Spis treści:
Co to są elektrośmieci?
Wyrzucenie starego telefonu, zasilaczy, zużytych ładowarek czy innego rodzaju sprzętów do zwykłego śmietnika to nie tylko problem ekologiczny. To także jawne igranie z prawem, ponieważ przepisy mówią jasno, że brak segregacji elektroodpadów i trwałe zanieczyszczanie środowiska są zabronione. Zdarzyło ci się zignorować przepisy i wyrzucić stary sprzęt elektryczny lub elektroniczny do kosza? Więcej tego nie rób.
Niepotrzebne, nieużywane lub zepsute urządzenia, zarówno te podpinane do sieci, jak i zasilane bateriami czy akumulatorkami, powinny trafić do odpowiedniego punku zbiórki elektroodpadów. Dużym problemem wśród tego rodzaju odpadów są baterie, które wiele osób nadal nieświadomie wyrzuca do pojemników na plastik i metale. To poważny błąd, ponieważ baterie to nie typowe odpady sortowane, a produkty, które koniecznie trzeba oddzielić od innych, umieszczając w specjalnie wyznaczonych pojemnikach.
Zawarte w bateriach metale ciężkie jak nikiel, kadm, ołów czy rtęć oraz liczne substancje o właściwościach żrących sprawiają, że potrafią być bardzo niebezpieczne. Nie wiedziałam, gdzie powinny trafić, dopóki znajomy nie odpowiedział mi o mobilnej stacji zbiórki baterii, ustawionej w pobliskim sklepie. Takich miejsc w kraju jest znacznie więcej.
Elektrośmieci możesz dostarczyć do punktów zbiórki i utylizacji samodzielnie lub poczekać na odbiór większych sprzętów z domu – usługa jest bezpłatna, a cały proces wymaga jedynie zgłoszenia potrzeby pozbycia się odpadów w jednej z firm, zajmujących się tym w twoim regionie. Wystarczy, że wypełnisz odpowiedni formularz oraz przygotujesz urządzenie do odbioru.
Niektóre miasta, wychodząc naprzeciw potrzebom mieszkańców, rozstawiają w wielu punktach specjalne stacje zbiórki minielektrośmieci, dzięki czemu pozbycie się kłopotliwych odpadów jest jeszcze łatwiejsze. Czym właściwie są elektrośmieci? ZSEE, czyli zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny to m.in.:
- stare urządzenia kuchenne (małe sprzęty AGD, lodówki, mikrofalówki, miksery itp.),
- zepsute sprzęty biurowe, w tym komputery, laptopy, dyski przenośne i akcesoria zasilające,
- zużyte żarówki i LED,
- gadżety elektroniczne i zabawki,
- smartfony i rozmaite akcesoria telefoniczne.
Wszystkie te odpady można podzielić na grupy, zgodnie z wykorzystywaną przez nie technologią, gabarytami czy typem ekranów. Pierwszą grupą elektrośmieci będą urządzenia działające na zasadzie wymiany temperatury, drugą ekrany i monitory w rozmiarze większym niż 100 cm², kolejną – rozmaite lampy i elementy oświetleniowe. Ostatnia grupa, dzielona na dwie kategorie, to sprzęty wielkogabarytowe (powyżej 50 cm) i małogabarytowe (poniżej 50 cm).
Warto przygotować w domu pojemnik na elektroodpady i tam przechowywać śmieci przed dostarczeniem ich do punktu recyklingu. Fot. yekatseryna/ratmaner/123rf.com
Może cię to zaskoczyć, ale za elektrośmieci uznawane są również:
- sprzęty muzyczne,
- sprzęty rekreacyjne i sportowe,
- zegary i zegarki,
- kalkulatory kieszonkowe,
- niektóre wyroby medyczne.
Przeczytaj również: Kto jest zwolniony z opłat za śmieci? Sprawdź, komu przysługuje zniżka
Gdzie wyrzucać elektrośmieci – przepisy i kary
Porzucenie śmieci w lesie, wywożenie na tereny niezagospodarowane i przyczynienie się tym samym do tworzenia nielegalnych wysypisk, a także wyrzucanie ich do zwykłego kosza na odpady zmieszane może zostać ukarane mandatem. I to nie byle jakim, bo taka forma łamania prawa kosztuje nawet do 5000 zł.
Inną kwestią jest bezpieczeństwo – nielegalne pozbycie się elektrośmieci grozi wprowadzeniem do środowiska trujących i niebezpiecznych substancji np. resztek azbestu, freonu, związków bromu, kadmu, a także rtęci. Zatrucie wód gruntowych, gleby i powietrza zwiększa ryzyko zatrucia organizmów ludzi i zwierząt żyjących na danym terenie.
Jak pozbyć się elektrośmieci w sposób odpowiedzialny i zgodny z prawem? Oddaj sprzęt do mobilnych punktów zbiórki odpadów, punktów PSZOK lub zgłoś potrzebę ich odbioru z domu (telefonicznie lub poprzez formularz online) w jednej z wyznaczonych do tego firm. Zyskasz pewność, że śmieci zostaną posegregowane, a toksyczne substancje w bezpieczny sposób odseparowane.
W wielu miastach w Polsce dostępne są stacje minielektroodpadów – można wyrzucać tam wiele produktów niebezpiecznych dla środowiska. Sprawdź, jakie opcje masz w swoim mieście. Fot. photowrzesien/123rf.com
Część elektroodpadów poddawana jest utylizacji, a niektóre ich elementy trafiają do recyklingu. Tym samym twoja stara pralka, a konkretnie jej drzwiczki mogą zostać przetworzone i posłużą do produkcji żaroodpornych naczyń. Odzyskane z elektrośmieci włókna karbonowe wykorzystuje się przy produkcji wysokiej klasy namiotów. Z kolei metale wydobyte ze smartfonów to częsty element wytwarzanych później... plomb dentystycznych.
Nie masz obok domu punktu zbiórki elektrośmieci? To nic. Zawsze możesz skorzystać z opcji wymiany urządzeń zużytych w sklepie, gdy kupujesz nowy sprzęt. Nie planujesz zakupów? Z niewielkimi odpadami udaj się do wielkopowierzchniowego sklepu np. W pobliskiej galerii handlowej. Tam pozbędziesz się ich za darmo i nie musisz przy tym kupować nowych produktów. To lepsze niż składowanie problematycznych śmieci czy wyrzucanie ich do zwykłego kosza i nie grozi ci kara.
Źródło: deccoria.pl
Przeczytaj również:
Zmiany w segregacji odpadów. Zobacz, co się zmieni od stycznia 2025
Tych urządzeń nie odłączaj od prądu. Możesz mieć poważne problemy
Gdzie odprowadzać deszczówkę? Jak odprowadzać wodę deszczową z dachu i rynien?