Spis treści:
- Zimowe przycinanie drzew owocowych — co trzeba wiedzieć?
- Co zrobić z przyciętymi gałęziami drzew owocowych?
Zimowe przycinanie drzew owocowych — co trzeba wiedzieć?
Przycinanie drzew owocowych w lutym i na początku marca minimalizuje ryzyko poważnego uszkodzenia, ponieważ rośliny w tym okresie są w stanie spoczynku, a ich procesy życiowe spowalniają. Dzięki temu rany po cięciu szybciej się goją i nie prowadzą do utraty nadmiernej ilości wody i składników odżywczych. Właśnie dlatego sadownicy i ogrodnicy usuwają wtedy nie tylko chore i połamane gałęzie, ale także te zagęszczające koronę, co zapewnia lepszy dostęp światła do wnętrza drzewa i skuteczniejsze dojrzewanie owoców w sezonie. Przeprowadzenie tego zabiegu wiosną lub latem mogłoby nadmiernie osłabić roślinę, co negatywnie wpłynęłoby na kwitnienie, a w konsekwencji na ilość i jakość plonów.
Aby przycinanie było skuteczne, należy zadbać o właściwe narzędzia i technikę. Do usuwania cienkich gałęzi wystarczy sekator kowadełkowy lub nożyce teleskopowe, które pozwalają na bezpieczne przeprowadzenie zabiegu bez konieczności używania drabiny. W przypadku grubszych konarów niezbędna jest piła ręczna lub mechaniczna, umożliwiająca precyzyjne przycinanie bez ryzyka uszkodzenia pnia. Ważne jest, aby narzędzia były ostre i zdezynfekowane (np. zanurzone we wrzątku) – tępymi ostrzami można zmiażdżyć tkanki drzewa, co utrudnia gojenie, a brak dezynfekcji zwiększa ryzyko zakażeń grzybiczych i bakteryjnych. Podczas cięcia grubych konarów zaleca się stosowanie techniki dwuetapowej – najpierw nacięcie gałęzi od dołu, aby zapobiec jej nagłemu złamaniu, a następnie odcięcie od góry, co pozwala uniknąć uszkodzenia kory i nadmiernych ran.
Właściwa technika przycinania różni się w zależności od wieku i kondycji drzewa. Młode rośliny wymagają cięcia formującego, które pozwala nadać im pożądany kształt korony i wspiera ich prawidłowy wzrost. W tym przypadku skraca się zbyt długie pędy oraz usuwa te, które rosną pod niekorzystnym kątem. Starsze drzewa poddaje się przede wszystkim cięciu prześwietlającemu – usuwamy krzyżujące się gałęzie, te wyrastające pionowo oraz te osłabione przez choroby lub szkodniki. Jeśli wcześniej nie wykonywaliśmy regularnego cięcia, warto skrócić też pozostałe, zdrowe pędy, pozostawiając na nich po kilka pąków, co w nadchodzącym sezonie pobudzi drzewo do wypuszczenia nowych, owocujących gałązek.
Pominięcie zimowego cięcia może prowadzić do szeregu problemów, które negatywnie wpłyną na kondycję i plonowanie drzew. Brak prześwietlenia korony skutkuje ograniczoną cyrkulacją powietrza, co zwiększa podatność na choroby grzybicze i ułatwia rozwój szkodników. Zagęszczone gałęzie blokują też dostęp światła, co sprawia, że owoce będą mniejsze, mniej aromatyczne i nierównomiernie dojrzeją. Ponadto nieprzycinane drzewa owocowe często wytwarzają dużą ilość drobnych, słabych pędów, zamiast koncentrować energię na silniejszych, owocujących gałęziach.
Pominięcie zimowego cięcia drzew owocowych może prowadzić do problemów, które negatywnie wpłyną na plonowanie. Fot. roman023/123RF.com
Co zrobić z przyciętymi gałęziami drzew owocowych?
Przez lata wiele osób traktowało spalanie gałęzi jako najprostszy sposób na pozbycie się ogrodowych odpadów, nie zdając sobie sprawy, że taka praktyka może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych i finansowych. Obecnie przepisy jednoznacznie zakazują termicznego przekształcania odpadów roślinnych poza przeznaczonymi do tego instalacjami. Spalanie gałęzi na własnej posesji, nawet jeśli wydaje się nieszkodliwe, może skutkować mandatem w wysokości do 500 zł, a w skrajnych przypadkach sprawa może trafić do sądu, gdzie kara wzrasta nawet do kilku tysięcy złotych. Warto pamiętać, że obowiązujące regulacje zobowiązują gminy do organizowania systemu zbiórki odpadów zielonych, co oznacza, że każdy właściciel ogrodu ma dostęp do legalnych metod ich utylizacji.
Przeczytaj również: Te prace w ogrodzie musisz wykonać już w lutym. Kwiaty, drzewa i krzewy owocowe, ogród warzywny, trawnik
Jednym z najprostszych i całkowicie legalnych sposobów pozbycia się gałęzi jest dostarczenie ich do Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych. Takie miejsca przyjmują odcięte gałęzie, które następnie podlegają przetwarzaniu w sposób zgodny z zasadami ochrony środowiska. W wielu gminach organizowane są także sezonowe zbiórki odpadów zielonych, podczas których można je oddać bez konieczności samodzielnego transportu do PSZOK. Korzystanie z tych możliwości pozwala uniknąć ryzyka mandatu i jednocześnie wspiera odpowiedzialną gospodarkę odpadami, zmniejszając problem nielegalnego spalania czy porzucania resztek roślinnych w miejscach niedozwolonych.
Gałęzie po ścięciu można rozdrobnić i przygotować z nich naturalny nawóz do wiosennego ogrodu. Fot. Jaroslav Frank/CanvaPro
Zamiast pozbywać się gałęzi, warto również pomyśleć o ich praktycznym wykorzystaniu w ogrodzie. Grubsze konary mogą posłużyć jako stabilne rusztowania dla roślin pnących, takich jak fasola, winorośl czy powojniki. Cieńsze gałęzie doskonale sprawdzą się jako materiał do budowy plecionych płotków, które można wykorzystać zarówno jako dekoracyjne ogrodzenie, jak i osłonę dla roślin wrażliwych na nadmierne nasłonecznienie. Wędzenie przy użyciu drewna z drzew owocowych to kolejny sprawdzony sposób na wykorzystanie przyciętych gałęzi – jabłoń, grusza czy śliwa nadają potrawom wyjątkowy aromat, który wzbogaca smak wędlin, serów i ryb. Popiół powstały po spaleniu drewna liściastego, można natomiast użyć jako naturalny nawóz, bogaty w potas i wapń, które wspomagają wzrost roślin i poprawiają strukturę gleby.
Jeszcze innym sposobem na zagospodarowanie przyciętych gałęzi jest ich przetworzenie na zrębki, które można wykorzystać jako ściółkę do rabat i warzywników. Proces ten można przeprowadzić przy użyciu rozdrabniacza do gałęzi, który zmienia je w drobne wióry, idealne do zatrzymywania wilgoci w glebie i ograniczania wzrostu chwastów. Zrębki są również doskonałym dodatkiem do kompostu. Ich stopniowy rozkład poprawia jakość kompostowanej materii i zwiększa zawartość cennych składników odżywczych. Dzięki temu gałęzie, które dla wielu osób są problematycznym odpadem, mogą w pełni wrócić do ekosystemu ogrodu w postaci użytecznego materiału organicznego.
Źródło: deccoria.pl
Przeczytaj również:
Kiedy sadzić piwonie na wiosnę. Czy zakwitną w pierwszym roku?
Hamuje rozwój chwastów i ogranicza mech. Jak i kiedy najlepiej wapnować trawnik?
Łatwe w uprawie krzewy kwitnące. Zachwycają wyglądem, powinny być w każdym ogrodzie