Spis treści:
- Chryzantemy – charakterystyka
- Chryzantemy – odmiany ogrodowe
- Uprawa chryzantemy w ogrodzie
- Chryzantemy – zastosowanie w ogrodzie
Chryzantemy – charakterystyka
Chryzantema, znana jest również pod nazwą złocień, to wieloletnia roślina z rodziny astrowatych, która może być hodowana zarówno w gruncie, jak i w donicach. Chociaż przez niektórych kojarzone są z kwiatami oznaczającymi żałobę, gdyż stawiamy je na grobach naszych bliskich przy okazji Wszystkich Świętych, warto je mieć w swoim ogrodzie. Zachwycają mnogością kolorów i kształtów, a do tego możemy cieszyć się nimi bardzo długo, bo aż do przymrozków.
Chryzantema to grupa roślin, która obejmuje kilkadziesiąt gatunków i niezliczoną liczbę odmian. Poszczególne odmiany różnią się między sobą m.in.:
- rozmiarem – zwykle osiągają 30-100 cm wysokości;
- kształtami – ich kwiatostany mogą być naprawdę rozmaite, m.in. pojedyncze, pełne, kuliste, półkuliste, parasolkowate, anemonowe, pomponowe oraz igiełkowe;
- barwą – chryzantemy w zależności od odmiany mogą przybierać różne barwy: od białej, przez różne odcienie żółtej, pomarańczowej, różowej, po czerwoną. Mogą też być jednobarwne lub dwubarwne;
- wielkością kwiatów – mogą występować pojedyncze okazy osiągające do 25 cm średnicy oraz rośliny o drobnych i licznych koszyczkach.
Chryzantemy – odmiany ogrodowe
Wybierając chryzantemy do ogrodu, warto wiedzieć, że w tej grupie są zarówno rośliny jednoroczne, jak i wieloletnie. Co więcej, zaleca się wybierać takie gatunki, które będą w stanie przetrwać jesienne przymrozki. Chryzantemy dzielą się na trzy grupy: wielkokwiatowe, średniokwiatowe i drobnokwiatowe. Wśród najpopularniejszych odmian do ogrodu warto wymienić m.in.:
- 'Clara curtis' – wytwarza duże, jasnoróżowe kwiaty z żółtym środkiem. Kwitnie od sierpnia aż do pierwszych przymrozków, jest też odporna na mróz;
- 'Apollo' – kwiat ma unikatowy wygląd, gdyż wybarwia się na kolor pomarańczowo-czerwony. Nadaje się do uprawy w gruncie przez cały rok, gdyż jest to odmiana mrozoodporna;
- 'Beatrice' – wyróżnia się ciemnoczerwonymi kwiatami, wykazuje dużą odporność na mróz;
- 'Madam' – odmiana wysoka, która we wrześniu pokrywa się kwiatami w intensywnie żółtym kolorze;
- 'Anabel' – odmiana zimująca w gruncie, wytwarza białe kwiaty o średnicy ok. 10 cm.
Uprawa chryzantemy w ogrodzie
Chryzantemy są roślinami, które nie sprawiają dużych kłopotów, ponieważ ich uprawa nie należy do skomplikowanych. Ważne jest, aby zapewnić im odpowiednie warunki do rozwoju, dzięki czemu będą pięknie kwitły. Poznaj tajniki uprawy chryzantemy w ogrodzie.
-
Sadzenie
Chryzantemy można sadzić do gruntu wiosną, najlepiej w maju, gdy przymrozki odejdą na dobrze. Niestety o tej porze roku ciężko dostać sadzonki, dlatego rośliny zwykle sadzi się jesienią. Najlepiej jest jednak posadzić sadzonki jak najwcześniej, dzięki czemu zdążą się dobrze ukorzenić przed nadejściem chłodów i za rok będą zdobiły nasz ogród. Chryzantemy sadzimy w odstępach 50-100 cm, w zależności od odmiany. Po przekwitnięciu warto skrócić pędy o ponad połowę. Zabieg ten zapewni lepsze rozkrzewienie się roślin.
-
Stanowisko
Do uprawy chryzantem w ogrodzie warto wybrać miejsce słoneczne i ciepłe. Dla obfitego kwitnienia potrzebują minimum 6 godzin słońca. Posadzone w cieniu będą z kolei wypuszczać zdecydowanie mniej pąków. Ponadto należy też wybrać stanowiska osłonięte od silnych wiatrów, które pomogą połamać delikatne pędy kwiatów.
Przeczytaj również: Długowieczna bylina na słoneczną stronę ogrodu. Gęsiówka kaukaska – sadzenie, uprawa i pielęgnacja
-
Ziemia
Chryzantemom należy odpowiednio przygotować podłoże – powinno ono być przekopane i spulchnione. Co więcej, gleba musi być żyzna i przepuszczalna, o odczynie obojętnym. Warto z kolei unikać sadzenia roślin na terenach kwaśnych i podmokłych.
-
Podlewanie i nawożenie
Chryzantemy negatywnie reagują na przesuszoną glebę, dlatego należy zadbać o nawadnianie, zwłaszcza w początkowym okresie wzrostu oraz w okresie susz. Z ilością wody nie można jednak przesadzić, gdyż może to doprowadzić do gnicia korzeni i rozwoju chorób grzybowych.
Jeśli zależy nam na obfitym kwitnieniu, chryzantemy warto regularnie dokarmiać. Wiosną warto stosować nawozy azotowe, natomiast latem – potasowo-fosforowe. Równie dobrze sprawdzą się płynne preparaty wieloskładnikowe, a także nawozy organiczne, takie jak obornik, kompost czy biohumus. Warto jednak pamiętać, by zrezygnować z nawożenia w fazie wybarwiania pąków.
Chryzantemy mają wiele odmian o rozmaitych kształtach i kolorach. Fot.123RF.com
-
Rozmnażanie
Rozmnażanie chryzantem nie jest trudne, można to zrobić na kilka sposobów. Pierwszą metodą jest pobieranie wierzchołków i ich ukorzenianie. Sadzonki można pobierać od marca aż do końca maja. W tym celu obcinamy wierzchołek rośliny o długości 5-6 cm, powinien mieć od 3 do 5 liści. Tak przygotowaną sadzonkę umieszczamy w doniczce z podłożem do ukorzeniania, a po ok. 3 tygodniach wysadzamy do gruntu.
Chryzantemy rozmnaża się także poprzez podział karpy korzeniowej. Wiosną dzielimy starsze, mocno rozrośnięte chryzantemy tak, aby uzyskać młody pęd z korzeniem. Następnie rośliny wysadzamy do wcześnie przygotowanej gleby.
-
Choroby i szkodniki
Niestety chryzantemy mogą być atakowane przez wiele chorób i szkodników. Wśród najczęstszych chorób warto wymienić m.in. mączniaka, rdzę białą lub szarą pleśń. Aby zapobiec ich występowaniu, należy zadbać o właściwe podłoże, sadzić rośliny w odpowiednich odstępach, a także unikać nadmiernego podlewania. Jeśli chodzi o szkodniki, chryzantemy mogą zaatakować mszyce, przędziorki oraz wciornastki.
-
Zimowanie
Niektóre odmiany chryzantem wykazują się dużą mrozoodpornością, dlatego z powodzeniem mogą zimować na rabatach. Mimo to warto okryć je na zimę grubą warstwą ściółki (np. gałązkami iglaków). Jesienią zaleca się przyciąć przekwitłe kwiatostany na wysokości ok. 15 cm, co pozwoli zmniejszyć ryzyko gnicia roślin i zapadania na choroby grzybowe. Natomiast w sytuacji, gdy gleba na rabacie jest bardzo wilgotna, dużo korzystniejsze będzie wykopanie karp chryzantem oraz przeniesienie ich na zimę do chłodnego, lecz jasnego pomieszczenia zabezpieczonego przed mrozem (np. do nieogrzewanej szklarni).
Chryzantemy – zastosowanie w ogrodzie
Chryzantemy mogą być uprawiane zarówno na ogrodowych rabatach, jak i w pojemnikach na balkonie czy tarasie. Ogromna różnorodność form i kolorów sprawia, że każdy znajdzie odpowiednią dla siebie odmianę. Wspaniale nadaje się do sadzenia w grupach z innymi bylinami czy trawami. Ładnie komponują się z kwitnącymi jesienią astrami i wrzosami, a także miechunkami, rudbekią czy rozchodnikiem okazałym.
Źródło: deccoria.pl
Przeczytaj również: Rośliny zadarniające. Mogą zastąpić trawnik lub wzmocnić skarpę