Spis treści:
- Czym jest ziemia liściowa?
- Jakie liście można kompostować na ziemię liściową?
- Zrób ziemię liściową — krok po kroku
- Do czego wykorzystać ogrodową próchnicę z liści?
Opadające z drzew liście wcale nie muszą trafiać do worków na odpady – przy odrobinie wysiłku można zamienić je w ziemię liściową, cenne źródło próchnicy, które przez kolejne lata będzie wzbogacać glebę na działce.
Czym jest ziemia liściowa?
Ziemia liściowa powstaje z rozłożonych liści drzew oraz krzewów. Choć często bywa mylona z kompostem, w rzeczywistości różni się od niego składem i właściwościami. W przeciwieństwie do kompostu nie jest bogata w składniki mineralne takie jak azot, fosfor czy potas. Zawiera za to duże ilości węgla, dzięki czemu stanowi doskonałe źródło próchnicy – substancji, która poprawia strukturę gleby, zwiększa jej pojemność wodną i zapewnia lepsze napowietrzenie.
Ziemia liściowa to jeden z najprostszych i najbardziej naturalnych sposobów na użyźnienie gleby w ogrodzie. Jej dodatek poprawia jakość podłoża – na glebach lekkich zwiększa zdolność zatrzymywania wody, a na ciężkich sprawia, że stają się bardziej przepuszczalne i łatwiejsze w uprawie. Choć nie jest to nawóz bogaty w minerały, idealnie sprawdza się dla roślin o niewielkich wymaganiach pokarmowych. Szczególnie przydatna okazuje się na początku sezonu wegetacyjnego – podczas przygotowywania rozsad czy przesadzania roślin. Jej luźna, przewiewna struktura sprzyja rozwojowi korzeni, a zdolność do zatrzymywania wilgoci sprawia, że podlewanie staje się bardziej efektywne.
Zanim jednak przystąpimy do zbierania liści i przygotowywania z nich ziemi liściowej, warto rozważyć, czy rzeczywiście jest to konieczne. W wielu przypadkach opadłe liście pełnią w ogrodzie pożyteczną rolę – tworzą naturalną ściółkę, która chroni glebę przed wysychaniem, ogranicza erozję i zabezpiecza korzenie roślin przed mrozem. Z czasem same ulegają rozkładowi, dostarczając glebie cennej materii organicznej. Dlatego jeśli liście nie przeszkadzają w ogrodowej aranżacji, warto pozostawić je tam, gdzie spadły – natura doskonale poradzi sobie z ich przetworzeniem.
Przeczytaj również: Zamiast palić w ogrodzie i narażać się na kary, wrzuć do kompostu. Ziemia liściowa ma cenne właściwości
Jakie liście można kompostować na ziemię liściową?
Do przygotowania ziemi liściowej potrzebne są nie tylko liście, ale również spora dawka cierpliwości. To materiał, który rozkłada się stosunkowo długo i może być gotowy do użycia dopiero po 2 latach. Wpływ na szybkość rozkładu ma rodzaj liści, jakie zbieramy. Twardsze liście, pochodzące np. od zimozielonych roślin mogą mocno opóźnić powstawanie ziemi liściowej.
Do przygotowania ziemi liściowej najlepiej nadają się miękkie, zdrowe liście drzew i krzewów – zarówno ozdobnych, jak i owocowych. Ważne, by materiał pochodził z roślin wolnych od chorób i szkodników, ponieważ w procesie rozkładu patogeny mogłyby się utrzymać i trafić do gleby, czyniąc ją nieodpowiednią do nawożenia.
Warto wiedzieć, że tempo rozkładu liści zależy od ich rodzaju i budowy. Niektóre gatunki, jak dąb, olcha czy grusza, rozkładają się znacznie wolniej ze względu na twardą strukturę i obecność garbników. Takie liście można kompostować osobno, uzyskując podłoże, które będzie dojrzewało dłużej i nie zawsze nada się pod wszystkie gatunki roślin. Alternatywnie, można łączyć je z innymi liśćmi, mając jednak świadomość, że spowolnią proces i zmienią właściwości końcowego produktu.
Nie wszystkie liście nadają się do przygotowania ziemi liściowej, dlatego warto wiedzieć, które z nich będą bezpieczne i pożyteczne, a których lepiej unikać. Przede wszystkim należy pamiętać, że liście orzecha włoskiego zawierają nie tylko garbniki, ale także juglon – związek chemiczny, który może hamować, a nawet całkowicie uniemożliwiać wzrost niektórych roślin. Choć powstałą z nich ziemię można stosować np. pod tuje czy czerwone porzeczki, to jednak zaleca się kompostowanie liści orzecha oddzielnie, aby nie zakłóciły procesu rozkładu innych gatunków.
Podobnie należy postępować z liśćmi kasztanowca, które mogą być zainfekowane przez szrotówka kasztanowcowiaczka – groźnego szkodnika tych drzew. Włączenie ich do kompostu mogłoby prowadzić do rozprzestrzeniania się chorób i pasożytów, dlatego najlepiej takie liście usuwać i nie wykorzystywać w kompoście.
Nie wszystkie liście nadają się do przygotowania ziemi liściowej. Warto wiedzieć, które z nich będą bezpieczne i pożyteczne, a których lepiej unikać. Fot. vlarvix/123RF.com
Zrób ziemię liściową — krok po kroku
Pierwszym krokiem jest oczywiście zbieranie liści – najlepiej jest robić to po deszczu, kiedy materiał jest jeszcze wilgotny. Mokre liście będą się rozkładać o wiele szybciej niż suche. Oczyszczamy je z gałązek, szyszek oraz innych zanieczyszczeń. Możemy dodatkowo je rozdrobnić np. za pomocą kosiarki do trawy – mniejsze kawałki będą szybciej się rozkładały.
Tak przygotowany materiał można przetwarzać na dwa sposoby: w kompostowniku lub w workach. Jeśli zdecydujemy się na kompostownik, warto przeznaczyć go wyłącznie do liści. Układamy je warstwami o grubości około 20 centymetrów, a każdą warstwę przysypujemy cienką warstwą ziemi lub dojrzałego kompostu. Dla przyspieszenia procesu rozkładu można dodać nieco nawozu azotowego – sprawdzi się mocznik, świeży obornik lub gnojówka roślinna. Całość warto lekko zwilżyć wodą i przykryć folią, by utrzymać ciepło i wilgoć. Co kilka miesięcy kompost należy przerzucić, czyli dokładnie wymieszać, aby dostarczyć tlen i przyspieszyć tworzenie próchnicy.
Drugą metodą jest przygotowanie ziemi liściowej w workach foliowych. Najlepiej użyć grubych, wytrzymałych worków, które wytrzymają długi czas przechowywania. Liście wkładamy warstwami, delikatnie je ugniatając. Każdą warstwę można posypać odrobiną kompostu lub kredy wapiennej, a następnie lekko zwilżyć wodą. Worki trzeba szczelnie zawiązać, ale w kilku miejscach warto zrobić niewielkie otwory, aby zapewnić dostęp powietrza. Co kilka miesięcy dobrze jest potrząsnąć workami lub je obrócić, by zawartość się wymieszała. Jeśli liście przeschną, trzeba je ponownie podlać – zbyt sucha masa nie będzie się rozkładać. Worki należy ustawić w zacienionym, ale przewiewnym miejscu, a dla wygody można je opisać datą rozpoczęcia kompostowania.
Ziemia liściowa będzie gotowa do użycia po roku albo po dwóch latach – gotowy produkt powinien być ciemny, lekki i pełen cennej próchnicy.
Przeczytaj również: Jak wykorzystać opadłe liście z pożytkiem dla ogrodu? Zrób z nich ziemię liściową
Do czego wykorzystać ogrodową próchnicę z liści?
Ziemia liściowa może być wykorzystywana w ogrodzie na wiele sposobów. Dzięki swojemu obojętnemu lub lekko kwaśnemu pH nadaje się do uprawy większości roślin – zarówno ozdobnych, jak i użytkowych. Ma lekką, przewiewną strukturę, doskonale zatrzymuje wilgoć, a jednocześnie nie powoduje jej nadmiaru w glebie. Dzięki temu sprawdza się idealnie jako dodatek do podłoży w donicach, skrzynkach balkonowych, czy na rabatach.
Ziemia z liści to doskonały wybór jako podłoże dla roślin o mniejszych wymaganiach azotowych, a także jako ziemia do wysiewu rozsad warzyw i kwiatów. Jej struktura sprzyja kiełkowaniu i rozwojowi młodych roślin. Dodana do gleby ogrodowej poprawia jej jakość – na glebach lekkich zwiększa zdolność do zatrzymywania wody, a na ciężkich ją rozluźnia, czyniąc bardziej przewiewną i łatwiejszą w uprawie.
Ziemia liściowa świetnie sprawdza się także jako ściółka na rabatach bylinowych. Choć nie jest tak zasobna w składniki pokarmowe jak tradycyjny kompost, to jest bogata w węgiel organiczny, który korzystnie wpływa na strukturę gleby i rozwój systemu korzeniowego.
Źródło: Deccoria.pl
Przeczytaj również:
3 jesienne zabiegi, które trzeba wykonać przed mrozami. W nowym sezonie ogród raz-dwa odżyje
Ostatnie nawożenie drzew owocowych przed zimowaniem. Potas, fosfor, bor i naturalne dokarmiacze
Jak przygotować truskawki do zimy? Najlepsze sposoby ogrodników na zimowanie truskawek