Spis treści:
- Kiedy sadzić byliny kłączowe?
- Kłącza – przykłady roślin
- Uprawa bylin kłaczowych - najważniejsze zasady
- Jak wyhamować ekspansję bylin kłączowych?
Kiedy sadzić byliny kłączowe?
Byliny kłączowe, inaczej zwane też geofitami ryzomowymi, to rośliny z podziemnymi organami w postaci kłączy. Ich zadaniem jest magazynowanie energii i wody. Kłącza pomagają także chronić cenne składniki odżywcze i pąki w glebie. Zabezpieczają je w ten sposób przed niesprzyjającymi czynnikami środowiskowymi, np. niską i wysoką temperaturą, ogniem, suszą lub zwierzętami. Dzięki temu roślina przygotowuje się na możliwość wystąpienia nieprzyjaznych warunków, które mogłyby jej zagrozić.
Okres na sadzenie bylin w dużej mierze zależy od tego, jaką rośliną chcesz udekorować swój piękny ogród. W przypadku niektórych kłączy lepiej zrobić to na wiosnę, inne z kolei lepiej poradzą sobie jesienią. Wiele zależy tutaj od pory roku, w której dana roślina kwitnie. Dla przykładu konwalia majowa – jak sama nazwa wskazuje – kwitnie w maju. Za najlepszy okres sadzenia uważa się zatem przełom października i listopada.
Przeczytaj również: Sadzenie cebulek kwiatowych do doniczek i skrzynek. Kiedy i jak to robić?
Kłącza – przykłady roślin
Jakie są najpopularniejsze kłącza? Przykłady roślin poniżej mogą cię zainspirować. Do bylin kłączowych zaliczamy wiele pięknych kwiatów i innych roślin, które doskonale ozdobią twój ogród. Oto kilka ich najpopularniejszych rodzajów:
- Kosaćce (irysy) – kwitną w okresie wiosenno-letnim (od kwietnia do lipca). Najlepiej sadzić je na przełomie września i października.
- Konwalia majowa – jej okres kwitnienia przypada na maj. Najlepszy okres na sadzenie to październik i listopad.
- Sasanka zwyczajna – kwitnie przez całą wiosnę, zaczynając już od marca. Można sadzić ją przez większość roku, wyłączając zimę i najgorętsze miesiące lata.
- Orlik pospolity – zakwita późną wiosną, na przełomie maja i czerwca. Dobrze jest sadzić je wiosną lub jesienią.
- Odętka wirginijska – kwitnie w drugiej połowie lata, w okresie od lipca do września. Optymalną porą sadzenia jest wiosna lub jesień.
- Kokoryczka wielokwiatowa – kwitnie w maju i czerwcu. Można sadzić ją zarówno jesienią, jak i wiosną. Zdaniem wielu ogrodników najlepszą porą jest kwiecień.
- Rodgersja kasztanowcolistna – kwitnie w czerwcu i lipcu, najlepiej przyjmuje sie posadzona jesienią.
- Bergenia sercolistna – kwitnie w kwietniu i maju.Bergenie sercowate najlepiej sadzić wczesną wiosną (przed kwitnieniem) albo na jesieni.
Irysy najlepiej sadzić na przełomie września i października. Fot. Savushkin/CanvaPro
Uprawa bylin kłaczowych - najważniejsze zasady
Pielęgnacja bylin kłączowych to zadanie stosunkowo proste. Raz posadzone będą gościć w twoim ogrodzie przez bardzo długi czas. Przykładowo kosaćce (irysy) wystarczy przesadzać co 5–7 lat. Nie oznacza to jednak, że powinieneś całkowicie przestać o nie dbać. Istnieje kilka wskazówek, które pomogą ci podczas dbania o twój bylinowy ogród.
- Podlewanie
Byliny podlewaj regularnie. Chociaż kłącza magazynują wodę, dzięki czemu są w stanie dłużej wytrzymać bez podlewania, nawet te rośliny nie przetrwają bez wody. Jak często podlewać byliny kłączowe? Wiele zależy od gatunku rośliny, rodzaju gleby i miejsca, w jakim zostały posadzone. Gatunki nadwodne (np. irysy) będziesz podlewać rzadziej, niż te, które posadzone zostały w pełnym słońcu (np. ostróżka ogrodowa).
- Rozmnażanie
Kłącza przechowują także żywność, która pozwala im wytwarzać energię niezbędną do rozmnażania wegetatywnego. Jest to bezpłciowa forma rozpleniania roślin, którą często wykorzystują rolnicy i ogrodnicy. Kłącza rozrastają się poziomo – stale rozwijają nowe systemy korzeniowe i wypuszczają pędy z węzłów. Rozmnażanie bylin kłączowych należy przeprowadzać więc w rozsądny, dokładnie zaplanowany sposób.
Zdolność do rozmnażania wegetatywnego to unikalna cecha, która sprzyja przetrwaniu bylin kłączowych. Nowe rośliny rozwijają się ze specjalnie do tego przeznaczonego narządu – w tym przypadku są to właśnie kłącza. Ten typ bylin charakteryzuje się wyjątkową ekspansywnością, dlatego zawsze uważnie planuj ich sadzenie. Jeśli poświęcisz im zbyt mało uwagi, szybko zdominują twój ogród.
Pielęgnacja roślin kłączowych nie jest trudna, raz posadzone, będą kwitły latami, jak np. bergenia sercolistna. Fot. /CanvaPro
- Podział bylin kłączowych
Kiedy jest najlepszy czas na dzielenie bylin kłączowych? Wiele zależy od konkretnego gatunku. Trawy ozdobne lepiej reagują na podział wiosenny, podczas gdy tawułki, irysy i piwonie dobrze jest dzielić jesienią. Znaczenie ma również region, w którym mieszkasz. Na obszarach, gdzie występują wczesne przymrozki i ostre zimy, rośliny podzielone jesienią mogą nie zdążyć ukorzenić się przed zamarznięciem gruntu. Wtedy jedyną opcją jest wiosenny podział i przesadzanie. Ogrodnicy w cieplejszych klimatach mają więcej możliwości dzielenia i przesadzania ze względu na dłuższy okres wegetacyjny.
- Podział bylin kłączowych
Kiedy jest najlepszy czas na dzielenie bylin kłączowych? Wiele zależy od konkretnego gatunku. Trawy ozdobne lepiej reagują na podział wiosenny, podczas gdy tawułki, irysy i piwonie dobrze jest dzielić jesienią. Znaczenie ma również region, w którym mieszkasz. Na obszarach, gdzie występują wczesne przymrozki i ostre zimy, rośliny podzielone jesienią mogą nie zdążyć ukorzenić się przed zamarznięciem gruntu. Wtedy jedyną opcją jest wiosenny podział i przesadzanie. Ogrodnicy w cieplejszych klimatach mają więcej możliwości dzielenia i przesadzania ze względu na dłuższy okres wegetacyjny.
Jak dzielić byliny kłączowe? Prawidłowy podział bylin kłączowych wymaga czasu i odpowiedniej techniki. Kłącza po wykopaniu z gruntu delikatnie rozdziel dłońmi. Gdy to jest niemożliwe, dużą sadzonkę rozetnij na mniejsze części szpadlem, wbijając go pomiędzy pąkami rośliny (wiosną) lub widocznymi łodygami i liśćmi (jesienią). Dziel kłącza w ten sposób, by na każdym z fragmentów znalazł się przynajmniej jeden pąk. Obumarłe części roślin możesz odciąć, a uzyskane przez podział nowe sadzonki bylin kłączowych wkopać w miejscu docelowym.
Rośliny kłączowe, np. rodgersja kasztanowcolistna, rozmnaża się przez podział bylin. Fot. John Caley/Canva Pro
- Oczyszczanie roślin z martwych części
Zdecyduj, co zrobisz z martwymi częściami roślin. Skuteczne zakwitanie bylin w kolejnym sezonie wymaga usunięcia zwiędłych liści i innych martwych elementów roślin. Możesz czynność tę wykonać jeszcze latem lub jesienią. Wtedy ogród z pewnością będzie wyglądał bardziej estetycznie. Jednocześnie jednak pozbawisz bylin wielu wartościowych składników odżywczych, które mogłyby one przyswoić podczas zimowego i wczesnowiosennego rozkładu zbędnych części organicznych. Jeśli zdecydujesz się oczyszczać ogród przed zimą, być może będziesz musiał zastosować dodatkowe nawożenie.
- Odchwaszczanie bylin kłączowych
Pamiętaj, aby wycinać chwasty. Każdej wiosny powinieneś przeprowadzać dokładne odchwaszczanie swojego ogródka. Jest to szczególnie ważne w przypadku tych roślin, które nie rosną zbyt intensywnie. Silniejsze gatunki samodzielnie poradzą sobie z chwastami, zagłuszając je.
Przeczytaj również: Raz posadzone będą zdobić twój ogród przez długie lata. Jak i kiedy sadzić byliny?
Jak wyhamować ekspansję bylin kłączowych?
Ekspansywny charakter bylin kłączowych może być zarówno wadą, jak i zaletą – wszystko zależy od tego, jaką masz wizję ogrodu. Szybko rozmnażające się rośliny mogą w krótkim czasie pokryć duży obszar ogrodu, tworząc bardzo estetyczny dywan roślinny. Istnieje jednak ryzyko, że całkowicie zdominują one inne gatunki. Przemyśl dobrze, jakie kłącza do ogrodu będą w twoim przypadku najlepsze. Unikniesz w ten sposób wielu kłopotów, jakie może przynieść zbyt szybka ekspansja jednego z nich.
Jedynym minusem posiadania bylin kłączowych w ogrodzie jest ich szybka ekspansja. Fot. Daryja Ferorova/CanvaPro
Lepiej zapobiegać niż leczyć, dlatego ważne jest, aby zadbać o zahamowanie rozrostu bylin kłączowych w ogrodzie w odpowiednim momencie. Najlepiej zrób to, zanim zaczną kwitnąć. Popularną metodą przeciwdziałania ich nadmiernej ekspansji jest sadzenie ich w doniczkach, a następnie zakopywanie w ziemi. Kłącza wówczas nie będą miały możliwości, by rozrosnąć się do niekontrolowanych rozmiarów. Ogrodnicy, jako barierę dla kłączy często stosują też geomembrany, które odznaczają się wysoką skutecznością.
Artykuł został zaktualizowany. Po raz pierwszy ukazała się 17.09.2021 roku.
Źródło: Deccoria.pl
Przeczytaj również:
Żywopłot liściasty czy iglasty? Najlepsze gatunki, sposób i terminy sadzenia
Sadzenie czosnku zimowego. Kiedy i w jaki sposób sadzić czosnek jesienią?
Jabłko-gruszki warto posadzić w ogrodzie. Wybierz najlepsze odmiany