Z artykułu dowiesz się:
- Czym wyróżnia się rudbekia
- Jakie są najpiękniejsze odmiany rudbekii
- Jak uprawiać rudbekię w ogrodzie
- Jak przycinać rudbekię
Rudbekia – charakterystyka
Rudbekie nie bez powodu nazywane są roślinami lata. Ich kwiaty pojawiają się bowiem na rabatach wraz z początkiem tej ciepłej pory roku, wprowadzając do ogrodu jaskrawą feerię barw. Kwiaty zebrane są w koszyczki tworzone przez rurkowate kwiaty w środku i brzeżne kwiaty języczkowe. Rudbekie pięknie prezentują się między innymi w połączeniu z trytomą groniastą, jeżówkami, astrami, dzwonkami, floksami, nawłociami lub berberysami.
Skąd wzięły się te piękne kwiaty? Rudbekie sprowadzone zostały do Europy wprost z północnoamerykańskich prerii. Obecnie trudno je tam spotkać, ponieważ skutecznie zostały wyparte przez rozwój rolnictwa. Oprócz Europy zasiedlają też Japonię, Chiny oraz Nową Zelandię.
Chcąc przenieść trochę ciepła z prerii do ogrodu, warto zarezerwować dużo miejsca. Byliny te, w zależności od gatunku i odmiany mogą osiągać nawet 3 m wysokości. Dobrze sprawdzają się w ogrodach aranżowanych w stylu angielskim, wiejskim czy naturalistycznym.
Przeczytaj również: Hebe - wiecznie zielona roślina o pięknych kwiatach. Będzie ozdobą ogrodu i domu przez cały rok
W zależności od odmiany rudbekie mogą osiągać od 40 do nawet 3 m wysokości. Fot. 123RF/PICSEL
Rudbekia — najpiękniejsze odmiany
Rudbekie to bardzo charakterystyczne rośliny, które bywają mylone z jeżówką purpurową. W przeciwieństwie do nich, ich kwiatostany nie posiadają kolczastych środków. Nie ustępują im jednak pod względem urody i mnogości odmian. Poniżej przedstawiamy najbardziej popularne i prześliczne gatunki oraz odmiany rudbekii.
- Rudbekia zachodnia (Rudbeckia occidentalis)
To stosunkowo niewielka rudbekia, która osiąga od 40 cm do maksymalnie 1,5 m wysokości. Jest niezwykle wytrzymała i mrozoodporna, dzięki czemu z jej uprawą bez problemu poradzą sobie nawet początkujący amatorzy ogrodnictwa. Jej cechą charakterystyczną jest to, że kwitnie nawet wtedy, gdy inne kwiaty przekwitają. Szalenie interesującymi odmianami są ‘Green Wizard’ oraz ‘Black Beauty’. Dobrze wygląda na rabatach w dużych ogrodach.
Rudbekie występują w różnych wersjach kolorystycznych. Fot. Pexels
- Rudbekia okazała (Rudbeckia speciosa)
Choć nazwa wskazywałaby na to, że będzie to ogromny okaz, to rudbekia okazała dorasta zazwyczaj do 60-80 cm wysokości. Odznacza się żółtą barwą kwiatów i bardzo długim czasem bytowania w ogrodzie. Może pozostać w nim nawet przez 8-10 lat! Warto o niej pomyśleć, bowiem bierze ona udział w czynnej ochronie zapylaczy, np. trzmieli.
- Rudbekia owłosiona (Rudbeckia hirta)
Nazwa tego gatunku nawiązuje do sztywnych i krótkich włosków, które pokrywają całą powierzchnię rośliny. Osiąga średnio 60 cm wysokości. Kwiaty, w zależności od odmiany mogą być pojedyncze, częściowo pełne lub pełne. Idealnie sprawdza się jako kwiat cięty. Ilość odmian rudbekii owłosionej jest naprawdę duża. Warto zwrócić uwagę na:
- ‘Rustic’ pełną przeróżnych odcieni,
- ‘Marmelade’ o pomarańczowożółtych kwiatach,
- ‘Little Henry’ o oryginalnych, wąskich i żółto zabarwionych płatkach,
- ‘Praire Sun’ z kwiatami o zielonym środku i żółtymi, cieniowanymi płatkami.
Niektóre odmiany rudbekii owłosionej mają cieniowane płatki kwiatów. Fot. Pexels
- Rudbekia błyskotliwa (Rudbeckia fulgida)
To prawdziwa piękność wzbogacająca rabaty późnym latem. Niemal czarny środek koszyczka kwiatowego okalają intensywnie żółte lub jasnopomarańczowe kwiaty języczkowe. Warto podkreślić, że po przekwitnięciu również łodyżki rudbekii błyskotliwej są atrakcyjne wizualnie. Zazwyczaj roślina ta nie wyrasta wysoko i ma dość zwarty pokrój. Co istotne, jest mrozoodporna i nie daje się atakować szkodnikom. Polecanymi odmianami są np.:
- ‘Goldsturm’, niewielka i kwitnąca na złocistożółto od czerwca aż do października,
- ‘Herbstonne’ będąca krzyżówką rudbekii błyskotliwej z rudbekią nagą.
Przeczytaj również: Prusznik niebieski – błękitna gwiazda ogrodu
- Rudbekia naga (Rudbeckia laciniata)
Rudbekia naga wymknęła się z rabat poza ogrodzenia i w naszym kraju pospolicie porasta tereny nadrzeczne i przydroża. Kwitną obficie od lipca do października, często pełnymi, różnokolorowymi kwiatami. Jedną z najpiękniejszych odmian jest ‘Golden Glow’ o niesamowicie puszystych kwiatach, przypominających kulki. Trzeba jednak pamiętać, że dorasta ona aż do 2-3 m wysokości. Ciekawostką jest fakt, że rudbekia naga oprócz tego, że stanowi źródło pyłku i nektaru dla pszczół, jest wykorzystywana do badań nad wytworzeniem z niej biopaliwa.
- Rudbekia lśniąca (Rudbeckia nitida)
Bylina ta osiąga nawet 2 m wysokości, przez co często wymaga podpory choćby w postaci płotu. Jej kwiaty języczkowe odznaczają się żółtą barwą, natomiast środek ma zielony kolor. Dobrze sprawdza się jako roślina sadzona na rabatach w grupach, pomiędzy innymi roślinami. Uprawianą odmianą jest np. ‘Juligold’, charakteryzująca się złocistożółtym ukwieceniem, pojawiającym się od lipca do sierpnia.
Rudbekie porastają też tereny nadrzeczne. Fot. Pixabay
Rudbekia — uprawa i pielęgnacja
Rudbekie, w zależności od odmiany, mogą być jednoroczne, dwuletnie lub wieloletnie. Aby zapewnić im dobre warunki, należy zadbać o to, by gleba była żyzna, przepuszczalna, lekka i umiarkowanie wilgotna. Dobrze rosną zwłaszcza na glebach gliniastych i dobrze zatrzymujących wodę. Absolutnie nie wolno jednak doprowadzić do podmakania podłoża, ponieważ grozi to gniciem korzeni.
Drugim istotnym warunkiem jest ciepłe stanowisko pełne słońca, za które odwdzięczą się obfitym i długim kwitnieniem. Jeśli dysponujesz wyłącznie półcienistym miejscem, rośliny powinny je tolerować. Z kolei cień jest bezwzględnie przeciwwskazany – roślina w takich warunkach rozwija słabiej, nie mówiąc już o kiepskim kwitnieniu.
Chociaż rudbekie uważa się za odporne na choroby i szkodniki, gdy są osłabione, mogą paść ofiarą:
- mszyc,
- ślimaków,
- przędziorków
- mączniaka prawdziwego i rzekomego.
Przyczyną jest najczęściej nieodpowiednia pielęgnacja i/lub niekorzystne warunki pogodowe (niska temperatura, wysoka wilgotność powietrza). W takim przypadku dobrze przyjrzeć się zabiegom poddawanym roślinie i sięgnąć po naturalne środki, a w ostateczności po chemiczne preparaty. Wyjątkiem jest tutaj mączniak prawdziwy, którego inwazja jest do wyeliminowania jedynie przez usuwanie chorych roślin z rabat.
Rudbekia — podlewanie i nawożenie
Rudbekie są dość odporne na niedobory wody i krótkotrwałe okresy suszy. W upalne lato warto więc regularnie je podlewać, jednak nie nazbyt obficie. Z kolei nawozy, dostarczane roślinom nawet kilka razy w roku są przez nie wręcz pożądane (zwłaszcza na etapie zawiązywania się pąków). Najlepiej sprawdzają się płynne wieloskładnikowe nawozy mineralne i organiczne.
Rudbekie idealnie nadają się do obsadzania rabat. Fot. Pexels
Rudbekia — odmładzanie i przycinanie
Rudbekie to rośliny, które wraz z upływem czasu tworzą tzw. tonsurę. Polega to na tym, że środek byliny obumiera, a jednocześnie jej brzegi nadal chętnie się rozrastają. Odmładzanie rudbekii powinno się przeprowadzać przez podział kęp. To doskonały moment na pozyskanie nowych sadzonek tych pięknych kwiatów i powiększenia swojej ogrodowej kolekcji. Przycinanie rudbekii tuż przy ziemi powinno z kolei odbywać się każdej jesieni, zanim nadejdzie zima.
Rozmnażanie rudbekii przez nasiona
Byliny te można rozmnażać także przez wiosenny wysiew nasion wprost do gruntu (na przełomie kwietnia i maja). Jest to naprawdę tani i łatwy sposób ukwiecenia ogrodu, ponieważ nasiona rudbekii można kupić w sklepach ogrodniczych zaledwie za 2-3 złote.
Innym sposobem jest wysiew nasion do inspektu, z którego trafią do ziemi w tym samym czasie, gdy nie ma już zagrożenia przymrozkami.
Rudbekie to czarujące byliny, które urozmaicą koszykami kwiatów nawet najnudniejsze rabaty w ogrodzie. Warto o nich pomyśleć, ponieważ nie tylko pięknie się prezentują, ale i są łatwe w uprawie.