Spis treści:
- Warzywa cieniolubne — jakie warzywa do cienia?
- Zioła i rośliny przyprawowe do cienia
- Uprawa i pielęgnacja warzyw w cieniu
Warzywa cieniolubne — jakie warzywa do cienia?
Wiele osób uważa, że warzywnik można założyć wyłącznie w miejscu, gdzie słońce świeci przez cały dzień. To nieprawda. Jest wiele warzyw, które poradzą sobie nawet, jeśli będą miały znacznie ograniczony dostęp do światła słonecznego. W tym gronie można wymienić m.in.:
- sałaty — pod wpływem ciepła te warzywa szybko zaczynają wypuszczać kwiatostany. Wtedy liście robią się gorzkie i ich spożywanie nie sprawia już przyjemności. Gdy sałaty będą rosły w cieniu, będą miały wolniejszy przyrost. Jednak ich okres wegetacji się znacznie wydłuży, dzięki czemu będzie można się cieszyć świeżymi listkami nawet do lipca;
- szpinak — to chłodnolubne warzywo, które świetnie się czuje, gdy temperatura na zewnątrz wynosi ok. 10-15°C. W takich warunkach szpinak bardzo intensywnie rośnie i nie kwitnie. Dzięki temu można cieszyć się pysznymi liśćmi przez długi czas;
- roszponka i rukola — to kolejne warzywa liściaste, które nie przepadają za upałami. W cieniu będą ładnie rosły i nie będą kwitnąć;
- jarmuż — jest odporny na przymrozki, dzięki czemu można się cieszyć jego smakiem jesienią i zimą. W cieniu rośnie wolniej i nie wypuszcza dużych liści. Jednak brak dużej ilości słońca sprawia, że ziemia wokół jarmużu nie wysycha zbyt szybko. Dzięki temu roślina nie jest narażona na stres i zdrowo rośnie;
- seler naciowy — ta roślina nie jest odporna na przymrozki, dlatego należy ją sadzić do gruntu dopiero pod koniec maja. Jednak nie potrzebuje dużej ilości słońca, aby obficie kwitnąć. Jeśli posadzisz seler naciowy w cieniu, będzie wypuszczać dużo liści, na których ci przecież zależy.
W cieniu nie poradzą sobie natomiast papryki czy pomidory. Te warzywa potrzebują dużo ciepła i słońca, aby móc obficie kwitnąć i wypuszczać owoce. Jeśli posadzisz je w miejscu, gdzie nie dociera wystarczająca ilość światła, nie zdążą dojrzeć. Istnieje także ryzyko, że w cienistym miejscu będzie bardziej wilgotno. Takie warunki sprzyjają rozwojowi chorób grzybowych.
Jeśli lubisz ryzykować, możesz posadzić w cieniu także rośliny owocujące, które naturalnie występują w lesie np. poziomki czy jagody. Te krzaczki nie potrzebują dużo słońca do rozwoju i dobrze się czują w miejscach, w których nie dociera dużo słońca. Dzięki temu mogą wytwarzać soczyste owoce.
Przeczytaj również: Pierwszy oprysk na choroby grzybowe. Najlepsza ochrona pomidorów na cały sezon
Zioła i rośliny przyprawowe do cienia
Nie tylko warzywa liściaste można uprawiać w cieniu. W tym miejscu dobrze się będą czuły także rośliny przyprawowe i zioła! Dzięki temu, że nie będzie tam dużo słońca, nie będą kwitły i zawiązywały nasion, które mogłyby je osłabiać. W cieniu szczególnie warto siać i sadzić:
- szałwię,
- rzeżuchę,
- czosnek niedźwiedzi — pierwotnie rośnie w lasach, a zatem w cieniu będzie się czuć doskonale!
- kolendrę,
- lubczyk,
- koperek,
W cieniu można także spróbować uprawiać miętę. Warto jednak pamiętać, że ta roślina wytwarza rozległe korzenie, z których wyrastają następne pędy. W rezultacie bardzo szybko może zająć dużo miejsca na rabacie. Aby temu zapobiec najlepiej uprawiać ją w pojemnikach. Mogą być wkopane w ziemię. Jednak pamiętaj, że gdy pędy dotkną gleby, zaczną wypuszczać korzenie i się rozrastać na boki. Dlatego lepiej trzymać doniczki z miętą na podwyższeniu i regularnie skracać jej gałązki.
Uprawa i pielęgnacja warzyw w cieniu
Zastanawiasz się, jak wygląda uprawa warzyw w cieniu? W takim miejscu często gleba jest dość zbita i wilgotna. Wynika to z ograniczonego dostępu do słońca. Aby nieco rozluźnić podłoże, jesienią rozłóż przekompostowany obornik lub grubą warstwę kompostu. Materia organiczna przyciągnie dżdżownice i inne owady, które spulchnią ziemię. Dzięki temu woda i składniki odżywcze będą łatwo przenikać w głąb gleby. Ponadto im bardziej lekkie podłoże, tym korzeniom jest się łatwiej rozwijać.
Dodatkowo jesienią warto okryć ziemię agrowłókniną lub grubą warstwą ściółki, np. sianem, przekompostowanymi zrębkami drzewnymi czy matą konopną. Pomoże zatrzymać ciepło w podłożu. Dzięki temu ziemia nie zamarznie zbyt wcześnie, a wiosną szybko rozmarznie. W rezultacie nie trzeba będzie czekać aż do czerwca na to, żeby siać warzywa w cienistym zakątku.
W trakcie sezonu należy pamiętać, że w cieniu:
- ziemia pozostaje dłużej wilgotna, dlatego należy nie przesadzać z podlewaniem. Najlepiej przed nawadnianiem grządek wsadzić palca w ziemię i sprawdzić, czy jest sucha czy mokra. Dzięki temu nie przelejesz roślin i unikniesz gnicia korzeni. W rezultacie warzywa będą mniej chorować i nie trzeba będzie stosować wielu oprysków;
- jest wyższa wilgotność powietrza, co sprawia, że jest większe ryzyko wystąpienia chorób grzybowych. Szczególnie często atakuje je szara pleśń, która może całkowicie zniszczyć plony. Wysoka wilgotność powietrza sprzyja także rozwojowi szkodników, a zwłaszcza ślimaków. One uwielbiają zjadać młode listki warzyw. Aby zmniejszyć ryzyko ich występowania, należy ograniczyć podlewanie. Dobrym pomysłem jest rozsypanie wokół roślin pokruszonych skorupek z jajek, trotów lub paździerzy konopnych. Mają ostrą strukturę, która rani ciało ślimaków. Dzięki temu szkodniki mają utrudnioną drogę, aby dotrzeć do warzyw;
- rośliny mają ciemniejsze liście. To naturalny objaw niedoboru słońca. Wiele osób je myli z przenawożeniem azotem, jednak pamiętaj, że nie ma się o co martwić. To normalne!
Aby zmniejszyć ryzyko występowania chorób i szkodników w cieniu, możesz spróbować uprawy warzyw w podwyższonych grządkach. Im wyżej, tym ślimaki będą miały trudniejszą drogę, aby dotrzeć do sadzonek. Ponadto przy gruncie często jest zimniej. Zatem, jeśli będziesz hodować rośliny na podwyższeniu, będą miały cieplej, co pozytywnie wpłynie na ich rozwój zwłaszcza wczesną wiosną.
Jeśli tworzysz warzywnik przy zacienionej części domu, możesz pomalować ścianę na biało. Jasna powierzchnia będzie pełnić funkcję lustra. Będzie odbijać promienie słoneczne i doświetlać warzywa. Dzięki temu będą równomiernie rosnąć z każdej strony.
Przeczytaj również: Gnojówka z pokrzywy – przygotowanie krok po kroku. Jak zrobić cenny nawóz na wzmocnienie i podwojenie plonów
Rośliny na zacieniony balkon. Jakie gatunki wybrać? na INTERIA.TV.