Spis treści:
- Jakie właściwości ma jarmuż?
- Kiedy wysiewa się jarmuż na zbiór jesienny?
- Kiedy zbierać jarmuż?
- Jak zbierać jarmuż?
- Jak przechowywać jarmuż?
Jakie właściwości ma jarmuż?
Jarmuż jest przedstawicielem warzyw kapustnych. Jego cechą charakterystyczną jest to, że ma głęboki system korzeniowy. Dzięki temu m.in. spulchnia glebę. Ponadto jest niezwykle odporny na spadki temperatury! Dlatego ta roślina jest chętnie wybierana jako poplon po warzywach wiosennych, np. kapustach.
Jednak to nie jedyne zalety uprawy jarmużu. To warzywo ma wiele cennych właściwości. W jego składzie znajdują się:
- duża ilość białka - jarmuż to dobry wybór, jeśli np. ograniczasz spożycie odzwierzęcych produktów białkowych;
- witaminy C, E, K i z grupy B - pomagają utrzymać prawidłowe funkcjonowanie organizmu;
- związki polifenolowe - wspierają obniżenie ryzyka pojawienia się np. chorób układu krwionośnego;
- beta-karoten i luteina - wspomagają pracę narządu wzroku;
- chlorofil - pomaga przy detoksie organizmu;
- błonnik - wspiera pracę układu trawiennego.
Ze względu na dobroczynne właściwości jarmuż często jest składnikiem diety np. sportowców, osób na diecie. Warto jednak pamiętać, że to warzywo powinno trafić do codziennej diety każdego człowieka. Dlatego koniecznie zacznij uprawiać je w swoim ogródku.
Przeczytaj również: Uprawa jarmużu w ogrodzie. Kiedy najlepiej zbierać liście jarmużu i co po nim po posadzić?
Kiedy wysiewa się jarmuż na zbiór jesienny?
Jarmuż jest dość prosty w uprawie, dlatego warto go siać w swoim warzywniku. Roślina najlepiej się rozwija, gdy jest wilgotno i niezbyt upalnie. Dobrze znosi spadki temperatury, a jej okres wegetacji (czyli od posadzenia rozsady w gruncie do zbioru liści) wynosi od 100 do 130 dni. Dlatego, jeśli chcesz zacząć zbierać liście już we wrześniu, wysiej jarmuż na rozsady na przełomie kwietnia i maja. Następnie należy poczekać, aż warzywo podrośnie. Gdy sadzonki będą dobrze ukorzenione, trzeba przenieść je na miejsca docelowe w okolicy lipca/sierpnia w rozsadzie 50x50 cm.
Co ciekawe, nie trzeba wysiewać całego jarmużu na raz. Nasiona mogą trafiać do gruntu partiami np. co 2 tygodnie przez cały kwiecień i maj. Dzięki temu rośliny będą dojrzewać stopniowo. Tym samym przedłużysz zbiory i będziesz się cieszyć pysznymi liśćmi nawet do wiosny.
Jarmuż można siać bezpośrednio do gruntu. Warto jednak pamiętać, że młode listki bardzo smakują wielu szkodnikom. Chętnie je zjadają zwłaszcza nagie ślimaki, które potrafią zniszczyć całą roślinę i nie pozostawić ani jednego pędu. Zatem jeśli chcesz mieć pewność, że będziesz mieć udany plon jarmużu, wysiej go do doniczek. Podrośnięte sadzonki będą mniej atrakcyjne dla ślimaków, zatem będą większe szanse na uzyskanie dużych zbiorów liści. Miej też na uwadze, że okazy w doniczkach mogą być atakowane np. przez bielinki. Dlatego nie zapominaj o ochronie przed tymi małymi, białymi motylkami.
Przeczytaj również: Bardzo wytrzymałe i zdrowe warzywo, które oczyszcza organizm. Jak i kiedy sadzić topinambur?
Kiedy zbierać jarmuż?
Ze zbiorami jarmużu nie należy się spieszyć. Liście najlepiej pozostawić do momentu, aż przyjdą przymrozki. Po ekspozycji na zimno warzywo traci nieprzyjemną goryczkę. Dzięki temu jego spożywanie przynosi znacznie więcej przyjemności. Ponadto po przymrozkach liście stają się bardziej kruche, co dodatkowo pozytywnie wpływa na doznania podczas jedzenia.
Warto jednak pamiętać, że nie trzeba się spieszyć ze zbiorami całego jarmużu. Wystarczy sukcesywnie zrywać najstarsze liście (te od dołu). Jeśli nie złamiesz czubka wzrostu, roślina cały czas będzie wytwarzać nowe części. Przy sprzyjających warunkach pogodowych będzie można się cieszyć świeżymi, zielonymi listkami nawet do wiosny.
Jak zbierać jarmuż?
Zbiór jarmużu jest bardzo łatwy. Wystarczy odrywać lub odcinać pojedyncze liście począwszy od najstarszych do najmłodszych. Najlepiej nie zrywać wszystkich na raz, aby roślina mogła nadal plonować.
Jarmuż to wartościowe warzywo bogate witaminy i składniki mineralne. Fot.123RF/Piscel
Zdarza się jednak, że pozostawiony na zimę jarmuż zamarznie. Zastanawiasz się, czy wtedy można zrywać liście? Ze zbiorami warto poczekać, aż słońce ogrzeje listki i staną się one miękkie. Zazwyczaj ma to miejsce koło południa. Wtedy można śmiało pobrać pożądane części roślin. Co się stanie, jeśli nie odczekasz tego czasu i zbierzesz zamrożone listki? Istnieje ryzyko, że po przyniesieniu do domu staną się czarne.
Nie należy również zbierać jarmużu podczas deszczu czy od razu po opadach. Wilgotne liście mogą szybko żółknąć i gnić w lodówce. Dlatego lepiej poczekać, aż wiatr i słońce naturalnie osuszą roślinę.
Przeczytaj również: Ze względu na smak, nie jest lubiany, a jest kopalnią witamin. Jak pozbyć się goryczki z jarmużu?
Jak przechowywać jarmuż?
Udało się wyhodować dużo jarmużu i zastanawiasz się teraz, co z nim zrobić? Można go jeść na surowo, np. jako dodatek do kanapek lub składnik sałatki. Jednak czasami liści jest tyle, że nie można ich zjeść wszystkich na raz. Dlatego dobrym pomysłem jest, aby po zerwaniu umyć i osuszyć jarmuż, a następnie:
- włożyć go do woreczka z dziurkami. W takim miejscu liście mogą pozostać świeże nawet przez kilka tygodni;
- umieścić go w foliowej torebce i włożyć do zamrażarki. Pozostaw w woreczku powietrze, aby liście nie przykleiły się do siebie i by można było łatwo je wyjąć;
- przygotować z nich pyszne gołąbki lub koktajle, które urozmaicą codzienną dietę. Jarmuż świetnie zastępuje inne rośliny kapustne.
Warto pamiętać, że to jarmuż można przechowywać nie tylko w formie surowej, ale także w postaci przetworów. Świetnym pomysłem jest przygotowanie pasty z liści tego warzywa. Po oczyszczeniu i osuszeniu liści rośliny odetnij zgrubiałe pędy. Zbierz całość i poszatkuj na mniejsze kawałki. Następnie umieść jarmuż w blenderze i dodaj do niego czosnek, olej i orzechy (np. włoskie). Zmiksuj całość i posól, aby pesto miało smak. Tak przygotowaną masę przełóż do wyparzonych słoików. Jeśli chcesz, możesz jarmuż zapasteryzować. Dzięki temu będzie mógł stać w spiżarni i z pewnością nie straci na jakości ani na smaku. Można także zalać masę olejem i zamknąć, a następnie umieścić w lodówce. Pamiętaj jednak, że taki jarmuż trzeba zjeść w ciągu 3 miesięcy.
Jarmuż to bardzo ciekawe jesienne warzywo, które warto uprawiać w ogródku ze względu na długi czas plonowania. Dlatego koniecznie wysiej je wiosną.
Przeczytaj również:
Klon palmowy – zimowanie w gruncie i donicy. Zabezpieczenie klonu przed mrozami