Spis treści:
- Jak założyć grządki na trawie – krok po kroku
- Szybki warzywnik na trawniku? Podwyższone grządki
- Tradycyjne przekopane rabaty warzywne
- Permakulturowe grządki warzywne bez kopania
- Wady i zalety grządek na trawie
- Co sadzić na grządkach na trawie?
Jak założyć grządki na trawie – krok po kroku
Zmiana koncepcji ogrodu może być wynikiem sprecyzowanych dopiero po czasie potrzeb albo wiązać się z koniecznością jego modernizacji po latach. Zwykle to wtedy dochodzimy do wielu wniosków, analizujemy możliwości i wdrażamy zarówno te niezbędne zmiany, jak i nowe pomysły, które od dawna chodziły nam po głowie.
Wiele osób nie od razu decyduje się na założenie warzywnika, początkowo twierdząc, że to rozwiązanie nie dla nich, niezgodne z potrzebami rodziny i wymagające masy pracy, na którą dodatkowo nie mają już czasu. Jednak mając w perspektywie własne, świeże, ekologiczne warzywa i owoce prosto z grządki oraz szereg rozwiązań, które pozwalają ukryć warzywnik w estetycznym projekcie niemalże zupełnie, ostatecznie biorą go pod uwagę.
Jeśli i ty planujesz założenie rabaty warzywnej, ale brakuje ci miejsca i jedyną opcją jest zagospodarowanie części trawnika, masz do wyboru kilka sprawdzonych metod. Najczęściej murawę przekształca się w warzywnik na 1 z 3 sposobów, np. poprzez:
- ustawienie na trawniku podwyższonych grządek;
- tradycyjne zdjęcie darni i przekopanie ziemi;
- stworzenie grządki permakulturowej bez przekopywania.
Przeczytaj również: Grządki na palecie? Czemu nie? Jak przygotować palety do siewu i jak uprawiać na nich warzywa?
Szybki warzywnik na trawniku? Podwyższone grządki
Zakładane na podwyższeniu grządki, które przypominają długie i szerokie donice ogrodowe, to hit ostatnich lat, który przywędrował do naszych ogrodów m.in. z Anglii. Najczęściej wzniesione są zagony drewniane, ale popularność zyskują też skrzynki murowane czy plastikowe. Jak stworzyć rabatę warzywną na trawniku krok po kroku, wykorzystując to rozwiązanie?
- Krok 1. Wybierz odpowiednie miejsce w ogrodzie – pamiętaj, aby nie było ono zacienione, a poszczególne skrzynki stały w takiej odległości od siebie, żeby możliwe było swobodne przechodzenie, kucanie czy przejazd kosiarką (jeśli planujesz zostawić na ścieżkach murawę).
- Krok 2. Ustaw na trawniku skrzynki i przygotuj je do wysypania podłoża do uprawy warzyw – dno skrzynek wyłóż grubymi, brązowymi kartonami bez nadruków. Następnie stwórz warstwę drenażową z gałęzi i przysyp ją skoszoną trawą, liśćmi (niezmienionymi chorobowo) i resztkami organicznymi roślin – całość obficie podlej. Jeśli w ogrodzie masz problem z gryzoniami, na dnie skrzynek przymocuj przed kartonami siatkę o drobnych oczkach.
- Krok 3. Wsyp do skrzynek podłoże do uprawy roślin – najlepiej sprawdzi się ziemia uniwersalna, do której dla wzbogacenia mieszanki można dodać próchniczną ziemię kompostową lub organiczny nawóz, np. kurzy czy obornik granulowany. Warstwa ziemi powinna mieć ok. 25 cm.
Wysokie grządki nie muszą powstać w skrzyniach. Możesz obłożyć je kamieniami, wymurować, a także usypać, co stworzy ciekawy efekt krajobrazowy w ogrodzie. Fot. leungchopan/lenadm/123rf.com
Tradycyjne przekopane rabaty warzywne
Druga z wymienionych to metoda naszych przodków, która wymaga jedynie siły fizycznej i szpadla. Pozwala na zrobienie rabaty warzywnej na trawniku w dowolnym momencie bez konieczności wcześniejszego przygotowania skrzynek lub zainwestowania w gotowe rozwiązania. Jak zrobić warzywnik na murawie tym oto sposobem?
- Krok 1. Wyznacz rabatę warzywną na trawniku – określ, jak dużej powierzchni potrzebujesz i oznacz warzywnik np. patykami i sznurkiem.
- Krok 2. Zdejmij darń – szpadlem podważaj wierzchnią warstwę trawy i usuń z całej rabaty warzywnej darń.
- Krok 3. Przekop szpadlem ziemię – aby możliwa była uprawa warzyw, podłoże musi być spulchnione, dlatego miejsce w miejsce przekop szpadlem całą rabatkę. Podczas przekopywania możesz „podsypać” warzywnik obornikiem końskim przekompostowanym, kurzym czy bydlęcym w granulkach albo ziemią kompostową. Dzięki temu wzbogacisz podłoże, często jałowe po wielu latach uprawy trawy, o składniki odżywcze.
- Krok 4. Rozgrab grządkę – przekopaną grządkę warzywną rozgrab, rozbijając większe bryły zbitej ziemi.
Jeśli znudzi ci się jednostajna zieleń, część ogrodu możesz przekopać i zmienić przeznaczenie np. na rabatki kwiatowe lub grządki warzywne. Wówczas połowa przestrzeni wokół domu pozostanie zielenią rekreacyjną, druga zaś zapewni urodzajne zbiory. Fot. orestligetka/kamchatka/123rf.com
Permakulturowe grządki warzywne bez kopania
Coraz częściej w naszych ogrodach zaczynają gościć rabaty na trawniku bez przykopywania i naruszania struktury ziemi. Tworzone metodą permakulturową no-dig (bez kopania) warzywniki wymagają wcześniejszego przygotowania kompostu i cierpliwości.
- Krok 1. Wyznacz miejsce rabaty – podobnie jak w pozostałych metodach wybierz miejsce nasłonecznione lub częściowo nasłonecznione, wyznacz obręb rabaty np. sznurkiem.
- Krok 2. Rozłóż kartony – aby możliwe było uprawianie roślin bez przekopywania ziemi, należy na trawniku w wybranym miejscu rozłożyć szczelną i dosyć grubą warstwę brązowych kartonów (zablokują dostęp światła i tlenu do trawy, a także przerastanie chwastów).
- Krok 3. Ułóż warstwę odżywczą – na kartony możesz rozsypać granulowany obornik kurzy lub bydlęcy, obornik koński przekompostowany lub ziemię kompostową. Odżywi podłoże pod uprawę roślin.
- Krok 4. Ułóż warstwę roślinną – mogą to być np. skoszona trawa (bez części nasiennych), zgrabione liście (bez oznak choroby) czy słoma. Przez kilkanaście tygodni dokładaj na wierzch też resztki roślin, które normalnie wylądowałyby na kompostowniku. Po tym czasie na spodzie twojej grządki warzywnej wytworzy się odżywcza próchnica, w której możesz sadzić rośliny.
Wady i zalety grządek na trawie
Każda z wymienionych powyżej metod tworzenia rabat warzywnych na murawie ma jednak nie tylko plusy, lecz także i pewne minusy, które warto uwzględnić, dokonując wyboru. Poniżej przedstawiamy główne wady i zalety grządek na trawie, w zależności od formy ich zagospodarowania.
- Podniesione grządki
Zalety: nie trzeba się schylać, mniej chwastów dzięki osłonom bocznym, możliwość uzyskania dużych plonów, jeśli podłoże jest bogate w składniki odżywcze.
Wady: szybkie przesychanie podłoża w okresie suszy, koszty budowy skrzynek i wypełnienia ich ziemią ogrodniczą.
- Tradycyjne rabaty kopane
Zalety: brak dodatkowych kosztów.
Wady: męczące przygotowanie, szybkie wyjaławianie się ziemi, konieczność częstego plewienia.
- Grządki typu no-dig
Zalety: dobrze natleniona i bogata w składniki odżywcze ziemia, dobrze utrzymuje ciepło i wilgoć, mało chwastów.
Wady: długi czas przygotowania.
Jeżeli nie masz pewności, czy warzywnik w ogrodzie w twoim przypadku to najlepsza opcja i zakładasz go raczej w formie eksperymentu, postaw na grządki tymczasowe. Te w razie potrzeby z łatwością rozbierzesz i zaaranżujesz ponownie w innej, bardziej przyswajalnej dla siebie formie. Wiesz, że ogród z warzywnikiem stanie się twoim małym rajem? Wówczas możesz dokonać przekształcenia darni starego trawnika na stałe w długie i szerokie grządki pod całe rzędy ulubionych roślin.
Każdy typ grządki da się wkomponować w istniejącą aranżację ogrodu, tylko trzeba mieć pomysł na jej wykończenie. Nawet jedna grządka tnąca trawnik na dwie połowy jest ciekawym i barwnym rozwiązaniem. Fot. jojoo64/viacheslavzhedankov/123rf.com
Co sadzić na grządkach na trawie?
Zastanawiasz się, co sadzić na grządkach na trawie? Na każdym typie grządek możesz uprawiać te same warzywa, a także truskawki czy poziomki. Jednak niektóre z roślin mają sprecyzowane potrzeby środowiskowe i konieczne jest zapewnienie im określonych warunków do zdrowego wzrostu i rozwoju. Jakie gatunki wybrać, aby cieszyć się dobrymi plonami, a przy tym nie poświęcać na ich pielęgnację całych dni? Najlepszymi roślinami na podniesione grządki są gatunki, które lubią ciepło i nasłonecznienie, a także dobrze odżywione podłoże. To m.in. rzodkiewka, szczypiorek, sałata, rukola, roszponka, szpinak, marchew, pietruszka, seler korzeniowy i naciowy, burak, por, kalarepa, cebula, ogórek, pomidor, zioła i truskawki, poziomki.
Warzywa uprawiane na rabatach kopanych powinny być odporne na niskie temperatury podłoża w pierwszej fazie wzrostu (dotyczy to zarówno roślin siewnych, jak i z rozsady). Do takiej uprawy najczęściej wybiera się gatunki wysokie lub wymagające dużej ilości miejsca. Mogą to być np. szpinak, koper, bób, groch, kapusta, kalafior, dynia, cukinia, ziemniaki. Z kolei grządki no-dig łączą w sobie zalety obu powyższych rozwiązań – oferują sporą powierzchnię jak grządki kopane, ale też ciepło i składniki odżywcze do rozwoju roślin. Sprawdzą się na nich m.in. fasolka szparagowa, marchew, rzodkiewki, pomidory, kapusta, dynia, ogórki, cebula.
To, które rozwiązanie w ogrodzie wykorzystasz, zależy wyłącznie od ciebie. Podwyższone grządki, zaprojektowane w nowoczesny sposób z łatwością wpiszesz zarówno w krajobraz pełen idealnie zaplanowanej, symetrycznie rozmieszczonej zieleni jak od linijki, nieregularnych, kwiecistych rabat, jak i ogrodów w stylu naturalnym, gdzie tym, co wyznacza ich estetykę, jest natura. Wybierając rabaty kopane, masz z kolei szansę zupełnie odmienić zaniedbaną, niefunkcjonalną przestrzeń wokół siebie i nadać jej nowe przeznaczenie.
Źródło: deccoria.pl
Przeczytaj również:
Grządka no dig. Jak nałożyć trzy warstwy materii organicznej?
Jak założyć rabatę no dig? Co można posadzić? Zalety rabaty bez kopania
Rabata z kartonów. Błyskawicznie posadzisz kwiaty i warzywa na trawniku lub ugorze