Spis treści:
- Jak zaplanować ogród warzywny?
- Uprawa współrzędna w ogrodzie warzywnym
- Co to jest płodozmian?
- Dlaczego płodozmian jest ważny?
Jak zaplanować ogród warzywny?
Większość warzyw jadalnych wymaga stanowiska słonecznego jak nie przez cały okres wegetacji to na pewno na początku wzrostu. Warto zatem zakładać swój ogród warzywny w miejscu, w którym dostarczysz roślinom najwięcej promieni słonecznych. Jednocześnie osłoń go od silnych podmuchów wiatru, który mógłby zniszczyć warzywa rosnące wertykalnie. Do tego możesz wykorzystać żywopłot.
Dobrze, miejsce na ogród warzywny wybrane, ale co posadzić i w jakim miejscu? Dobrze wykonany plan ogrodu warzywnego pozwoli ci maksymalnie wykorzystać nawet niewielki skrawek ziemi, zapewnić sobie obfite i dorodne plony bez ataków szkodników czy chorób. Jak zaplanować ogród warzywny?
Przeczytaj również: Jak i kiedy przekopywać podłoże? Ogród warzywny odwdzięczy się obfitym i zdrowym plonem
Na początek poznaj wymagania poszczególnych warzyw, ich zapotrzebowanie na słońce, składniki pokarmowe, a także budowę systemu korzeniowego – wystarczy informacja czy mocno zakorzeniają się w glebie, czy raczej płytko. W Polsce najczęściej i najłatwiej hoduje się warzywa:
- korzeniowe – marchew, pietruszka, pasternak, seler, burak ćwikłowy, brukiew,
- psiankowate – pomidor, papryka, ziemniak, bakłażan, zioła: pieprz cayenne, ziele angielskie,
- cebulowe – cebula, czosnek, por, szczypiorek,
- strączkowe – soczewica, fasola, ciecierzyca, soja, orzech arachidowy, groch, groszek zielony, bób,
- kapustne – brokuły, kalarepa, kapusta, kalafior, brukselka, jarmuż,
- dyniowate – ogórek, dynia, cukinia, patison.
Warzywa z tych grup zapewnią ci smaczne zupy, obiady i sałatki przez cały sezon. Nie można także zapominać o nowalijkach, czyli: sałacie, rzodkiewce, szczypiorku, cebulce dymce. Warzywa te rosną szybko i można sadzić je już wczesną wiosną. Jeśli pogoda nie pozwala na uprawę na grządkach, posiej je pod osłonami. Nowalijki można także sadzić później, aby lepiej wykorzystać miejsce na grządkach.
W ogrodzie warzywnym warto sadzić warzywa motylkowe – strączkowe takie jak fasola szparagowa, bób, ciecierzycę czy groch, ponieważ ich korzenie wchodzą w symbiozę z bakteriami brodawkowymi wyłapującymi azot z powietrza, dzięki czemu zwiększają jego udział w glebie.
Nieodpowiednie sąsiedztwo warzyw na działce może doprowadzić do zahamowania rozwoju roślin, rozprzestrzeniania się chorób i szkodników. Fot.123RF.com
Uprawa współrzędna w ogrodzie warzywnym
Podczas planowania ogrodu warzywnego rozważ uprawę współrzędną. Polega ona na sadzeniu przynajmniej dwóch gatunków warzyw obok siebie w naprzemiennych rzędach. Co to daje? Odpowiednio dobrane pary warzyw mogą przyspieszyć swój wzrost, zwiększyć plony, lepiej wykorzystać składniki pokarmowe w glebie, ale co najważniejsze chronić się nawzajem przed chorobami grzybowymi i szkodnikami. Najważniejsze zasady uprawy współrzędnej:
- nie sadź obok siebie warzyw z tej samej grupy np. marchwi, obok pietruszki;
- nie sadź obok siebie warzyw, które mają wysokie wymagania pokarmowe i wodne – będą ze sobą konkurować;
- warto sadzić obok siebie warzywa o różnym systemie korzeniowym – wówczas pobierają składniki pokarmowe z różnej głębokości, np. kapustne mają większy system korzeniowy, więc sięgają głębiej niż dyniowate o płytkim systemie korzeniowym;
- warto obok warzyw sadzić rośliny odstraszające szkodniki np. czosnek czy aksamitkę.
Wielu hodowców w uprawie współrzędnej wykorzystuje pary warzyw, które szczególnie dobrze na siebie oddziałują. Dzięki temu zmniejszają ryzyko chorób i występowania szkodników. Przykładowe pary warzyw:
- marchew i cebula – obie rośliny odstraszają od siebie najpopularniejsze szkodniki, marchew odstrasza śmietka cebulanka, a cebula połyśnicę marchwiankę;
- czosnek posadzony obok truskawek zapobiega szarej pleśni, dzięki swoim właściwościom bakteriobójczym i grzybobójczym. Z kolei posadzony obok porzeczek odstrasza wielkopąkowca porzeczkowego;
- bazylia posadzona obok pomidorów chroni je od mszyc, przędziorków, mącznika szklarniowego i przyciąga do nich pszczoły. Z kolei bazylia posadzona obok ogórka chroni go przed mączniakiem;
- koper warto sadzić obok warzyw kapustnych, dzięki czemu zminimalizujesz inwazję bielinka kapustnika.
Informacje te ułatwią ci planowanie ogrodu warzywnego i wykorzystanie miejsca na grządkach. Jednak, aby zapewnić sobie obfite i zdrowe plony co roku, warto ogród warzywny planować także w cyklu wieloletnim i zastosować płodozmian. Co to jest płodozmian i jak go wprowadzić do swojego ogródka warzywnego?
Co to jest płodozmian?
Płodozmian planuje się na wiele lat. Główną jego zasadą jest to, aby nie sadzić co roku warzyw z tej samej grupy w tym samym miejscu na grządkach. Dlaczego? To proste. Co roku te same warzywa będą pobierały dokładnie te same składniki pokarmowe, co doprowadzi do wyjałowienia gleby i coraz gorszych plonów.
Ważną zasadą płodozmianu w ogrodzie jest następstwo poszczególnych grup warzyw po sobie. I tak warzywa korzeniowe posadzone w jednym roku na danych grządkach w przyszłym powinny zastąpić psiankowate. Te z kolei za rok powinny zastąpić cebulowe lub strączkowe. Następne w kolejności są kapustne lub dyniowate.
Przeczytaj również: Co można zasiać po pomidorach, a czego absolutnie po nich nie sadzić?
Podczas planowania ogrodu warzywnego warto zatem wziąć pod uwagę warzywa, które były sadzone w poprzednim roku. Można ewentualnie pomijać niektóre grupy warzyw i np. po korzeniowych zasadzić kapustne. Ważne jednak, aby zmieniać miejsce warzyw w poszczególnych latach.
Dlaczego płodozmian jest ważny?
Płodozmian warzyw zapewni ci obfite i zdrowe plony. Dzięki niemu gleba na twoich grządkach nie zubożeje tak szybko, a ty nie będziesz musiał tak często jej nawozić. To jednak nie wszystkie korzyści, jakie niesie ze sobą płodozmian. Do jednych z najważniejszych należy ochrona roślin przed chorobami i szkodnikami.
Rośliny z niedoborami składników pokarmowych są osłabione i bardziej podatne na ataki szkodników czy chorób grzybowych. Jeśli w jednym roku zauważyłeś atak szkodników czy grzybów, na następny rok koniecznie posadź w tym miejscu warzywo, które jest na nie odporne. W ten sposób wszelkie zarodniki czy jajeczka szkodników pozostawione w glebie bez żywiciela obumrą i nie będą atakować warzyw. Ogród warzywny stanie się bardziej ekologiczny, ponieważ nie będzie wymagał stosowania środków ochrony roślin i sztucznych nawozów poprawiających skład gleby.
Źródło: Deccoria.pl
Przeczytaj również:
Co uprawiać po ogórkach i pomidorach? Ważne zasady, których nie wolno łamać
Jakie warzywa sadzić obok siebie w ogrodzie? Które warzywa nie zniosą towarzystwa innych? [PORADNIK]