Spis treści:
- Planowanie ogrodu warzywnego – krok po kroku
- Zakładanie ogrodu warzywnego – dobre sąsiedztwo i rotacja roślin
- Jakie warzywa powinny znaleźć się w ogrodzie?
Planowanie ogrodu warzywnego – krok po kroku
Pierwszym krokiem jest wybór odpowiedniego miejsca. Warzywa preferują stanowiska słoneczne – ogród warzywny powinien być nasłoneczniony przez co najmniej 6-8 godzin dziennie. Unikaj obszarów, w których gromadzi się woda, ponieważ nadmiar wilgoci może powodować gnicie korzeni. Zwróć również uwagę na ochronę przed wiatrem, ponieważ silne podmuchy mogą uszkodzić delikatne rośliny.
Do założenia ogrodu warzywnego najlepiej sprawdzi się żyzna, dobrze przepuszczalna gleba, bogata w składniki odżywcze. Przed rozpoczęciem upraw, przeprowadź test pH gleby, aby upewnić się, że jej odczyn jest odpowiedni dla planowanych roślin. W razie potrzeby można poprawić jej strukturę, dodając kompost lub obornik. Zainstaluj również system nawadniania, który zapewni roślinom odpowiednią ilość wody. Możesz użyć węży kroplujących lub systemów nawadniania podziemnego, aby oszczędzać wodę i dostarczać ją bezpośrednio do korzeni roślin.
Przeczytaj również: Za szopę w ogrodzie zapłacisz wyższy podatek niż za dom. Jakie stawki obowiązują w 2025 roku, kto nie musi płacić?
- Przygotowanie grządek pod uprawę i harmonogram prac
Styczeń to doskonały czas na wyznaczenie grządek i rozpoczęcie prac przygotowawczych. W ten sposób ułatwimy sobie organizację upraw i rotację roślin w kolejnych latach. Jeśli dysponujesz ograniczoną przestrzenią, rozważ uprawę w donicach lub na podwyższonych grządkach. To rozwiązanie pozwala na lepszą kontrolę warunków glebowych i estetyczne zagospodarowanie ogrodu.
Grządki warstwowe, zwane również podwyższonymi, wymagają około sześciu tygodni na pełne przygotowanie przed siewem. Dobrym pomysłem jest również sporządzenie listy planowanych warzyw. Wówczas łatwiej będzie nam określić terminy ich wysiewu oraz zdecydować, czy będą rosły w grządkach, donicach lub na kostkach słomy. W ten sposób oszacujemy, jak dużej przestrzeni będziemy potrzebować.
- Gromadzenie narzędzi i materiałów
Przed rozpoczęciem sezonu warto sprawdzić stan narzędzi ogrodniczych, zgromadzić pojemniki do rozsad oraz odpowiednie podłoże. Powinniśmy również zaopatrzyć się w nasiona preferowanych odmian warzyw, ziół i kwiatów. Posadzenie roślin ozdobnych, takich jak nagietek czy aksamitka wzniesiona na miedzy nie tylko urozmaici wygląd ogrodu, ale także pomoże w naturalnej ochronie warzyw przed szkodnikami.
W styczniu warto rozplanować, co znajdzie się w warzywniku. Niektóre rośliny już można zacząć wysiewać. Fot.cjp/CanvaPro
Zakładanie ogrodu warzywnego – dobre sąsiedztwo i rotacja roślin
Zapewnimy dobre sąsiedztwo naszym roślinom, sadząc obok siebie gatunki, które wzajemnie się wspierają. Marchew doskonale rośnie w towarzystwie cebuli lub szczypiorku, które pomagają w naturalnym odstraszaniu szkodników, takich jak połyśnica marchwianka. Pomidory i bazylia tworzą harmonijny duet – bazylia nie tylko poprawia smak pomidorów, ale także chroni je przed niektórymi chorobami grzybowymi. Innym przykładem jest kapusta w towarzystwie kopru, który skutecznie odstrasza jej szkodniki. Podobnie fasola i kukurydza tworzą udane połączenie – fasola wzbogaca glebę w azot, co sprzyja wzrostowi kukurydzy.
Przeczyta również: Jakie warzywa siać w styczniu w szklarni? Przedplon dla pomidorów
Warto również sadzić zioła, takie jak melisa, mięta, bazylia, koperek, rozmaryn i lubczyk. Odstraszają szkodniki, ale także poprawiają smak warzyw. Mięta może odstraszać mrówki, a rozmaryn chroni przed mszycami. Sadzenie ziół w ogrodzie warzywnym to także sposób na wzbogacenie diety o świeże, aromatyczne dodatki.
Rotacja upraw, czyli płodozmian, to praktyka polegająca na corocznej zmianie miejsca uprawy poszczególnych gatunków warzyw. Dzięki temu gleba nie jest wyjaławiana i eliminujemy ryzyko wystąpienia chorób i szkodników. W praktyce oznacza to, że w kolejnych latach na tej samej grządce sadzi się różne warzywa. Po uprawie roślin z rodziny kapustowatych (kapusta, brokuły) warto posadzić rośliny strączkowe (fasola, groch), które wzbogacają glebę w azot. Następnie można posadzić warzywa korzeniowe (marchew, buraki), które korzystają z azotu zgromadzonego w glebie.
Rotacja upraw pomaga również w walce z chwastami, ponieważ różne rośliny mają różne wymagania co do światła, wody i składników odżywczych. Dzięki temu gleba jest lepiej wykorzystywana, a rośliny są bardziej odporne na choroby. Dodatkowo, rotacja upraw pozwala na lepsze zarządzanie zasobami gleby, co przekłada się na zdrowsze i bardziej obfite plony.
Dalszego rotacja upraw jest tak ważna? Fot. Mieszko9/CanvaPro
Jakie warzywa powinny znaleźć się w ogrodzie?
Zanim zdecydujemy się na konkretne gatunki roślin do naszego ogrodu warzywnego, powinniśmy dokładnie przemyśleć, do czego będziemy je wykorzystywać. To pozwoli nam lepiej zaplanować nasadzenia i maksymalnie wykorzystać przestrzeń oraz zasoby ogrodu. Jeśli lubimy świeże sałatki, warto posadzić różne rodzaje sałat, rukolę, szpinak oraz pomidory. Te warzywa są idealne do codziennego spożycia na surowo i mogą być zbierane przez cały sezon.
Jeżeli natomiast preferujemy gotowanie i pieczenie, warto rozważyć uprawę warzyw korzeniowych, takich jak marchew, buraki, czy ziemniaki, które doskonale nadają się do zup, pieczeni i innych dań. Dla miłośników kuchni śródziemnomorskiej uprawa ziół takich jak bazylia, oregano, tymianek i rozmaryn będzie strzałem w dziesiątkę. Te aromatyczne rośliny nie tylko wzbogacą smak potraw, ale również mogą być suszone i przechowywane na zimę.
Warto pomyśleć o nietuzinkowych owocach luba warzywach w ogrodzie. Jednym z nich jest pepino. Fot.psisa/CanvaPro
Oto kilka propozycji:
- klasyczne warzywa: marchew, seler, por, pietruszka naciowa, ogórki gruntowe (np. odmiany 'Jazzer' czy 'Olimp'), koperek oraz fasola tyczna (np. 'Ramdor', 'Blauhilde');
- nowości w warzywniku: wprowadzenie mniej popularnych gatunków, takich jak pepino (roślina jednoroczna o smaku przypominającym ogórek), balsamka ogórkowata czy ogórek meksykański, może urozmaicić uprawy i dostarczyć nowych doznań smakowych;
- warzywa do szklarni: pomidory, papryka, ogórki oraz bakłażany najlepiej rosną w warunkach szklarniowych, gdzie możemy zapewnić im odpowiednią temperaturę i wilgotność;
- warzywa ozdobne: jarmuż dostarcza cennych składników odżywczych i zdobi ogród swoimi dekoracyjnymi liśćmi. Jest odporny na chłodniejsze temperatury, co sprawia, że można go zbierać nawet późną jesienią;
- rośliny pnące: szpinak malabarski czy cukinia pnąca mogą być uprawiane w szklarni. Z łatwością wykorzystają przestrzeń pionową i dodadzą uroku uprawom.
Oprócz popularnych warzyw możesz również rozważyć uprawę mniej oczywistych roślin. Buraki stanowią doskonałe źródło witamin i minerałów, a ich liście można wykorzystać do sałatek. Rzodkiewki są szybkie w uprawie i dodają chrupkości do wielu potraw. Natomiast fasola szparagowa świetnie nadaje się do mrożenia, dzięki czemu można cieszyć się nią przez cały rok.
Źródło: deccoria.pl
Przeczytaj również:
Winter sowing. Co wysiać zimą i jak to zrobić krok po kroku?
Duże, smaczne i soczyste. Te odmiany pomidorów będą hitem w nadchodzącym sezonie
Krzewy i drzewa, których nie wolno przycinać w styczniu. Można narobić wiele szkód