cytrusów może przysparzać wielu kłopotów, zwłaszcza osobom, które nie mają doświadczenia w pielęgnowaniu tropikalnych roślin i trzymają ją w nieodpowiednich warunkach. Zdarza się, że mimo wielu starań, liście drzewka robią się żółte i opadają. To zazwyczaj objaw obecności przędziorka, który żeruje na spodnich częściach rośliny, wysysa z nich soki i pozostawia wokół drobną, białą pajęczynkę.
Szkodnik atakuje, gdy cytrus zostanie osłabiony, np. przez wysuszenie podłoża lub zbyt wysoką temperaturę zimą. Aby go zwalczyć, należy niezwłocznie umyć roślinę wacikiem zwilżonym roztworem wody i szarego mydła lub pod prysznicem. Jeśli przędziorków zbyt dużo lub roślina jest zbyt ciężka, należy sięgnąć po specjalne preparaty dostępne na rynku.
Uprawa drzewka cytrusowego w domu to świetny pomysł na niebanalną i egzotyczną dekorację wnętrza, a do tego doskonała okazja do wyhodowania własnych, pysznych owoców.
Artykuł został zaktualizowany. Po raz pierwszy ukazał się 11.12.2021 roku.
Źródło: deccoria.pl
Przeczytaj również:
Co zrobić, gdy zamiokulkas ma żółte liście? Tylko ten zabieg uratuje marniejący kwiat
Do storczyków, rozmnażania i lasu w słoiku. Jak stosować węgiel aktywny do roślin doniczkowych?
To nie cynamon sprawił, że pleśń zniknęła z doniczki. Mam inny patent