Spis treści:
Amorfa krzewiasta (indygowiec zwyczajny)
Amorfa krzewiasta (Amorpha fruticosa), nazywana jest również amorfą drzewiastą lub indygowcem zwyczajnym, to oryginalny krzew z rodziny bobowatych, który pochodzi z Ameryki Północnej. Najczęściej zasiedla wilgotne tereny w pobliżu rzek i stawów. Do Europy amorfa krzewiasta została sprowadzona w XVIII wieku. Charakteryzuje się wyprostowanym, słabo rozgałęzionym pokrojem. W środowisku naturalnym może osiągać 5-6 m wysokości, natomiast w naszych warunkach klimatycznych dorasta zwykle do 2-3 m. Pędy rośliny są cienkie (ale sztywne), początkowo owłosione. Pokryte są licznymi, długoogonkowymi liśćmi, które składają się z nieparzystej liczby niewielkich, miękkich, jajowatych lub eliptycznych listków (wyglądem przypominają liście robinii akacjowej). Co ciekawe, posiadają one gruczoły żywicze wydzielające substancję owadobójczą, która chroni krzewy przed atakiem szkodników.
Amorfa krzewiasta najpiękniej prezentuje się w okresie kwitnienia. W czerwcu na krzewie pojawiają się drobne, fioletowe kwiaty z wystającymi pręcikami i żółtymi pylnikami, które są zebrane w długie, gęste i kłosowe kwiatostany (osadzone po kilka na szczytach pędów). Utrzymują się one do lipca (rzadziej do sierpnia), a dodatkowo wydzielają charakterystyczny zapach. Choć jest on uznawany za mało przyjemny, silnie wabi pszczoły (kwiaty amorfy krzewiastej są miododajne). Po przekwitnieniu przekształcają się one w zwisające owocostany (strąki), które mają zwykle jedno nasiono. Pozostają one dekoracyjne aż do wiosny. Ciekawym jest też fakt, że amorfa krzewiasta zawiera barwnik indygo, ale jedynie w śladowych ilościach.
Amorfa krzewiasta jest rośliną miododajną, a jej fioletowe kwiaty zwabiają pszczoły. Fot.stgrafix/123RF.com
Uprawa indygowca
Uprawa amorfy krzewiastej nie jest tak trudna, jak mogłoby się wydawać. Mimo swojego dość egzotycznego pochodzenia, krzew ten jest mało wymagający, a dodatkowo tolerancyjny wobec różnych gatunków środowiskowych. Jest bardzo wytrzymały i odporny na mróz, dlatego nie wymaga okrycia na zimę (wyjątek stanowią okazy młode, ponieważ w chłodniejsze zimy ich pędy mogą przemarzać). Wystarczy spełnić podstawowe wymagania indygowca, dzięki czemu będzie ładnie się rozrastał i obficie kwitł.
- Sadzenie – sadzonki indygowca najlepiej sadzić wczesną wiosną lub jesienią. Jeśli chodzi o krzewy w doniczkach, możemy je sadzić do gruntu niemal przez cały rok. Po posadzeniu krzewy warto przyciąć. Choć nie jest to konieczne, zabieg ten pobudzi rośliny do rozkrzewiania się i szybszego wzrostu.
- Stanowisko – amorfa krzewiasta najlepiej się rozrasta i bujnie kwitnie na stanowiskach słonecznych (równie dobrze poradzi sobie w miejscach półcienistych). Wykazuje dobrą odporność na silny wiatr, ale nie należy jej sadzić na stanowiskach cienistych. Indygowiec dobrze radzi sobie w warunkach miejskich, gdyż jest odporny na zanieczyszczenia powietrza. Krzew ten pochłania zanieczyszczenia, szczególnie metale ciężkie.
- Gleba – amorfa jest tolerancyjna wobec podłoża, ale najlepiej rośnie w glebach żyznych, przepuszczalnych, wilgotnych i z dodatkiem wapnia. Mimo to doskonale toleruje suche, luźne i piaszczyste podłoże (wynika to z tego, że bardzo głęboko się korzeni, sięgając do głębszych zasobów wody). Ponadto jest odporna na zasolenie gleby.
Przeczytaj również: Zwykła roślina o niezwykłych właściwościach. Ciekawa odmiany i uprawa macierzanki w ogrodzie oraz w domu
- Podlewanie i nawożenie – indygowiec potrzebuje regularnego podlewania, zwłaszcza w okresach bezdeszczowych (choć dobrze znosi suszę). Należy jednak unikać nadmiaru wody, który może prowadzić do gnicia korzeni. Raz na jakiś czas warto wspomóc roślinę kompostem lub wieloskładnikowym nawozem mineralnym (przeznaczonym dla roślin ozdobnych).
- Przycinanie – przycinanie amorfy krzewiastej jest ważnym aspektem jej pielęgnacji. Czynność ta pomaga utrzymać roślinę w odpowiednim kształcie, a także stymulować jej wzrost. Indygowiec kwitnie na pędach tegorocznych, dlatego najlepiej zaplanować przycinanie zaraz po zakończeniu kwitnienia, czyli latem. Cięcie można także przeprowadzić wczesną wiosną, wraz z początkiem wegetacji. Najlepiej zrobić to na wysokości 50-70 cm. To sprawi, że krzew lepiej się rozrośnie i ładniej zagęści.
Indygowiec zwyczajny nie ma dużych wymagań uprawowych. Fot.olyasolodenko/123RF.com
- Rozmnażanie – roślinę tę można rozmnażać na kilka sposobów. Najpopularniejszą metodą jest pozyskanie nowych krzewów przez sadzonki pędowe. W tym celu wybieramy zdrowe pędy o długości około 10-15 cm, usuwamy dolne liście, po czym umieszczamy je w wilgotnej ziemi. Najlepiej to zrobić wiosną lub wczesnym latem. Korzenie powinny się pojawić już po kilku tygodniach. Amorfę można też rozmnażać przez odkłady poziome. Metoda ta polega na ukorzenianiu pędów bez oddzielania ich od rośliny matecznej (przyginamy je do ziemi). Oprócz tego można zebrać nasiona amorfy krzewiastej, a następnie wysiać je w pojemnikach. Warto jednak mieć na uwadze, że rozmnażanie generatywne jest dość czasochłonne, z kolei okazy potomne nie zawsze powtarzają cechy rośliny matecznej.
- Choroby i szkodniki – amorfa krzewiasta nie jest atakowana przez szkodniki, ponieważ jej liście wydzielają substancje odstraszające owady. Oprócz tego jest odporna na choroby. Mimo to należy regularnie monitorować jej stan, a w razie zauważenia niepokojących objawów podjąć odpowiednie działania.
Zastosowanie indygowca w ogrodzie
Indygowiec zwyczajny jest ceniony ze względu na swoje walory ozdobne, dlatego doskonale prezentuje się w ogrodach w stylu wiejskim lub naturalistycznym. Pięknie wygląda jako pojedynczy krzew, choć lepiej wygląda posadzony w grupach z takimi roślinami, jak np. hortensje, tawułki japońskie, budleje, kaliny czy jaśminowce. Ponadto doskonale nadaje się na nieformowane żywopłoty.
Warto też wiedzieć, że amorfa krzewiasta może spełniać inne funkcje. Można ją wykorzystywać do umacniania i stabilizowania brzegów zbiorników wodnych, stawów czy rzek (jej system korzeniowy pomaga w stabilizacji gleby, co może przeciwdziałać erozji). Oprócz tego jest to doskonała roślina miododajna, dlatego warto ją posadzić m.in. w pobliżu pasiek. Kwiaty indygowca doskonale nadają się do suszenia, w związku z czym możne je wykorzystać w suchych bukietach. Natomiast strąki rośliny znajdują zastosowanie w przemyśle perfumeryjnym oraz farmaceutycznym.
Źródło: deccoria.pl
Przeczytaj również:
Żywopłot liściasty czy iglasty? Najlepsze gatunki, sposób i terminy sadzenia
Nawadnianie tui jesienią. Dobierz częstotliwość podlewania i proporcje