Spis treści:
- Pnącza szybko rosnące – popularne gatunki
- Gdzie sadzić pnącza szybko rosnące?
- Podpory do pnączy szybko rosnących
- Jak pielęgnować pnącza, które szybko rosną?
Pnącza szybko rosnące – popularne gatunki
Najlepszą zieloną osłonę zapewniają pnącza wieloletnie, które w ekspresowym tempie rozrastają się z każdym kolejnym rokiem. Zwiększają one zarówno swoją długość, jak i objętość, rozkrzewiając się efektownie, a ilość liści i kwiatów dodaje im uroku – znajdują się wśród nich również te gatunki, które nie zrzucają liści na zimę, co pozwala utrzymać zieloną ścianę lub okrywę przez okrągły rok.
Ze względu na urodę i wytrzymałość godne polecenia są przede wszystkim:
- winobluszcz pięciolistkowy (Parthenocissus quinquefolia) – o dużych dłoniastych liściach przebarwiających się na jesień, jego średni przyrost wynosi 1,5 m rocznie;
- bluszcz pospolity (Hedera helix) – dobrze znane leśne pnącze, które rocznie wzrasta o ok. 2 m, osiągając całkowitą długość nawet 25 m;
- wiciokrzew pomorski (Lonicera peryclimenum) – o dużych, pachnących kwiatach z tempem wzrostu do 2 m rocznie;
- rdestówka Auberta (Fallopia aubertii) – prawdziwa rekordzistka rosnąca nawet 6 m rocznie z lancetowatymi liśćmi i drobnym białym kwieciem;
- winorośl japońska (Vitis coignetiae) – mrozoodporne pnącze z dużymi liśćmi, które czerwienieją jesienią; rośnie nawet 3–4 m w ciągu 1 roku;
- trzmielina Fortune’a (Euonymus fortunei) – zimozielone pnącze o kompaktowym pokroju krzewinki, przyrastające 0,5–1 m rocznie;
- winobluszcz trójklapowy (Parthenocissus tricuspidata) – gatunek o dekoracyjnych liściach, przebarwiających się na jesień, którego roczne tempo wzrostu wynosi 1–2 m z docelową wysokością nawet 10 m;
- akebia pięciolistkowa (Akebia quinata) – z ciemnozielonymi liśćmi, dekoracyjnymi groniastymi kwiatostanami oraz rocznymi przyrostami na poziomie 1–3 metrów;
- milin amerykański (Campsis radicans) – do ścian przyczepia się za pomocą wijących się pędów i korzeni czepnych, jego roczny przyrost wynosi od 2 do 4 metrów, a cała roślina potrafi osiągać wysokość do nawet 9 metrów.
Wiele gatunków pnączy szybko rosnących w sezonie udekorowanych jest kwiatami drobnymi lub naprawdę dużymi w najróżniejszych kolorach tęczy. Fot. pichaitun/CreativeNature_nl/CanvaPro
W sklepach ogrodniczych bez trudu znajdziesz też jednoroczne pnącza szybko rosnące. Popularne gatunki, często wybierane nie tylko do ogrodów, lecz także na tarasy, to przede wszystkim wilec purpurowy (Ipomea purpurea), kobea pnąca (Cobaea scandens) oraz nasturcja pnąca (Tropaeolum majus). Te trzy odznaczają się dużymi, ciekawie uformowanymi kwiatami, które tworzą w sezonie barwną dekorację.
Przeczytaj również: Kwitnące krzewy i pnącza do przycięcia w czerwcu. Tak pobudzisz je do wzrostu i wytwarzania kwiatów
Gdzie sadzić pnącza szybko rosnące?
Pnącze musi mieć po czym piąć się wraz ze wzrostem pędów. W przeciwnym razie staje się ono pełzającą rośliną okrywową, której nie brak uroku, jednak nie pełni wówczas przydzielonej jej funkcji w ogrodzie. Odpowiedź na pytanie, gdzie sadzić pnącza szybko rosnące zależy więc przede wszystkim od tego, jaki element krajobrazu chcesz przysłonić ulistnionymi pędami. Najczęściej są to ściany domów, mury, płoty lub altany, a także inne pionowe konstrukcje. Nawet gęsto rozrastające się gatunki wbrew niektórym teoriom nie szkodzą zakrywanej przez nie powierzchni. Nie powodują one kulminacji wilgoci w gęstwinie pędów, a wręcz przeciwnie, sprawiają, że okryta ściana jest przed nią lepiej chroniona.
Rośliny można sadzić bezpośrednio w gruncie lub w donicach ustawionych w pobliżu stosowanej podpory. W pobliżu oznacza to odległość minimum 20 cm od niższej podpory (mniej ekspansywne gatunki) lub 30-45 cm od wyższych konstrukcji (gatunki intensywnie rosnące). Nie martw się, że początkowo roślina wydaje się mocno oddalona od powierzchni, do której ma przylegać. Pnącza szybko rosnące wytwarzają w procesie wzrostu specjalne przylgi na wąsach czepnych, dzięki którym potrafią odnaleźć najbliższą im powierzchnię podporową i przylgnąć do niej nawet wtedy, gdy jest bardzo gładka.
Pnącza porastają puste fragmenty murów, ogrodzenia, konstrukcje drewniane tarasów, a także powierzchnie pozornie trudne do osłonięcia jak np. szklane ściany. Poprowadzone umiejętnie tworzą zieloną przesłonę dla tego, co nieatrakcyjne w przydomowej przestrzeni. Fot. cartophil/gorlovkv/123rf.com
Do pnączy szybko rosnących powinno docierać dużo naturalnego światła, dlatego też idealne będą stanowiska słoneczne i półcieniste. Całkowity cień tolerują tylko niektóre gatunki, przystosowane do skrajnych warunków, np. winorośl japońska czy wiciokrzew pomorski, ale ich tempo wzrostu może być wówczas wolniejsze. Pamiętaj, wybierając miejsce dla swoich roślin, aby nie sadzić ich gęsto przy samej ścianie południowej, ponieważ o ile potrzebują one światła i ciepła, o tyle wystawienie na tak silne promienie mogłoby spowodować poważne poparzenia części zielonych.
Nie bez znaczenia jest ziemia, w której sadzi się pnącza szybko rosnące. Popularne gatunki wieloletnie dość dobrze znoszą gleby o umiarkowanej żyzności, pod warunkiem że są dobrze przepuszczalne. Odczyn może wahać się od lekko kwaśnego do lekko zasadowego. Rośliny te nadają się zatem do niemalże każdego typu gleby, oprócz podłoży wyraźnie podmokłych oraz ciężkich i gliniastych.
Podpory do pnączy szybko rosnących
Zdolność do pięcia się po powierzchniach jest cechą indywidualną. Bluszcz pospolity jest w stanie rosnąć przy dość gładkiej ścianie dzięki wyjątkowo czepnym korzeniom przybyszowym. Większość gatunków potrzebuje jednak specjalnej podpory. Do pnączy szybko rosnących polecane są stabilne konstrukcje, zdolne do utrzymania co najmniej kilkukilogramowej wagi.
Doskonałym rozwiązaniem są metalowe pergole w formie solidnie wykonanych, pionowych kratek przystawianych bezpośrednio do elewacji lub dekoracyjne trejaże. W wolnej przestrzeni wspaniale prezentują się lżejsze konstrukcje stabilizujące o zupełnie prostym kształcie, wykonane w mocnych materiałów o dużej nośności, w tym rozmaite paliki, kolumny i obeliski wykonane np. ze stali lub odpowiednio wytrzymałego drewna.
Nawet jeśli wydaje Ci się, że nie masz gdzie posadzić pnączy szybko rosnących, wyjściem z sytuacji mogą być liny i druty – subtelne i możliwe do naciągnięcia w większości ogrodowych przestrzeni. Praktycznie nie zajmują miejsca, a rośliny świetnie się po nich pną, jednocześnie rozrastając na boki. Wizualnie konstrukcja podporowa jest niemalże niewidoczna, a przez to lekka, minimalistyczna i zgodna z naturalnym stylem nadanym przestrzeni.
Jak pielęgnować pnącza, które szybko rosną?
Mrozoodporne pnącza doskonale radzą sobie w polskim klimacie i nie wymagają przesadnie dużo pracy. Posadzone na stanowisku właściwie dobranym do potrzeb gatunkowych w pobliżu solidnej podpórki będą energicznie piąć się w górę, nawet wtedy, gdy na chwilę o nich zapomnisz. Niektóre gatunki, takie jak bluszcz pospolity mogą łatwo wymknąć się spod kontroli, dlatego należy kontrolować jej wzrost. Początkowo zaczepiamy wąsy o podporę ręcznie, a gdy roślina wystrzeli ku górze i nie będzie już potrzebowała naszej pomocy w podczepianiu się do ściany, wówczas pilnujemy tempa wzrostu pędów. Formowane ręcznym sekatorem będą prezentować się bardziej estetycznie, a przy tym zdołamy poprowadzić pnącze dokładnie tak, jak chcemy.
W ciągu pierwszych kilku lat uprawy przydaje się odrobina uwagi i skupienia na podstawowych zabiegach pielęgnacyjnych, aby roślina mogła się dobrze ukorzenić i zyskała pożądany pokrój. Jak pielęgnować pnącza, które szybko rosną? To proste, wystarczy, że będziesz pilnował trzech kluczowych kwestii.
- Podlewanie w początkowym okresie rozwoju powinno być regularne – większość pnączy charakteryzuje się umiarkowanym zapotrzebowaniem na wodę, ale te jednoroczne wymagają więcej wilgoci.
- Nawożenie nie jest bezwzględnie wymagane, ale wczesną wiosną warto rozłożyć wokół wystającego z ziemi pędu warstwę dojrzałego kompostu.
- Podcinanie jest wskazane, ponieważ pomaga pnączom się rozgałęziać i zagęszcza ich pokrój. Najlepiej przeprowadzać je wczesną wiosną.
Regularne przycinanie pnączy pozwala zachować określoną formę i nadać roślinie właściwy kierunek wzrostu, jednocześnie ograniczając jej nadmierną ekspansję. Fot. Artur Henryk Bialosiewicz/CanvaPro
Twoja roślina wygląda obłędnie na tle starej ściany, a właściwie to ściana zyskała zupełnie nową odsłonę, dzięki pięknie kwitnącym pnączom? Większość gatunków da się dość łatwo rozmnażać za pomocą odkładów, dlatego możesz w ten sposób wypełnić również inne, puste dotychczas przestrzenie, tworząc naturalnie zielone tło. Wystarczy przygiąć dłuższy pęd boczny do podłoża, przysypać ziemią i poczekać aż się ukorzeni. W ten sposób tanio i bez większego wysiłku powiększysz kolekcję imponująco prezentujących się roślin.
Źródło: deccoria.pl
Przeczytaj również:
Najpiękniej kwitną i pachną nocą. 8 nocnych kwiatów, które warto mieć w ogrodzie
Piękne ogrodowe pnącze zachwycające kwiatami. Kiedy i jak przycinać milin amerykański?
Jak uprawiać glicynię, by pięknie się rozrastała? Wiązanie pędów glicynii
Żywopłoty szybko rosnące. Krzewy i pnącza na żywopłot łatwe w uprawie