Tradycja ubierania choinki przywędrowała do nas w XVIII w. z Niemiec. Jest symbolem szczęścia, dobrobytu i zdrowia. Pamiętajmy również, że ozdoby na niej też nigdy nie były przypadkowe. Orzechy, jabłka, ozdoby wykonane z papieru i ze słomy czy ciastka, wszystkie z nich mają swoje znaczenie.
Orzechy zawinięte w sreberka miały przynieść siłę i dobrobyt, jabłka oznaczają zdrowie i urodę. Łańcuchy wzmacniają rodzinne więzi, dzwoneczki dobrą nowinę, natomiast tak uwielbiane przez wszystkich światełka, to symbol ochrony przed złymi mocami. Bardzo ważna jest również gwiazda na samym szycie drzewka świątecznego – pomaga w bezpiecznych powrotach do domu.
Zanim zasiądziemy do wieczerzy, przełamujemy się opłatkiem, który w X w. zdeklasował chleb święcony. Słowo opłatek wywodzi się z języka łacińskiego i w tłumaczeniu oznacza „ofiarowanie”. Niegdyś miał on działanie magiczne, pokruszony wrzucało się do studni, aby oczyszczał wodę. Powszechnie wierzono, że jeśli w Wigilię podzielisz się z innymi ludźmi opłatkiem, to przez cały rok nie zaznasz ani głodu, ani biedy.
W niektórych regionach naszego kraju gospodarze łamali opłatek na tyle części, ilu było domowników. Następnie jego kawałki maczali w miodzie, wypowiadali imię domownika i przyklejali opłatek na szybie. Ten, który odpadł oznaczał śmierć w zbliżającym się roku osoby, której imię zostało przypisane danemu kawałkowi opłatka.
Do stołu zasiada się, kiedy na niebie pojawi się pierwsza gwiazdka, która symbolizuje wędrówkę pasterzy do żłóbka. Przy stole zasiadamy według starszeństwa, czyli najpierw siadają osoby najstarsze z rodu. Sianko pod obrusem i owies na nim symbolizują ubóstwo, w którym narodził się Jezus. W niektórych regionach Polski, na stole można znaleźć również sól i czosnek, które mają przypominać o odwiecznej walce dobra ze złem.
Z kolei paląca się świeca to symbol światła, które oznacza miłość i dobroć. Pamiętajmy również, aby pod każdym talerzem znalazła się łuska karpia i pieniążek, zapewnią wielkie szczęście w nowym roku i pomyślność finansową.
Bardzo ważne jest również to, co jemy. Postnych potraw, bez zwierzęcych tłuszczy powinno być 12. Każdej z nich należy przynajmniej spróbować, jeżeli tego nie zrobimy, istnieje ryzyko, że w nowym roku może ich nam zabraknąć.
Nie zapominajmy o dodatkowym nakryciu. Powszechnie uważa się, że jest to miejsce dla zbłąkanego wędrowca, nie jest to jednak zgodna ze starosłowiańską tradycją, w której wierzono, że w noc wigilijną dusze zmarłych wracają na ziemię. Powinno się dla nich pozostawić uchylone okna oraz drzwi, oraz resztki jedzenia i opłatka.
W obecność duchów wierzono tak mocno, że pojawił się zakaz używania tego wieczoru ostrych narzędzi, które mogłyby skaleczyć przybyłe duchy. Nie wolno było również spluwać ani wylewać brudnej wody przez okno. Przed rozpoczęciem wieczerzy często przywoływano zwierzęta, gdyż wierzono, że mogą w nie wejść dusze zmarłych.
Wróży się nie tylko w noc andrzejkową, dawniej zwyczaj ten kultywowano również w noc przed Bożym Narodzeniem. Samotni, który chcieli w przyszłym roku spotkać swoja miłość, jedli jabłko i liczyli znajdujące się w nim pestki. Parzysta ich liczba oznaczała, że w nowym roku spotkają wymarzonego partnera.
Może pamiętacie, że przed kolacja wigilijną babcia wręczała wam 10-złotowy banknot? Kto ma przy sobie pieniądze podczas wieczerzy, będzie wiódł finansowy prym w nadchodzącym roku. Jedząc barszcz z uszkami, trzeba uważać, bowiem osoba, która znajdzie wśród pierożków grosz, może spodziewać się szczęścia. Kłótnie i awantury w tym dniu są absolutnie zakazane, należy się do wszystkich odnosić z szacunkiem, życzliwością i miłością.
Pamiętajcie również, aby koniecznie zdjąć pranie ze sznurka, nie chcemy przecież przenosić starych problemów na nowy rok. Jeśli chcemy wiedzieć, jaki będzie nadchodzący rok, to pokrójmy cebulę na 12 kawałków, posypmy ją solą, te kawałki które najszybciej spleśnieją, zapowiadają deszczowe miesiące.
Natomiast składając życzenia małżonkowi, uważajmy, aby nawet okruszek opłatka nie spadł nam na ziemię, ponieważ wróży to zdradę małżeńską. W tym dniu należy się również trzymać z daleka od wszelakich napraw i majsterkowania, a jeżeli ktoś będzie od was chciał coś pożyczyć, odmówcie – w innym przypadku przyniesie wam to niedostatek.
Przeczytaj także:
Jak niewielkim kosztem odświeżyć salon i przygotować wnętrze na święta?
Jak stworzyć nastrój w święta?
"Ta produkcja wymaga wielkiej cierpliwości i precyzji" - wywiad z Małgorzatą Esse