Spis treści:
- Chaber bławatek – charakterystyka
- Chaber bławatek – uprawa, wymagania i pielęgnacja
- Chaber bławatek: właściwości i zastosowanie
Chaber bławatek – charakterystyka
Chaber bławatek (łac. Centaurea cyanus) jest rośliną jednoroczną należąca do rodziny astrowatych (Asteraceae). Osiąga od 30 do 80 cm wysokości, w zależności od warunków wzrostu.
Pędy chabra są silnie rozgałęzione, kanciaste i owłosione. Te liście, które wyrastają u podstawy mają pierzastodzielny kształt. Z kolei te rosnące na łodygach są lancetowate.
Chaber bławatek kwitnie najczęściej od lipca do sierpnia, chociaż potrafi pokazać się także w czerwcu. Jego kwiaty są rurkowate i tworzą charakterystyczne koszyczki. Na łące dostrzeżesz je bardzo łatwo, przez ich mocno szafirową barwę. W sprzedaży dostępne są także odmiany kwiatów o innych kolorach, bywają np. białe, różowe, a nawet czerwone. Owocem bławatka jest niełupek.
Chaber w ogrodzie najczęściej wykorzystywany jest do tworzenia bujnych i barwnych rabat. Pięknie komponuje się w połączeniu z innymi polnymi kwiatami. Roślina jest bardzo pożyteczna, przyciąga do siebie różne owady np. pszczoły.
To roślina barwierska, barwiąca na niebiesko, stosowana także w kosmetyce. Po bławatek sięgają np. osoby, które mają łupież oraz poszukują wsparcia przy chorobach grzybiczych skóry głowy. Dowiedz się więcej na jego temat.
Czytaj także: Motyl w ogrodzie to skarb. Sprawdź, jakie rośliny wabią motyle
Chaber bławatek jest dość łatwy w uprawie. Fot. 123RF.com
Chaber bławatek – uprawa, wymagania i pielęgnacja
Chaber bławatek, mimo swojego subtelnego wyglądu, nie ma dużych wymagań i jest dość łatwy w uprawie. Roślina preferuje przede wszystkim stanowiska słoneczne i gleby przepuszczalne oraz ubogie w składniki pokarmowe. Roślinę wysiewa się prosto do gruntu. Należy robić to wczesną wiosną. Gdy sadzonki już trochę podrosną, warto je uszczykiwać, aby pobudzić krzewienie.
Stanowisko dla bławatka
Chaber najokazalej kwitnie w sprzyjających mu warunkach glebowych i na dobrze dobranym stanowisku. Roślina ta preferuje stanowiska nasłonecznione, warto więc wybrać dla niej miejsce ciepłe i słoneczne, a także osłonięte od wiatru. Do uprawy chabra najlepiej sprawdzi się gleba żyzna, próchnicza, przepuszczalna i bogata w składniki pokarmowe. Co istotne, kwiat dobrze sobie radzi posadzony na gruntach niższej jakości. Warto zadbać o to, aby ziemia, w której będzie posadzony bławatek, miała odczyn pH obojętny lub lekko kwaśny.
Tak naprawdę chabry to wdzięczne i dość odporne kwiaty. Jedyne, czego wymagają, to umiarkowanego nawadniania i systematycznego odchwaszczania.
Wysiew bławatka do inspektu
Uprawę chabra bławatka rozpoczyna się od wysiewu nasion wprost do gruntu w kwietniu lub w marcu do inspektu, co pozwala przyspieszyć jego rozwój. Przechowuje się je w ogrzewanym, słonecznym miejscu, np. w domu na parapecie. Pierwsze wschody ukazują się po około 2 tygodniach. Jeśli są zbyt gęste, należy je przerwać. W maju można dokonać rozsady, a więc umieścić sadzonki we wcześniej przygotowanym gruncie.
Chaber bławatek – wysiew do gruntu
Chabry najczęściej wysiewa się prosto do gruntu. Nasiona bławatków można wysiewać tą metodą na przełomie marca i kwietnia. Jednak jeśli istnieje jeszcze ryzyko przymrozków, podłoże należy przykryć ściółką. Gleba może być jałowa lub o odczynie obojętnym czy kwaśnym. Z kolei wysiana jesienią roślina zakwitnie stosunkowo wcześniej, będziesz mógł ją zaobserwować już w czerwcu. Należy pamiętać o okryciu rabaty ściółką, która zabezpieczy świeże nasiona przed mrozem. Natomiast uszczykiwanie sadzonek pobudzi je do krzewienia.
Pamiętaj, aby przed wysianiem nasion stanowisko dobrze odchwaścić. Możesz je też przekopać szpadlem i dokładnie rozpulchnić, a następnie wyrównać grabiami.
Jeśli roślina ma rosnąć na podłożu piaszczystym i ubogim w składniki pokarmowe, przed wysiewem należy wymieszać ziemię z obornikiem. Roślinę możesz w prosty sposób odżywiać nawozami do roślin kwitnących. Zawierają one bowiem fosfor, potas i azot. Natomiast bławatek posadzony w żyznym gruncie nie wymaga nawożenia.
Czytaj także: Napar z jego liści działa jak witaminowa bomba. Dlaczego warto uprawiać i stosować czystek?
Chaber bławatek jest wykorzystywany w ziołolecznictwie. Fot.123RF.com
Chaber bławatek: właściwości i zastosowanie
Surowcem wykorzystywanym w ziołolecznictwie są przede wszystkim kwiaty języczkowe chabra bławatka, które charakteryzują się intensywną szafirową barwą. Zbiera się je na początku kwitnienia. Kwiaty zawierają tzw. glikozydy antocyjanowe, a wśród nich pelargoninę, cyjaninę oraz flawonoidy, związki goryczkowe i spore ilości soli manganu.
Wyciąg z kwiatów chabra bławatka wspiera działania moczopędnie, przeciwzapalnie i przeciwbakteryjne. Dzięki temu świetnie sprawdzą się we wspomaganiu przy stanach zapalnych nerek, kamicy nerkowej i obrzękach spowodowanych zatrzymaniem wody i soli w organizmie.
Osoby, które mają problem z zapaleniem brzegów powiek lub spojówek, a także te, których oczy są wrażliwe na intensywne promieniowanie słoneczne lub długo pracują przed komputerem, chętnie sięgają wspomagająco po napary z kwiatów chabra bławatka. Wykorzystuje się je najczęściej w formie okładów.
Cenny napar przygotujesz bez problemu, poprzez zalanie 50 g kwiatów chabra bławatka, połową litra wrzącej wody. Taką esencję należy odstawić na 30 minut. Po tym czasie należy zamoczyć gazik w naparze i wykonać okłady.
Ponadto, pszczoły, które upodobały sobie bławatka przyczyniają się do wytworzenia smacznego miodu bławatkowego, którego składniki wspierają prawidłową odporność.
Dodatkowo, choć niewiele osób o tym wie, kwiaty bławatka wykorzystuje się również w kuchni. Można zastosować je m.in. do dekorowania sałatek czy zup. Kwiaty bławatka mają także właściwości barwiące. Dawniej roślina ta służyła też do przygotowywania niebieskiego barwnika spożywczego. Obecnie można z nich skorzystać na przykład w domu do barwienia jaj na święta. Bławatek można też zastosować do nadawania koloru produktom spożywczym.
W kosmetyce wyciąg z chabra stanowi składnik kremów, balsamów i toników, zwłaszcza do cery mieszanej i tłustej.
Chaber błąwatek pięnie wygląda w bukietach. Fot.123RF.com
Reasumując, chaber bławatek (Centaurea cyanus) to najbardziej rozpowszechniony gatunek z rodzaju chabrów. Dawniej był traktowany jako chwast rosnący w zbożach. Warto jednak docenić jego niezwykłe właściwości, wykorzystywane medycynie i kosmetyce. Chaber bławatek nadaje się świetnie do posadzenia na ogrodowych rabatach. Jest nie tylko rośliną zdrową, ale i bardzo ozdobną. Pięknie wygląda w połączeniu z innymi kwiatami np. w bukietach. Jeśli całe życie traktowałeś tę roślinę jako chwast, warto zmienić nastawienie. Ten cenny kwiat stanowi obecnie bardzo modną i często uprawianą w ogrodach żywą dekorację o wyjątkowych właściwościach.