Fot.123RF.com
Pomniki produkowane są z różnych surowców. Najczęściej są to granit, marmur lub lastriko. Niestety to materiały, które szybko porastają mchem, nie są odporne na zewnętrzne zanieczyszczenia i szybko ulegają zniszczeniu. Należy zadbać o nie odpowiednio wcześniej.
Lastriko
Istnieje wiele sposobów na wyczyszczenie powierzchni wykonanych z lastrika. Prace najlepiej rozpocząć już 2-3 tygodnie przed świętem. Zastosujmy szampon samochodowy, który idealnie usuwa wszelakiego rodzaju tłuste plamy oraz doskonale niweluje ptasie odchody. Preparat taki można nabyć, na każdej stacji benzynowej (8-20zł).
W zależności od wielkości pomnika przygotowuj odpowiednią ilość ciepłej wody. Szampon należy rozcieńczyć w proporcji 4:1. Powstałą pianę nakładamy na płytę pomnikową i pozostawiamy na kilka godzin, następnie myjemy go ciepłą wodą i polerujemy suchą szmatką.
Watro również zastosować odpowiedni środek wspomagający usuwanie mchu i porostów. Pomnik należy spryskać takim preparatem i pozostawić na 2-3 tygodnie. Jeżeli zaczną się pojawiać czerniejące plamy, nie panikujmy. Jest to efekt obumierania mchu. Po upływie wskazanego czasu należy zmyć środek wodą. Warto jednak sprawdzić wcześniej prognozę pogody. Jeżeli będzie padać, deszcz zmyje go za nas. Niestety, jeżeli mamy do czynienia z pomnikiem pokrytym dużą ilością mchu, wówczas praca ze szczotką drucianą będzie nieunikniona.
Granit
To najtwardszy na świecie kamień, który najdłużej zachowuje swój wygląd. Jednakże bardzo łatwo ulega poplamieniu. Należy więc zastosować odpowiednią pielęgnację, tak aby granit na długo zachował swój świeży i piękny wygląd. Zaopatrzmy się w wodę destylowaną, butelkę ze spryskiwaczem, szczotki, plastikową skrobaczkę, pumeks, ocet oraz rękawiczki ochronne.
Za pomocą butelki ze spryskiwaczem namaczamy pomnik wodą destylowaną. Jeżeli takiej nie posiadasz, możesz posłużyć się wodą z dodatkiem octu. Aby pozbyć się przytwierdzonego do płyty brudu, użyj szczoteczki i skrobaczki.
Teraz dokładnie spłuczmy pomnik czystą wodą. W razie konieczności możemy pomóc sobie pumeksem. Pamiętajmy jednak, aby wykonywać tę czynność bardzo ostrożnie – granit bardzo łatwo może się porysować. Podczas czyszczenia pomnika, kamień musi być cały czas namoczony, spryskujmy go więc co jakiś czas czystą wodą z octem. Jeżeli mamy dostęp po karhera, zdecydowanie ułatwi nam to pracę. Woda pod ciśnieniem doskonale usuwa wszystkie zaschnięte zabrudzenia.
Wybierając detergenty do czyszczenia, zwróćmy uwagę, aby były one niejonowe (kwasowość tych środków nie niszczy powierzchni kamienia). Nie zapomnijmy również o założeniu rękawiczek ochronnych. Jeżeli na powierzchni granitowej pojawił się mech, tak jak w przypadku lastriko, zastosujmy specjalne środki do jego usunięcia. Po zakończeniu prac, za pomocą ściereczki zbierzmy resztki wody i wypolerujmy pomnik. Polerujemy za pomocą odpowiedniej past, przeznaczonej do takich powierzchni.
Groby z granitu najczęściej wykończone są na wysoki połysk, aby zachować dobry stan polerki, należy często czyścić grób - przynajmniej raz na kwartał. Proszek, druciana czy twarda szczotka mogą pozostawić rysy na powierzchni płyty. Nagrobki z granitu nie nadają się również do woskowania i natłuszczania. Dlatego do polerowania należy używać specjalnie przeznaczonych do tego mazideł. Nie powinno stosować się również, tak popularnego, mleczka czyszczącego. Pozostawia ono ciężkie do usunięcia smugi, a z czasem warstwa takiego preparatu niszczy pomnik.
Plamy z wosku
Ogromnym problemem pojawiającym się podczas czyszczenia pomników są plamy z wosku Szczególnie granit wchłania zawartą w wosku woskowinę. Jak zatem usunąć takie plamy?
Po pierwsze, należy bardzo delikatnie, uważając, aby nie porysować płyty, zeskrobać wosk skrobaczką. Na plamę po wosku wylewamy niewielką ilość chlorku metylenu. Pamiętajmy przy tym o założeniu rękawiczek ochronnych. Skóra dłoni nie powinna mieć kontaktu z chlorkiem, ponieważ jest on niezwykle żrący. Chlorek pozostawiamy na plamie na kilka minut. Następnie za pomocą szczotki czyścimy zabrudzone miejsce, a szmatką wycieramy do sucha. Kolejny krok to nałożenie na płytę soku z cytryny. Podobnie jak w przypadku chlorku, pozostawiamy go na kilka minut, a po upływie tego czasu zbieramy jego nadmiar i wycieramy pomnik do sucha.
Marmur
W kontakcie z zakwaszoną wodą marmur matowieje i pęka. Nagrobki wykonane z tego surowca bardzo łatwo zniszczyć chemikaliami. Nie należy również używać szczotek i druciaków. Źle pielęgnowany marmur da się odnowić jedynie przez profesjonalne ścieranie wierzchniej powłoki, co jest bardzo pracochłonne i dość drogie. Takie powierzchnie czyścimy z użyciem gorącej wody, gąbki i odrobiny detergentu np. płynu do mycia naczyń. Każde czyszczenie marmuru zaczynamy od zamiatania. Jeśli pominiesz ten krok to podczas mycia możesz porysować płytę. Pozostawiony kurz powoduje, że po myciu mogą pojawić się smugi widoczne pod światło. Do zamiatania użyj szczotki z miękkim włosiem.
Do konserwacji płyt marmurowych doskonale nadają się specjalne pasty, mydła i oczyszczacze dostępne na rynku. To właśnie dzięki nim utrzymamy nagrobek w dobrym i nienaruszonym stanie. Konserwacja nie tylko wzmocni nasz kamień, ale także w razie potrzeby naprawi bądź uzupełni ubytki w nim powstałe.
Piaskowiec
Piaskowiec jest bardzo miękki i kruchy zaraz po wydobyciu twardnieje wraz z osuszaniem się. Jest to najczęściej występujący gatunek skał na ziemi, ale stosunkowo rzadko wykorzystywany w przemyśle kamieniarskim. Groby wykonane z tego surowca wymagają bardzo dużej uwagi podczas czyszczenia. Ponieważ jego struktura jest bardzo chłonna, może to skutkować powstaniem brzydkich plamam podczas nieostrożnej konserwacji. Do czyszczenia pomników z piaskowca najlepiej używać samej wody (np. myjka ciśnieniowa, czyszczenie parą lub suchym lodem).
Metalowe litery
Dekoracyjne elementy z czasem mogą zaśniedzieć. Czyścimy je specjalną pastą do metalu. Czasmi kawałek pomnika może się nadłamać i konieczne będzie jego przyklejenie. Z granitowymi powierzchniami jest gorzej – trzeba prosić o pomoc fachowca. Ułamany fragment nagrobka z lastriko można przykleić zaprawą budowlaną na bazie cementu. Nie zapominajmy również o szczelinach w nagrobkach. Należy je wypełnić specjalnym preparatem np. klejem do uszczelniania. Jeśli tego nie zrobimy, zamarzająca woda przyśpieszy znacznie proces niszczenie nagrobka.
Fot.123RF.com
Wokół grobu
Ważna jest nie tylko sama płyta, ale również teren przy grobie. Należy go zagrabić, oczyścić z opadłych liści i zaschłej trawy. Jeśli jest na to miejsce, warto pomyśleć o wyłożeniu kostki brukowej, która pozwoli utrzymać czystość przy grobie. Warto też zainwestować w małą ławeczkę, na której będzie można przysiąść, odpocząć, pomodlić się. Koszt to ok. 80-200 zł.
Czasami potrzebna jest pomoc
Zdrowie nie zawsze pozwala nam na odwiedzenie wszystkich grobów bliskich osób. Długotrwałe przebywanie w pozycji schylonej może być bardzo uciążliwe dla osób starszych i tych mających problemy z kręgosłupem. Z pomocą przychodzą firmy profesjonalnie zajmującej się opieką nad grobami. Tego typu zakłady działają na terenie całego kraju.
W zakresie ich usług znajduje się: mycie grobu i sprzątanie terenu wokół niego, jak również zapalanie zniczy i modlitwa za zmarłego. Ceny tego typu usług są bardzo zróżnicowane i zależą głównie od wielkości i stanu, w jakim grób się znajduje. Jednorazowo za uprzątnięcie grobu zapłacimy 35-90 zł. Gdy życzymy sobie, by doglądano go przez cały rok, ceny są odpowiednio obniżane. Ponieważ jednak jest to specyficzna usługa, zdarza się bardzo często, że koszty są ustalane indywidualnie.