Spis treści:
- Skąd pochodzi ciemiernik cuchnący?
- Ciemiernik cuchnący – jak wygląda?
- Odmiany ciemiernika cuchnącego
- Ciemiernik cuchnący – gdzie posadzić? Najlepsze stanowisko
- Ciemiernik cuchnący – uprawa i pielęgnacja
Skąd pochodzi ciemiernik cuchnący?
Ciemiernik cuchnący (łac. Helleborus foetidus) to kwiat naturalnie występujący w Maroku oraz południowo-zachodniej Europie. Chociaż w Polsce nie spotkasz go dziko rosnącego, bardzo często uprawia się go jako roślinę ozdobną w ogrodach, czasami także w doniczkach na tarasie lub balkonie. Jest członkiem rodziny jaskrowatych, która liczy ponad 2500 różnych gatunków.
Przydomek „cuchnący” wiąże się z nieprzyjemnym, ostrym zapachem, który wydzielają korzenie, szczególnie te wysuszone. Nie bój się jednak przykrej woni w całym ogrodzie!
To wieloletnia bylina, która na ogół świetnie znosi warunki panujące w naszym kraju – także w zimie. Jeśli nie ma śniegu, kwitnie na dworze nawet od lutego i właśnie dlatego jest tak popularna. Piękne kwiaty pojawiają się już w momencie, gdy reszta roślin dopiero zaczyna budzić się do życia.
Warto jednak wiedzieć, że ciemiernik cuchnący jest rośliną trującą – jego sok może powodować np. bąble na skórze, a spożycie jakiekolwiek części grozi poważnym zatruciem pokarmowym. Wszelkie prace wykonuj więc w rękawiczkach, uważaj też, jeśli masz małe dzieci.
Ciemiernik cuchnący jest bardzo łatwy w uprawie i nie wymagają skomplikowanej pielęgnacji. Fot.123RF.com
Ciemiernik cuchnący – jak wygląda?
Ciemiernik cuchnący to urocza roślinka, której ozdobą są przede wszystkim jej kwiaty oraz zimozielone liście. Zwykle wyrasta nawet do 40-60 cm (zależnie od odmiany), a jeśli zostanie posadzona w grupie – stwarza wrażenie niewielkiego krzewu.
Liście ciemiernika są skórzaste, grube, o lancetowatym kształcie, długim ogonku i ciemnozielonej barwie. Brzeg liści jest ząbkowany. Kwiaty w dzwonkowatym kształcie mają natomiast ok. 2 cm. Są bardzo delikatne i w ciekawym kolorze – jasnej zieleni z czerwonym obramowaniem. Niektóre odmiany mogą ponadto czarować kwiatami w innych barwach, np. fioletowej, różowej, białej, kremowej, żółtej, czerwonej czy bordowej.
Kwitnienie ciemiernika przypada na luty-czerwiec, zatem cieszy on oko kwiatami przez prawie 5 miesięcy, chociaż również bez nich prezentuje się w ogrodzie bardzo ładnie. To jedna z tych roślin, które warto zasadzić w swoim zakątku.
Przeczytaj również: Kwitnie od listopada, aż do maja! Jak pielęgnować ciemierniki w ogrodzie?
Odmiany ciemiernika cuchnącego
Dostępnych jest kilka odmian tej ciekawej byliny. Najczęściej możesz spotkać się z ciernikiem:
- Gold Bullion – osiąga do ok. 45 cm, w zimniejszych miesiącach kwiaty są żółtozielone, w lecie odcienie zmieniają się z żółtych do niebieskawych;
- Wester Flisk – osiąga do ok. 40 cm, kwiaty pojawiają się nawet pod koniec stycznia, są sinozielone z purpurowymi końcówkami;
- Sopron – osiąga do ok. 60 cm, kwiaty są spore i zielonkawe.
Ciemiernik cuchnący – gdzie posadzić? Najlepsze stanowisko
Ciemiernik cuchnący jest raczej rośliną uprawianą na dworze. Jeśli nie zasadzisz go w ziemi, doniczkę trzymaj na balkonie czy tarasie. Nie wymaga zimowania w domu, dlatego tym bardziej jest to jedna z lepszych roślin do tego typu uprawy. Jak zapewnić odpowiednie stanowisko dla ciemiernika cuchnącego?
- Wybierz miejsce cieniste albo półcieniste, aby roślina nie była bezpośrednio narażona na światło słoneczne, które niekorzystnie wpływa na jej kwiaty i liście.
- Zadbaj o to, by ciemiernik cuchnący był osłonięty przed silnym wiatrem, aby nie doszło do uszkodzenia korzeni pod wpływem mocnego podmuchu.
- Temperatura na zewnątrz jest zawsze odpowiednia dla tej byliny, nawet w zimie. Wysoki mróz może doprowadzić do jej przemrożenia, ale nie wpłynie to negatywnie na dalszy rozwój i kwitnienie.
- Jeśli chcesz trzymać bylinę w doniczce – pamiętaj, by zapewnić jej ustawienie zgodnie z tymi zasadami.
Co bardzo ważne – ciemiernik cuchnący źle znosi przesadzanie i przenoszenie, ponieważ jego korzenie są niezwykle delikatne. Planując odpowiednie miejsce dla niego, pamiętaj o tym, żeby nie zniszczyć rośliny niepotrzebną zmianą stanowiska.
Ten typ rośliny świetnie współgra zarówno z roślinami wczesnowiosennymi (np. przebiśnieg, oczar, przylaszczka), jak i zimozielonymi (np. bluszcz, bergenia, bukszpan). Ciemiernik cuchnący najlepiej posadzić w ogródku skalnym czy rabacie, a także przy zbiornikach wodnych.
Ze względu na to, że kwiat preferuje zacienione stanowisko – większe rośliny w jego okolicy (liściaste, iglaste) bardzo dobrze się sprawdzą, by osłonić go od światła. Będą ponadto dodatkowo ochroną przed wiatrem. Ciemiernik świetnie wygląda w większych grupach.
Ciemiernik cuchnący – uprawa i pielęgnacja
Jeśli szukasz łatwiej w uprawie rośliny, która ozdobi kwiatami twój ogród, balkon lub taras nawet w pierwszych miesiącach roku – ciemiernik cuchnący to najlepszy wybór. Nie bój się nazwy i spróbuj zasadzić tę efektowną roślinę, a nie pożałujesz.
-
Podłoże
Ziemia do ciemiernika cuchnącego powinna być żyzna, przepuszczalna i wapienna o pH zasadowym. Aby zapewnić odpowiednią próchniczość, warto wokół byliny zostawiać liście, które opadły z innych roślin, aby mogły się rozłożyć i zapewnić dodatkowe wartości odżywcze.
-
Podlewanie i nawożenie
Gleba powinna być stale lekko wilgotna, dlatego latem wskazane jest regularne podlewanie (szczególnie w ciepłych miesiącach i gdy nie pada deszcz). Pamiętaj przy tym, by nie podlewać roślin ogrodowych w południe i w trakcie silnego nasłonecznienia, a najlepiej wczesnym rankiem lub późniejszym wieczorem.
Ciemiernik cuchnący lubi nawożenie – nie robi się tego jednak często, wystarczy raz w roku. Zastosuj obornik albo zwykły nawóz wieloskładnikowy zgodnie z instrukcją.
-
Przycinanie i przesadzanie
Przed okresem kwitnienia koniecznie usuń obumarłe i stare liście ciemiernika, inne przycinanie nie jest konieczne. Pamiętaj, że to bylina, dla której przesadzanie może być zabójcze. Często rośnie w jednym miejscu nawet 10 lat. Jeśli nie ma więc potrzeby, lepiej nie wyciągać jej z ziemi, by nie zniszczyć delikatnych kłączy.
Po 10 latach lub w razie naprawdę uzasadnionej przesłanki przesadzanie wymaga sporo wprawy. Konieczne jest bardzo głębokie przekopanie, żeby ziemia wraz z korzeniami nie została wzruszona.
-
Rozmnażanie
Rozmnażanie ciemiernika cuchnącego jest możliwe na kilka sposobów: z nasion, przez podział bryły korzeniowej (co jest trudne i wymagające) lub z gotowej sadzonki. Najłatwiejszymi metodami są pierwsza i trzecia. Bylina wytwarza bardzo dużo nasion, które należy wysiać zaraz po ich zebraniu (czerwiec, lipiec). Jeżeli zdecydujesz się na wykorzystanie gotowych sadzonek – na 1 m kwadratowy najlepiej posadzić ich 7.
-
Choroby i szkodniki
Choroby u ciemiernika cuchnącego nie występują częściej niż u innych roślin ogrodowych. Tak naprawdę jest jedną z łatwiejszych w uprawie bylin – głównie dlatego, że nie wymaga szczególnej opieki nawet w zimie. Mogą go jednak zaatakować grzyby czy szkodniki, a także nornice.
Przeczytaj również: Piękny, zielony ogród przez cały rok. Poznaj najpopularniejsze rośliny zimozielone
Malwa z babcinego ogrodu. Kwiaty pomogą na ból gardła i brzucha na INTERIA.TV.