Spis treści:
- Abutilon - klonik pokojowy
- Uprawa abutilonu w ogrodzie
- Abutilon – uprawa w donicy
- Zastosowanie abutilonu w ogrodzie
Abutilon - klonik pokojowy
Abutilon to roślina zaliczana do rodziny ślazowatych (Malvaceae), pochodząca z Ameryki Południowej. Obejmuje ponad 150 gatunków, jednak w klimacie umiarkowanym dominuje grupa mieszańców znana jako Abutilon hybridum. To półzimozielone krzewy, które w cieplejszych warunkach dorastają nawet do 3–5 m wysokości, natomiast w chłodniejszych strefach mają bardziej zwarty pokrój, osiągając 1,5–3 metrów. Ich charakterystyczne liście, dłoniasto klapowane (3–7 klap), przypominają miniaturowe liście klonu, stąd potoczna nazwa „klonik pokojowy” bądź „latarnia chińska”.
Kwitnienie abutilonu rozpoczyna się na przełomie wiosny i lata i często trwa aż do pierwszych przymrozków. Dzwonkowate, lekko zwisające kwiaty osiągają średnicę 5–7 cm i występują w palecie barw od czystej bieli przez kremową żółć, pomarańcz, aż po odcienie różu i czerwieni. Co ciekawe, u niektórych odmian, np. ‘Thompsonii’, ozdobne pstre liście w żółto-zielone desenie potęgują efekt dekoracyjny, podkreślając egzotyczny charakter rośliny. W praktyce ogrodniczej wyróżnia się trzy główne formy uprawowe abutilonu:
- płożące: (np. A. megapotamicum), z długimi, zwisającymi pędami idealnymi do pojemników i wiszących koszy;
- wspinające się: które przy odpowiednim palikowaniu czy pergolach mogą odgrywać rolę efektownych pnączy;
- krzewiaste mieszańce: (A. pictum, A. vitifolium, A. × hybridum), nadające się na rabaty bądź jako solitery.
Przykładem kompaktowej formy jest ‘Bella Red’, osiągająca w uprawie doniczkowej zaledwie 30–45 cm wysokości, z intensywnymi, karminowo-czerwonymi kwiatami od późnego lata do jesieni.
Przeczytaj również: Uroczy kwiat odporny na suszę, kwitnie do jesieni. Dimorfetka zatokowa – odmiany i uprawa
Uprawa abutilonu w ogrodzie
Sadzenie abutilonu w gruncie najlepiej zaplanować na przełom kwietnia i maja, kiedy nie występują już przymrozki. Dzięki temu roślina zdoła się szybciej ukorzenić. Warto przygotować dołek o średnicy i głębokości trzykrotnie większej niż bryła korzeniowa. Na dno wsypujemy warstwę drenażową – żwir, keramzyt lub drobne kamienie – aby zapobiec zastojom wody i gniciu korzeni. Potem wypełniamy dół mieszanką ziemi ogrodowej, dojrzałego kompostu i piasku (proporcja ok. 2:1:1).
- Stanowisko i rodzaj gleby
Abutilon najlepiej rośnie w miejscu jasnym, z rozproszonym światłem. Pełne słońce może prowadzić do poparzeń liści, zwłaszcza przy upałach, natomiast głęboki cień ogranicza obfitość kwitnienia. Optymalny wariant to stanowisko osłonięte od silnych wiatrów, ale z dobrą cyrkulacją powietrza. Podłoże powinno być żyzne i przepuszczalne – najlepsza będzie ziemia liściowa lub uniwersalna wzbogacona o kompost i piasek, ewentualnie torf (z racji zdolności zatrzymywania wilgoci).
- Podlewanie i nawożenie
W sezonie wegetacyjnym gleba powinna pozostać lekko wilgotna. Nie dopuszczamy jednak do zastojów, które mogą prowadzić do chorób grzybowych. Latem, przy intensywnym kwitnieniu, podlewamy regularnie, nawet codziennie w upalne dni, zaś jesienią stopniowo ograniczamy ilość wody, przygotowując abutilon do zimowego spowolnienia wzrostu.
Kwitnienie abutilonu rozpoczyna się na przełomie wiosny i lata i często trwa aż do pierwszych przymrozków. Fot. tc397/Werner Meidinger/CanvaPro
Co 2–3 tygodnie od wiosny do późnego lata warto stosować nawozy przeznaczone dla roślin kwitnących – płynne lub w formie granulowanej, aby wspomóc produkcję pąków i przedłużyć okres kwitnienia. Jesienią można wprowadzić pojedyncze dawki kompostu wokół korzenia, by wzmocnić glebę przed zimą.
- Ochrona zimowa i zabiegi pielęgnacyjne
Abutilon w gruncie jest półzimozielony. Toleruje krótkotrwałe spadki temperatur do około –5 °C, ale dłuższy mróz może go uszkodzić. Przed nadejściem chłodów warto wykonać kopczyk z kory lub słomy u podstawy rośliny i osłonić części nadziemne włókniną ogrodniczą.
Lepszym rozwiązaniem dla rejonów o surowszych zimach jest uprawa w donicy – wystarczy po pierwszych silniejszych przymrozkach przestawić roślinę do jasnego, chłodnego (ok. 10–12 °C) pomieszczenia, by abutilon zachował liście i obficie kwitł wczesną wiosną.
W marcu lub na początku kwietnia usuwamy zdrewniałe fragmenty łodyg z poprzedniego sezonu. W ten sposób nadamy krzewowi bardziej zwarty i harmonijny pokrój. Ten zabieg stymuluje również intensywniejsze rozgałęzianie się pędów i prowadzi do obfitszego kwitnienia w nadchodzącym sezonie. Usuwanie starszych, mniej produktywnych części rośliny sprzyja lepszemu dopływowi światła i powietrza do wnętrza korony, zapobiegając wielu chorobom.
Przeczytaj również: Okazale kwitnie do września, niesłusznie zapomniana. Najpiękniejsze odmiany i uprawa godecji wielkokwiatowej
Abutilon – uprawa w donicy
Uprawa abutilonu w donicy łączy w sobie mobilność rośliny i możliwość optymalnego sterowania warunkami – od mieszanki podłoża, przez podlewanie i dokarmianie, po ochronę zimową. Donica o średnicy co najmniej 40 cm i głębokości około 30–35 cm to absolutne minimum. Na jej dno wsyp warstwę keramzytu, żwiru lub pokruszonej ceramiki (ok. 3–5 cm). Upewnij się, że otwory drenażowe nie są zatkane, ponieważ nawet krótki zastój wilgoci może prowadzić do rozwoju patogenów.
Optymalna mieszanka to ziemia uniwersalna (2 części), dojrzały kompost lub przekompostowany torf (1 część) oraz perlit lub wermikulit (1 część). Taka kompozycja zapewnia korzeniom zarówno dostęp powietrza, jak i stałe utrzymanie wilgoci. Latem podlewamy obficie, podlewanie co 2–3 dni, gdy wierzchnia warstwa podłoża przeschnie na głębokość około 2 cm. Woda powinna wypływać z otworów na spodzie donicy, ale nigdy nie pozwalamy na zastój. Jesienią i zimą ilość podlewamy abutilon raz na 7–10 dni, pilnując, by bryła korzeniowa nie wysychała całkowicie, ale też nie pozostawała nadmiernie wilgotna.
- Nawożenie w sezonie wegetacyjnym
Od marca do września stosuj nawóz do roślin kwitnących co 14–15 dni – najlepiej płynny, rozpuszczalny w wodzie, o zrównoważonym składzie NPK (np. 10–10–10). Alternatywnie ran na miesiąc możesz użyć nawozu organicznego, np. biohumusu. Regularne dokarmianie sprzyja obfitemu kwitnieniu i bujnemu wzrostowi pędów.
- Przesadzanie i przycinanie
Każdej wiosny, w okresie od marca do kwietnia, przesadzaj abutilon do nieco większej donicy, aby stymulować rozrost systemu korzeniowego. Wówczas wymienisz wyeksploatowane podłoże, zapewniając roślinie dostęp do świeżych składników odżywczych. Przy okazji przycinaj korzenie (usuwając ok. 10–20 % masy) oraz skracaj pędy o około 1/3 długości – w ten sposób poprawisz pokrój i zwiększysz ilość pąków kwiatowych.
- Zimowanie abutilonu w donicy
Abutilon najlepiej zimuje w pomieszczeniu o temperaturze 10–15 °C z dużym dostępem do światła - parapet od strony wschodniej czy zachodniej sprawdzi się idealnie. Unikaj ciemnych piwnic i przegrzewanych pomieszczeń, bo zimno i brak światła prowadzą do masowego zrzutu liści. Podlewanie ogranicz do niezbędnego minimum (co 2 tygodnie), utrzymując jedynie lekko wilgotną bryłę korzeniową.
Abutilon efektownie prezentuje się jako soliter, jak i element większych kompozycji.Fot. Hanna Yohanna/CanvaPro
Zastosowanie abutilonu w ogrodzie
Abutilon to prawdziwy kameleon wśród roślin ozdobnych – równie efektownie prezentuje się jako soliter, jak i element większych kompozycji. Na balkonach i tarasach jego zwisające kwiaty przypominają naturalne żyrandole, dodając przestrzeni elegancji. W ogrodach południowej Europy często spotyka się go w rabatach, gdzie kontrastuje z trawami ozdobnymi, lub przy pergolach, gdzie wspina się niczym pnącze. Długi okres kwitnienia – od maja do października – sprawia, że abutilon jest niezastąpiony w sezonowych aranżacjach. Posadź go z pelargoniami, surfiniami czy lobeliami, by stworzyć kompozycje łączące egzotykę z przytulnym, domowym ciepłem.
Roślina szczególnie dobrze sprawdza się na balkonach o północnej ekspozycji, gdzie toleruje słabsze oświetlenie, stanowiąc alternatywę dla begonii czy fuksji. W ogrodzie może pełnić rolę subtelnego tła dla innych roślin lub przyciągać uwagę jako główny akcent. Wszechstronność i łatwość w uprawie czynią abutilona idealnym wyborem zarówno dla początkujących, jak i doświadczonych ogrodników, pragnących wprowadzić do swojej przestrzeni odrobinę egzotycznego uroku.
Źródła: deccoria.pl
Przeczytaj również:
Najpiękniejsze odmiany godecji wielkokwiatowej. Kwitną aż do września