Spis treści:
- Kroton – pochodzenie
- Jak wygląda kroton?
- Kroton – uprawa. Najlepsze stanowisko dla trójskrzyna
- Kroton – pielęgnacja
- Czy kroton jest podatny na choroby?
- Rozmnażanie i przesadzanie krotonu – jak to zrobić?
Kroton – pochodzenie
Kroton, inaczej nazywany trójskrzynem, kodieum, trójskrzynem pstrym, łac. Codiaeum, to roślina naturalnie rosnąca w Azji Południowo-Wschodniej i na pacyficznych wyspach, należy do rodziny wilczomleczowatych. Standardowo żyje więc w klimacie ciepłym i podobne warunki warto zapewnić jej w czasie uprawy doniczkowej (na ile to możliwe).
Warto ponadto wiedzieć, że jest to roślina trująca. Groźne dla zdrowia są wszystkie jej części – przy kontakcie soku mlecznego ze skórą może dojść do wysypki, a po spożyciu do wymiotów i biegunki. Jeżeli w domu są małe dzieci, musisz szczególnie uważać, zanim zaczniesz uprawiać ten gatunek.
Jak wygląda kroton?
Jako roślina doniczkowa trójskrzyn osiąga maksymalnie do 2-2,5 m (a standardowo ok. 1 m), co czyni go bardzo ciekawą opcją do wielu mieszkań. Często stawiany jest na podłodze, bywa również elementem liściastych kompozycji. Rocznie rośnie nawet 20-25 cm, a jego wysokość uzależniona jest od wielkości doniczki, która im większa, tym jest w stanie zmieścić więcej korzeni.
Krotony są bardzo wrażliwe na wszelkie wahania - w podlewaniu, oświetleniu, czy temperaturze. Fot.123RF.com
Największą ozdobą krotonu są mięsiste, skórzaste liście – to właśnie z ich powodu istnieje tak wielu miłośników tej rośliny. Ich kształt zależy od odmiany i może być np. lancetowaty, owalny, podobny do liści dębowych czy wawrzynu, długi, krótki, falowany… Także kolorystyka zależy od rodzaju – ubarwienie bywa zielone, czerwone, pomarańczowe, brązowe i żółte. Niesamowitego efektu nadaje linia unerwienia, która jest bardzo widoczna, szczególnie przy odpowiedniej opiece.
Do najczęstszych i najciekawszych odmian krotona należą:
- Golden Bell – liście wielokolorowe, długie, zakończone szpicem,
- Aucubifolium – liście zielone z żółtymi kropkami,
- Bravo – liście duże, eliptyczne, czerwone i zielone z żółtym unerwieniem.
W warunkach domowych roślina nie kwitnie często, a jeśli już zakwitnie – kwiaty są urocze i drobne, ale bez zapachu.
Krotony cenią słoneczne, ale niezbyt jasne miejsca. Fot.123RF.com
Kroton – uprawa. Najlepsze stanowisko dla trójskrzyna
Kroton rośnie dziko w ciepłym klimacie, dlatego wyższa temperatura i nasłonecznienie są dla niego naturalne. Uprawa sama w sobie nie jest trudna, warto jednak stosować się do kilku najważniejszych zasad. Jakie stanowisko zapewnić trójskrzynowi?
- Kroton potrzebuje dużo światła – stanowisko powinno być jasne, najlepiej bez bezpośredniego narażenia na działanie słońca (jeśli słońce będzie jednak świeciło na liście dłuższy czas, nie zraszaj ich, by nie doprowadzić do spalenia i skurczenia). Dobrze sprawdzą się wschodnia czy północna strona.
- Zapewnij roślinie odpowiednią temperaturę – 18-24°C, latem nawet powyżej 27 stopni, a zimą minimum 13-15°
- Dobrze, aby temperatura była w miarę możliwości stała – jej wahania, np. gdy chłodne powietrze wieje na kroton w czasie wietrzenia zimą, może spowodować opadnięcie liści.
- Trójskrzyn nie lubi przeciągów, dlatego ustaw go w miejscu bez nadmiernego przepływu powietrza. Szkodliwe dla niego mogą być też wyziewy gazowe, np. z kuchennego piecyka.
- Powietrze w pomieszczeniu powinno być stosunkowo wilgotne, nieprzesuszone.
- W lecie trójskrzyn może być ciekawą ozdobą tarasu, balkonu czy ogrodu, nie trzymaj go jednak na zewnątrz w chłodniejszych miesiącach.
Za piękny wygląd liści oraz ich intensywne ubarwienie odpowiada światło, dlatego im ciemniejsze stanowisko, tym mniej spektakularna kolorystyka. Niedostatecznie doświetlone liście krotonu stają się blade, mogą nawet zmienić się z jędrnych na wiotkie.
Przeczytaj również: Po tym rozpoznasz, że roślina wymaga przesadzenia. Jak przesadzać rośliny domowe?
Przesadzanie roślin doniczkowych jest konieczne, gdy ich korzenie nie mieszczą się w doniczce lub ich liście są blade. Fot.123RF.com
Kroton – pielęgnacja
-
Do jakiej ziemi sadzić kroton?
Ziemia do trójskrzynu nie musi być specjalną mieszanką – wystarczy wykorzystać ziemię uniwersalną i dodać trochę torfu, by była przepuszczalna. Można zastosować też połączenie ziemi inspektowej z liściową, torfem i piaskiem. Najlepszy odczyn podłoża to pH 6-6,5. Na dnie doniczki warto wysypać drenaż np. z keramzytu, a sam pojemnik powinien mieć dziurki odpływowe oraz podstawkę.
-
Nawożenie krotonu
Nawożenie krotonu niezbędne jest od wiosny do jesieni – zasilaj roślinę dodatkowo co ok. 2 tygodnie przy podlewaniu. Warto użyć płynnego nawozu do ozdobnych roślin liściastych zgodnie z wytycznymi na opakowaniu.
-
Jak podlewać trójskrzyn?
Podlewanie trójskrzynu musi być regularne, aby jak najbardziej odtworzyć warunki tropikalne. Oto najważniejsze zasady jego nawadniania.
- W lecie podlewaj kroton nawet do 3 razy w tygodniu, a w zimie raz na 4-5 dni.
- Korzystaj z wody przegotowanej (letniej) lub odstanej deszczówki.
- Podłoże nie powinno być ani zbyt suche, ani zbyt mokre – uważaj również, by woda nie stała w podstawce (co mogłoby wywołać gnicie).
- Trójskrzyn lubi zraszanie bądź nawet spłukiwanie prysznicem – jednak pamiętaj, żeby nie robić tego, gdy liście wystawione są na bezpośrednie działanie słońca.
-
Przycinanie krotonu
Standardowa pielęgnacja obejmuje przede wszystkim usuwanie chorych czy zasuszonych liści. Przycinanie trójskrzynu pozwala natomiast pobudzić roślinę do wzrostu i do wytworzenia nowych pędów, dlatego dobrze robić to co roku – wiosną (przełom lutego i marca).
Liście krotonu należy regularnie wycierać wilgotną gąbką z kurzu. Fot.123RF.com
-
Mycie trójskrzynu
Aby liście pięknie się błyszczały, warto – oprócz zraszania – czyścić je co jakiś czas z kurzu mokrą gąbką albo ręcznikiem papierowym. Co 2-3 miesiące można stosować też specjalnie przystosowane do roślin doniczkowych, m.in. preparaty nabłyszczające.
Czy kroton jest podatny na choroby?
Przy niewłaściwej opiece – głównie przelaniu – kroton jest narażony na gnicie i choroby grzybowe. Tego typu problemy objawiają się najczęściej plamami na liściach. Przy przewianiu lub zbyt długim wystawieniu na zimno liście mogą opaść. Zraszanie w pełnym słońcu wiąże się natomiast z ryzykiem spalenia i wysuszenia liści. Oprócz chorób uważaj też na przędziorki, wełnowce czy tarczniki, które warto zwalczać metodami naturalnymi.
Rozmnażanie i przesadzanie krotonu – jak to zrobić?
Rozmnażanie krotonu powinno odbywać się wiosną, warto wykorzystać w tym celu przycięte w ramach pielęgnacji pędy wierzchołkowe. Fragment długości ok. 10 cm umieść najpierw w wodzie na 2-3 godziny, co pozwoli pozbyć się soku (pamiętaj, że jest on trujący, dlatego zrób to w rękawiczkach), a następnie w ukorzeniaczu. Sadzonkę włóż później do torfu zmieszanego z piaskiem i przykryj folią, a potem trzymaj w temperaturze 22-28°C i regularnie podlewaj.
Jeżeli chodzi o przesadzanie – trójskrzyn bardzo szybko rośnie, dlatego na początku warto przenosić go nawet co roku. Zamiast zastosowania od razu ogromnej doniczki, lepiej regularnie zwiększać jej średnicę wraz z rozwojem okazu.
Kroton to przepiękna roślina, której egzotyczna kolorystyka pozwala na stworzenie ciekawych kompozycji. Chociaż wymaga odpowiednich warunków, wystarczy stosowanie kilku zasad, by cieszyć się niesamowitym efektem w domu.
Przeczytaj również: Zakwita tylko raz w swoim życiu. Co zrobić po przekwitnięciu i jak pielęgnować echmeę
Echmea jest niezwykle oryginalną rośliną ozdobną. Fot.123RF.com