Spis treści:
- Bawełnica korówka — charakterystyka
- Objawy żerowania bawełnicy korówki na jabłoni
- Cykl życia bawełnic
- Wrotycz pospolity pod drzewami jabłoni
- Zwalczanie bawełnicy za pomocą ośca korówkowego
- Biedronki w walce z bawełnicami
- Opryski przeciw bawełnicy korówkowej
Bawełnica korówka — charakterystyka
Bawełnica korówka (z łac. Eriosoma lanigerum) to pluskwiak równoskrzydły, który należy do rodziny bawełnicowatych. Dorosłe osobniki osiągają do 2,5 mm długości. Na drzewie można je spotkać w dwóch formach:
- uskrzydlonej: owady mają czarną barwę,
- pozbawionej skrzydeł: szkodniki mają brunatny kolor i są pokryte charakterystycznym białym nalotem.
Po rozgnieceniu owadów pojawia się charakterystyczny, purpurowy ślad. W związku z tym bawełnicę często nazywa się także krwistą mszycą. Owady atakują drzewa i w krótkim czasie mogą doprowadzić do zahamowania wzrostu oraz pogorszenia kondycji rośliny. Co ciekawe, bawełnice zamierają, gdy temperatura spada poniżej -7°C. Mroźne zimy mają więc znaczący wpływ dla ograniczenia populacji szkodnika.
Bawełnice pokryte są białym nalotem. Fot. 123RF/PICSEL
Objawy żerowania bawełnicy korówki na jabłoni
Objawy żerowania bawełnicy korówki są widoczne na pędach oraz korze jabłoni. Miejscami, w których pojawią się pierwsze oznaki, będą przede wszystkim fragmenty rośliny poddane nacięciom lub te, gdzie wystąpiły naturalne zranienia. Szkodnik wyróżnia się tym, że podczas żerowania jego ciało pokrywa biały, woskowy nalot. Z tego względu insekty z daleka wyglądają jak kłębki waty znajdujące się na drzewie.
Bawełnice zawsze żerują w koloniach, a ich ilość doprowadza do szybko postępującego wyniszczenia jabłoni. W wyniku działania owadów kora drzew pęka, pojawiają się gąbczaste narośle. Inwazja jest widoczna gołym okiem, ponieważ znacznie obniża walory estetyczne drzewa, spowalnia jego rozwój i znacznie ogranicza ilość pojawiających się owoców.
Szczególnie niebezpieczne jest to, że bawełnice wypijają soki z drzewa, a tym samym znacząco je osłabiają. Jabłonie stają się podatne na infekcje, choroby grzybowe oraz bakteryjne. Znacznie gorzej znoszą również niekorzystne warunki atmosferyczne, takie jak silny wiatr, niska temperatura czy długotrwała susza. Insekty pojawiają się na między marcem a kwietniem i występują aż do października.
Bawełnica na drzewie wygląda jak małe kłębki waty. Fot. 123RF/PICSEL
Cykl życia bawełnic
Dla zwalczania szkodników duże znaczenie ma poznanie cyklu ich rozwoju. Larwy bawełnicy zimują w korzeniach drzew owocowych. Wiosną rozpoczynają podróż w górę drzewa, aby na pędach zakładać kolonie. Po około 28 dniach przekształcają się w samice, które mogą wydać na świat ponad 100 larw. Pokoleń takich samic w ciągu roku może wystąpić 10-15. Część osobników zyskuje uskrzydloną formę, która pozwala im zainfekować kolejne drzewa w sadzie lub jego bliskiej okolicy.
Przeczytaj również: Zwijanie liści i pajęczynki na jabłoni. Co to za szkodniki i jak je zwalczyć?
Wrotycz pospolity pod drzewami jabłoni
Doskonałym sprzymierzeńcem w walce z bawełnicą jest wrotycz pospolity. Ten niepozorny krzew odstrasza mszyce, ponieważ jego zapach jest dla nich wyjątkowo nieprzyjemny. Okaz nie tylko zniechęci szkodliwe owady do inwazji.
Aby wesprzeć jabłonie w walce z bawełnicą, możesz podjąć się mechanicznego usuwania szkodników. Oczywiście jest to możliwe i wydajne jedynie wtedy, gdy masz zaledwie kilka drzew w ogrodzie. Jeśli chodzi o cały sad, to skuteczne okażą się jedynie chemiczne opryski. Gdy będziesz ręcznie usuwał pojedyncze kolonie, pamiętaj, by owady spalić. W przeciwnym razie umożliwisz im dalsze żerowanie na roślinach.
Zwalczanie bawełnicy za pomocą ośca korówkowego
Osiec korówkowy (z łac. Aphelinus mali) to sposób na biologiczne zwalczanie bawełnicy. Samice ośca nakłuwają ciała bawełnic, a następnie składają w nich jaja. Wkrótce wylęgają się z nich larwy, które żeruje w ciałach bawełnic i się nimi żywi aż do czasu przekształcenia się w dorosłego osobnika. Ciało bawełnicy zostaje opuszczone przez otwór, który larwa samodzielnie wygryza w ciele żywiciela.
Osiec rozwija się w ciele szkodnika 20-40 dni. Co ważne, larwy ośca zimują w martwych ciałach mszyc i mogą być w okresie jesiennym zjadane przez ptaki. Aby zachować populację pożytecznych owadów, zaleca się usunięcie wierzchołkowych gałęzi jabłoni na jesień i umieszczenie ich w drewnianej skrzyni, w przewiewnym miejscu. Należy osłonić je przed niską temperaturą i opadami deszczu.
Wiosną gałęzie powinieneś przywiązać do jabłoni, a ośce, które wyklują się z mszyc, będą przez kolejny sezon walczyły z inwazją bawełnicy. Pamiętaj, że ta atakuje okoliczne drzewa owocowe, więc jeśli na jednym okazie zauważyłeś objawy żerowania, kontroluj pozostałe rośliny, by w razie postępującego ataku szkodnika móc w porę zareagować.
Biedronki w walce z bawełnicami
W zwalczaniu inwazji bawełnic skuteczne mogą się okazać także biedronki, które wyglądają niepozornie, ale są drapieżne i skuteczne w atakowaniu wrogów twoich roślin. Aby zwabić je do ogrodu, warto posadzić w nim żółte kwiaty, które przyciągają biedronki oraz przygotować dla nich zakamarki, w których będą mogły się ukryć. Pamiętaj, by nie ścinać nisko trawy wokół drzew i zostawić pod nimi nieco liści. Pożyteczne owady docenią Twoje starania i chętnie pomogą Ci w walce z inwazją, przy okazji się dokarmiając.
Pamiętaj, że jeśli liczysz na pomoc owadów w walce z bawełnicą, to nie możesz stosować chemicznych oprysków. Ich działanie może mieć szkodliwy wpływ na kondycję sprzymierzeńców lub odstraszać je od przebywania w Twoim ogrodzie. Jeśli już zdecydujesz się na skorzystanie z oprysków, sięgnij po te o działaniu selektywnym, czyli takie, których szkodliwe działanie jest ukierunkowane na określony gatunek.
Opryski przeciw bawełnicy korówkowej
Oprysk przeciwko zimującym bawełnicom powinien zawierać oleje, które oblepiają ciała młodych mszyc i doprowadzają do ich zduszenia. Tego rodzaju zabieg musi być wykonany, nim na drzewie pojawią się pierwsze liście, czyli na przełomie lutego i marca. Najczęściej stosuje się środki chemiczne zawierające olej parafinowy.
W trakcie wegetacji jabłoni, opryski wykonuje się najwcześniej po tym, jak jabłoń przekwitnie. Ważne jest jednak to, by na drzewie nie pojawiły się jeszcze owoce, ponieważ zostałyby dotknięte środkami chemicznymi. Ostatnim terminem wykonania oprysku owadobójczego jest późna jesień. Można go wykonać dopiero po zbiorze owoców, aby nie gromadziły się w nim mieszanki chemiczne.
W pierwszej kolejności warto wykorzystać ekologiczne opryski:
- esencja z wrotyczu: 10 g suszu zalej 3 l wody i odstaw na co najmniej dobę. Po tym czasie oprysk będzie gotowy;
- wyciąg z pokrzywy: 300 g świeżej pokrzywy połącz z 3 l wody i odstaw na co najmniej 14 dni.
Jeśli ekologiczne opryski nie zadziałają, należy sięgnąć po te, które zawierają polimery silikonowe, które krótko po rozpyleniu zatrzymują funkcje życiowe szkodników i uniemożliwiają im dalsze żerowanie.
Bawełnica korówka wywiera szkodliwy wpływ na kondycję drzewa i owocowanie. Im wcześniej zdiagnozujesz problem, tym inwazja będzie miała mniej zaawansowaną skalę. Walkę warto zacząć od naturalnych i ekologicznych sposobów, które cechują się wysoką skutecznością.
Przeczytaj również:
Bielinek kapustnik: jak zwalczyć?