Jakie warzywa można wysiewać we wrześniu?
Na pewno szpinak. Najlepiej jest wybrać odmiany odporne na mróz, które niekiedy można zbierać już w listopadzie i grudniu, a jeżeli zima nadejdzie szybciej, to będą nadawać się do zbioru wczesną wiosną, w okolicach kwietnia. Taką odmianą jest np. olbrzym zimowy. Ale można sięgnąć też po inne, zwłaszcza jeżeli lubimy zrywać i spożywać młode liście szpinaku lub gdy mamy możliwość uprawy pod osłonami, w szklarniach, tunelach foliowych lub nawet pod agrowłókniną. W związku z nadchodzącymi chłodami najlepiej jest znaleźć dla szpinaku jak najbardziej zaciszne, osłonięte, ciepłe i słoneczne miejsce. Zresztą dotyczy to wszystkich warzyw wysiewanych na poplony. Na grządce szpinak wysiewa się zazwyczaj w rzędach oddalonych od siebie o ok. 20 cm, w rowkach o głębokości ok. 2 cm. Następnie je zasypujemy, delikatnie ugniatamy i podlewamy, po czym dbamy o stałą wilgotność podłoża, zwłaszcza jeżeli wrzesień jest nadal ciepły i słoneczny. Szpinak powinien wykiełkować po mniej więcej 10-14 dniach. Po 20-25 dniach, mają już zazwyczaj 2-4 liście właściwe, wtedy możemy przeprowadzić przerywkę i tym samym zebrać pierwsze młode liście do spożycia w sałatkach czy na kanapkach. Jeżeli pogoda dopisze, to po mniej więcej 3 miesiącach będziemy mogli zebrać szpinak wysiany na poplony, gdy będzie miał ok. 6-7 liści właściwych.
Jeżeli wcześniej na grządce przygotowywanej pod poplony rosły warzywa żarłoczne, które wyczerpały składniki pokarmowe, warto przeprowadzić nawożenie przedsiewne kompostem, granulowanym obornikiem lub innym wybranym nawozem, żeby kolejne rośliny mogły rosnąć zdrowo.
Pod koniec lata wysiać można sałatę na młode liście. Zwłaszcza odmiany liściowe, które rosną stosunkowo szybko i bezproblemowo. Możemy umieścić nasiona wybranej odmiany bezpośrednio w gruncie, w rowkach o głębokości mniej więcej 1 cm lub zastosować uprawę pojemnikową i wysiać ją w większych lub mniejszych donicach. Taka forma uprawy ma tę przewagę, że w razie pogorszenia pogody donicę możemy przenieść w cieplejsze miejsce np. na osłonięty taras lub do tunelu foliowego czy szklarni, a nawet, jeżeli mamy taką możliwość, to do domu. Sałatę możemy spożywać w każdej formie, już całkiem wyrośniętej lub całkiem małej.
Na ogół wiele warzyw liściowych nadaje się na poplonową uprawę. Sierpień to czas wysiewu roszponki, nazywanej też sałatą brzydkiej pory roku. Początek września to ostatni moment, żeby sięgnąć po jej nasiona. Oprócz roszponki możemy też wysiewać o tej porze rokiettę siewną, nazywaną też rukolą oraz rukolę dziką, która jest rośliną wieloletnią. Ciekawą pozycją jest też sałata japońska, która rośnie bardzo szybko i praktycznie bezproblemowo. Wszystkie te gatunki można uprawiać zarówno na grządkach, jak i w donicach. Pamiętajmy jednak o ich systematycznym podlewaniu i ochronie przed ślimakami, zwłaszcza nagimi.
Przeczytaj: Jak zwalczyć ślimaki w ogrodzie? Pułapki, chemiczne preparaty i domowe sposoby
We wrześniu ślimaki te są bardzo żarłoczne i jeżeli dotrą do naszych dopiero co wysianych roślin, mogą zniszczyć nasze uprawy doszczętnie. Dopiero co wykiełkowane młode liście potrafią zniknąć w ciągu jednej nocy. Warto zatem bacznie obserwować warzywniki. Możemy je patrolować późnym wieczorem lub wczesnym rankiem i wyłapywać te szkodniki. Możemy też spróbować zastawiać na nie pułapki z piwem lub wokół grządki rozsypać pokruszone skorupki jajek czy też mączkę bazaltową, która dodatkowo zasili glebę w mikroelementy. Możemy też użyć granulatu na ślimaki, który rozsypujemy wokół grządek. Jeżeli uprawiamy warzywa liściowe w donicach, możemy takie granulki rozsypać wokół donicy, wtedy ślimaki nie będą już w stanie wspiąć się na górę. Tego typu preparaty działają kontaktowo i żołądkowo przez mniej więcej 2 tygodnie. Stosując je, stosujmy się do wszystkich wskazówek na opakowaniu i zachowajmy wszelkie środki ostrożności, zwłaszcza jeżeli w ogrodzie mamy psy lub kotki.
Poruszając temat poplonów, nie możemy zapominać o rzodkiewkach, w przeróżnych odmianach. To chyba warzywo najłatwiejsze w uprawie i najszybciej rosnące, które możemy wysiewać zarówno na grządkach, jak i w donicach. Na początku września możemy wysiewać także rzepę. Będzie ona rosła dłużej niż rzodkiewka, ale powinna zdążyć dojrzeć przed zimą.
To również ostatni moment na rozpoczęcie uprawy cebuli zimującej, nazywanej też ozimą. Jej nasiona zaleca się wysiewać od sierpnia. Wschodzi ona zazwyczaj po 12-15 dniach i do nadejścia zimy powinna mieć 4-5 liści. Do zbioru będzie gotową wczesną wiosną, w okolicach kwietnia, około miesiąca wcześniej niż cebula z dymki, którą sadzimy najwcześniej w marcu. Czosnek ozimy sadzimy nieco później, najczęściej zaleca się termin od połowy października do listopada.
Na początku września możemy jeszcze wysiać koper, który będziemy potem zbierać w postaci młodych liści, np. do przyprawiania gotowanych ziemniaków lub do koperkowych sosów. W niewielkich donicach, które potem wniesiemy do domu i umieścimy na kuchennym parapecie, możemy też jeszcze wysiewać bazylię w różnych odmianach. Ją także możemy spożywać w postaci młodych liści uprawianych przez cały rok.
I to tyle z roślin, które ja uprawiam zazwyczaj w warzywniku na poplony. Jeżeli macie jeszcze inne propozycje wrześniowych wysiewów, zachęcam do dzielenia się wiedzą w komentarzach.
autor: Izabela Schick
Ogród na co dzień