Spis treści:
- Lawenda – charakterystyka
- Lawenda – sadzonki czy nasiona, którą opcję wybrać?
- Lawenda – odmiany
- Jak i kiedy sadzić lawendę?
- Gleba i stanowisko dla lawendy
- Uprawa lawendy
- Lawenda – właściwości i wykorzystanie
Lawenda – charakterystyka
Naturalnym środowiskiem lawendy są tereny nad Morzem Śródziemnym, jednak od setek lat roślina ta uprawiana jest na całym świecie. Nic dziwnego, że cieszy się ogromną popularnością – poza walorami estetycznymi ma również inne fantastyczne właściwości. Przepięknie prezentuje się w okresie kwitnienia, gdy na łodygach można zauważyć mnóstwo drobnych kwiatów w odcieniach fioletu. Uwielbiana jest również za intensywny, bardzo dobrze wpływający na samopoczucie aromat. Lawendowe pola są nie tylko świetną scenerią do sesji zdjęciowych, ale także idealnymi miejscami do relaksujących spacerów.
View this post on Instagram
Lawenda – sadzonki czy nasiona, którą opcję wybrać?
Jeśli chcesz, aby w twoim ogrodzie pojawił się ten piękny krzew, masz do wyboru dwie opcje: sadzonki lawendy lub nasiona. Która z nich jest lepsza? Na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Wszystko zależy od twoich oczekiwań i cierpliwości. Dla niecierpliwych lepszą opcją będą sadzonki – kwitną już w pierwszym sezonie po wysadzeniu. Nasiona lawendy to opcja dla osób, które mogą poczekać dodatkowy rok, aż roślina zacznie kwitnąć.
Lawenda – odmiany
Istnieje około 40 odmian rośliny, a każda z nich jest lawendą wieloletnią. Mimo to coraz częściej lawenda traktowana jest jako roślina jednoroczna, ponieważ utrzymanie jej w ogrodzie zimą nie zawsze jest proste. W przydomowych ogródkach uprawiane są najczęściej:
- lawenda wąskolistna (Lavandula angustifolia) – najpopularniejsza spośród wszystkich odmian, dorastająca do około 60–80 cm wysokości; jej odmiana lawenda biała (Lavandula Alba) charakteryzuje się nietypowymi białymi kwiatami i osiąga około 35 cm wysokości;
- lawenda pośrednia (Lavandula x intermedia) – słynna dzięki odmianie lawenda grosso, która charakteryzuje się zapachem intensywniejszym niż u pozostałych odmian, osiągająca około 1 m wysokości;
- lawenda francuska (Lavandula stoechas) – osiągająca od 30 do 100 cm roślina o ciemnych kwiatach, które tworzą kłos o wybarwionym zakończeniu;
- lawenda wełnista (Lavandula lanata) – dorastająca do około 70 cm, o liściach pokrytych włoskami i przypominających wełnę.
Jak i kiedy sadzić lawendę?
Sadzonki lawendy możesz wysadzać od wiosny do późnego lata. Lawenda bardzo się rozkrzewia, dlatego pamiętaj, aby zachować odstępy między roślinami. Najlepiej sprawdzą się odległości od 40 do 80 cm – w zależności od tego, jak gęsty rząd chcesz uzyskać. Wykop dołek, pionowo włóż do niego sadzonkę, obficie podlej i zasyp ziemią.
W przypadku wysiewu lawendy z nasion dogodny czas to druga połowa jesieni, gdy temperatury spadną poniżej 6°C. Najpierw musisz wychłodzić nasiona i przez 2 miesiące przetrzymywać je w temperaturze około 3°C. Wysiej nasiona lawendy na rozsadnik w lutym lub listopadzie i zabezpiecz je przed mrozem. Gdy siewki osiągną około 5 cm wysokości, rozsadź je do oddzielnych doniczek, a od marca do połowy maja posadź w wybranym miejscu.
Gleba i stanowisko dla lawendy
Lawenda lubi stanowiska jasne, słoneczne i osłonięte przed wiatrem. Jaka ziemia do lawendy sprawdzi się najlepiej? Powinna być żyzna i przepuszczalna – jeśli tak nie jest, warto wykopać głębszy otwór na sadzonkę i zrobić drenaż. Korzystnym zabiegiem jest też przekopanie całego terenu przed wysadzeniem lawendy i wymieszanie ziemi z grysem lub drobnym żwirem. Możesz też kupić gotową ziemię do lawendy w centrum ogrodniczym.
Uprawa lawendy
Choć uprawa lawendy może wydawać się trudna, wcale taka nie jest. Tak naprawdę największym zagrożeniem dla rośliny jest zimowanie w gruncie. Gdy temperatury zaczną spadać poniżej 10°C, warto przykryć lawendę agrowłókniną. W ten sposób zabezpieczysz lawendę przed szkodliwym spadkiem temperatury.
- Podlewanie i nawożenie lawendy
W pierwszym roku po wysadzeniu warto zadbać o regularne, lecz nie przesadne, podlewanie lawendy. Wystarczy podlewać roślinę raz na tydzień – tak, aby ziemia była lekko wilgotna. Pamiętaj, że lawenda źle znosi zalane korzenie, zaczyna wtedy gnić i jest podatna na choroby grzybicze.
Podobnie jest z nawożeniem lawendy. Naturalnym środowiskiem występowania rośliny są tereny skaliste – dlatego nie potrzebuje wielu składników odżywczych i nie wymaga częstego nawożenia. Choć wiele osób uważa, że lawenda doskonale radzi sobie bez nawożenia, wiosną warto użyć nawozu długodziałającego, jesienią zaś – kompostu.
- Przycinanie lawendy
W przypadku lawendy najważniejszym zabiegiem pielęgnacyjnym jest przycinanie. To właśnie ta czynność odpowiada za bujny wzrost rośliny. W ciągu roku wykonuje się dwa cięcia:
- wiosenne – odpowiedzialne za rozkrzewianie się rośliny, które wykonujemy przed kwitnięciem rośliny (na przełomie marca i kwietnia), przycinając od 10 cm (minimum) do nawet połowy wysokości krzewu;
- jesienne – pozwalające odpocząć roślinie zimą, wykonywane zaraz po przekwitnięciu lawendy, polegające na obcięciu suchych i obumarłych kwiatostanów oraz nadaniu roślinie kształtu kopuły.
Przeczytaj również: Lawenda francuska – najpiękniejsza odmiana lawendy w ogrodzie. Sprawdź, jak o nią dbać
Lawenda francuska jest oryginalna, ale za to delikatna. Fot. 123RF/PICSEL
- Rozmnażanie lawendy
Najpopularniejszą metodą rozmnażania lawendy jest ukorzenianie sadzonek pędowych. Ten sposób jest uważany za najpewniejszy i bezpieczniejszy od rozmnażania lawendy przez podział. Zabieg jest też prostszy i dużo mniej czasochłonny niż wysiew nowych roślin. Wykorzystaj nierozgałęzione pędy obcięte podczas wiosennego przycinania – te o długości mniej więcej 10 cm. Usuń liście z gałązki i umieść je w doniczce z ziemią, aby mogły się ukorzenić. Ważne, by zapewnić im ciepłe i słoneczne stanowisko oraz regularnie (1–2 razy w tygodniu) podlewać. Po mniej więcej dwóch miesiącach takie sadzonki można wysadzać do gruntu.
Drugą, bardzo prostą metodą, jest rozmnażanie lawendy przez odkładanie. Wybierz długą (ok. 10 cm), zdrową gałązkę, usuń z niej liście i przegnij pęd w kierunku podłoża. Następnie umocuj go w przygotowanym w ziemi rowku i zasyp ziemią. Jesienią sprawdź, czy pojawiły się korzenie. Jeśli tak, gałązkę odetnij od rośliny-matki. Nową sadzonkę możesz już przesadzić w inne miejsce.
Trzecia metoda na rozmnażanie lawendy – rozmnażanie przez podział – jest równie prosta. Ten sposób polega na wykopaniu krzaczka lawendy i delikatnym rozdzieleniu systemu korzeniowego na części. Uważaj jednak, by przy rozdzielaniu bryły korzeniowej nie uszkodzić rośliny.
Lawenda – właściwości i wykorzystanie
Nie od dziś wiadomo, że lawenda cieszy się dużym zainteresowaniem nie tylko dzięki walorom estetycznym, ale również ze względu na swoje właściwości prozdrowotne. Olejek eteryczny zawarty w kwiatach lawendy działa kojąco na układ nerwowy, uspokaja, a także pomaga w leczeniu bólów głowy. Napar z kwiatów lawendy poprawia perystaltykę jelit, łagodzi bóle żołądka i wzdęcia, a także poprawia apetyt.
Lawenda jest też chętnie wykorzystywana w przemyśle kosmetycznym. Roślina jest ceniona ze względu na właściwości łagodzące podrażnienia, przyspieszające gojenie ran i regenerujące. Lawenda pobudza przepływ krwi, dlatego często można zauważyć ją w składzie kosmetyków antycellulitowych i ujędrniających.
Przeczytaj również: Jak często konieczne jest podlewanie lawendy i o czym należy pamiętać podczas jej uprawy
Podlewanie lawendy i zapewnienie jej odpowiedniej ilości składników odżywczych są kluczowe dla prawidłowego wzrostu. Fot.123RF.com