Spis treści:
- Strelicja królewska, czyli rajski ptak
- Odmiany strelicji królewskiej
- Jak uprawiać strelicję królewską?
- Jak pielęgnować strelicję w zimie?
Strelicja królewska, czyli rajski ptak
Strzeliste pędy, ogromne zielone liście przypominające nieco bananowiec i wznoszące się ponad nimi tropikalnie malowane „dzioby”, które tłumaczą nadaną strelicji królewskiej nazwę rajski ptak, to wspaniała dekoracja egzotycznego ogrodu. W tej części świata strelicje mogą zachwycać swoim kwitnieniem jedynie w domowych warunkach, ale odpowiednio pielęgnowane w oranżeryjnej kolekcji robią prawdziwą furorę.
W naturze, na gorącym południu Afryki, drugiego pod względem wielkości kontynentu, ich kwitnienie trwa przeszło pół roku. Chciałbyś, aby i w twoim ogrodzie zimowym, na oszklonej werandzie czy w zaprojektowanej zgodnie z wymaganiami bioklimatu dla roślin tropikalnych oranżerii prezentowały swoje wzniesione tęczowe „dzioby” równie długo? Oto garść porad, które powinieneś wypróbować, by ułatwić tropikalnej piękności zadomowienie się i właściwie ją pielęgnować.
Strelicje w naturze rosną okazalsze niż w donicach, ale nic nie stoi na przeszkodzie, abyś wyhodował w oranżerii długo kwitnące rajskie ptaki. Fot. kornyeyeva/barmalini/123rf.com
Szczególnie zimą, gdy warunki w domowej uprawie nieznacznie ulegają zmianie, należy uważać na wrażliwe, ciepłolubne gatunki z drugiego końca świata, by przez nieuwagę i drobne niedociągnięcia nie stracić okazów, o które dbaliśmy całe lato.
Strelicja królewska, czyli rajski ptak doskonale przyozdobi minimalistyczne wnętrze gabinetu czy otwartą antresolę, zazieleni pusty kąt angielskiego, przytulnego salonu oraz dopełni pokój w stylu boho, okraszony nutą orientu. Wystarczy już jedna okazale wyrośnięta roślina, by przestrzeń wokół ciebie prezentowała się zupełnie inaczej. Może i nie osiągnie ona 10 metrów, ale z pewnością zajmie sporo miejsca, wypuszczając liść za liściem i intensywnie wybarwiając kwiaty.
Jednak zanim to nastąpi, musisz zapewnić jej odpowiednie stanowisko, dobrać podłoże i zaplanować zabiegi pielęgnacyjne, zwłaszcza te potrzebne zimą. Kluczem do zdrowia rośliny jest słońce, a konkretnie jego ciepło i naturalne światło, dlatego warto o nie zadbać w pierwszej kolejności, gdy nieuchronnie zbliżają się najbardziej pochmurne miesiące w roku.
Przeczytaj również: Zachwyca bogactwem barw i wzorami na liściach. Kaladium domowe – wymagania i pielęgnacja
Odmiany strelicji królewskiej
Spośród kilku nielicznych gatunków strelicji rosnących na świecie do uprawy domowej nadają się dwa: strelicja biała (Strelitzia nicolai) oraz strelicja królewska (Strelitzia reginae). Obie tworzą kwiaty, które widziane tak z bliska, jak i z daleka przypominają dumnie wzniesione głowy ptaków.
Strelicja królewska kojarzy się z orientalnymi gatunkami ptaków, zamieszkującymi korony drzew gorących puszczy okołorównikowych – zdobią ją bowiem odcienie ognistej pomarańczy i intensywnego błękitu. Strelicja biała to z kolei gatunek, który rozwijając śnieżnobiałe płatki w ciemnych, granatowo-fioletowych pochewkach, wygląda jak wspaniały okaz dojrzałego łabędzia.
Liście, u jednej intensywnie zielone, a u drugiej pokryte stalowoszarą osłoną otulają kwiaty pojawiające się w uprawie domowej zwykle po kilku latach.
Rajski ptak na nieodpowiednim stanowisku potrafi długo nie kwitnąć. Jednak po 4 latach już powinny pojawiać się pierwsze, barwne kwiaty. Jeśli tak się nie dzieje, sprawdź, czy ma wszystko, czego potrzebuje. Fot. simol/CanvaPro
Zdarza się, że młoda strelicja również zakwitnie, ale będą to pojedyncze kwiaty, którymi nie pozachwycasz się długo. Mimo to warto poświęcić czas i zaangażować się w jej uprawę, bo po 4-5 latach rajskie ptaki dojrzewają i z roku na rok wydają coraz więcej kwiatów, wspaniale dekorujących przestrzeń.
Jak długo kwitnie strelicja w domowych warunkach? Wiele zależy od sposobu uprawy i zabiegów pielęgnacyjnych, jednak zwykle trwa to ok. 2 miesięcy i – to cię z pewnością ucieszy – może się powtórzyć.
Do mniejszych wnętrz warto rozważyć przede wszystkim takie odmiany, jak:
- strelicja 'Humilis' – niewielka odmiana o pomarańczowo-błękitnych kwiatach, rosnąca do 100 cm, którą z powodzeniem wyhodujesz na parapecie
- strelicja 'Musa Oriental Dwarf' – miniaturowy egzotyk rosnący do ok. 50 centymetrów wysokości.
Jeśli masz nieco więcej przestrzeni i możesz pozwolić sobie na doniczkę wyższą o większej średnicy, niedawno pojawiła się jeszcze jedna wartościowa odmiana domowa – strelicja 'Mandela’s Gold' o żółtopurpurowych płatkach, błękitnostalowych liściach i czerwonej, ozdobnej mgiełce na pochewce liściowej. Co ciekawe, każda z tych odmian jest dość wytrzymała i dobrze prowadzi się ją w doniczce nie tylko na rozgrzanym, południowym parapecie, lecz także w mniej intensywnie nasłonecznionych częściach domu. Podpowiadamy, jakie warunki musi mieć strelicja w domu, by kwitła już nawet od września do końca kwietnia.
W oranżeriach, w których utrzymamy klimat tropikalny, wyrosną dwie odmiany strelicji: królewska i biała. Obie prezentują się niezwykle, gdy zakwitną. Fot. PlazacCameraman/igaguri_1/CanvaPro
Jak uprawiać strelicję królewską?
Gotowe sadzonki strelicji potrafią kosztować majątek, dlatego jeśli chcesz niskim kosztem dorobić się wspaniałej kolekcji rajskich ptaków w domowej oranżerii, wypróbuj dwa sposoby rozmnażania roślin.
Pierwszy jest znacznie trudniejszy, czasochłonny i nie zawsze da taki efekt, na jaki liczysz – chodzi oczywiście o uprawę strelicji z nasion. Jeszcze zanim zaczniesz wysiew może okazać się, że materiał, który zdobyłeś, nie da ci barwnych roślin, ponieważ albo jest w złym stanie i nie nadaje się do sadzenia, albo np. został uszkodzony i również nie wykiełkuje. Chcesz rozpocząć uprawę strelicji w doniczce, lepiej wypróbuj metodę rozmnażania poprzez podział. Posłużą ci do tego zarówno pędy, jak i kłącza zdrowego okazu.
Kiedy zająć się rozmnażaniem strelicji? Najlepiej po zakończeniu kwitnienia. Staraj się pozyskać pędy sadzonkowe od roślin dostatecznie dojrzałych i zdrowych, powinny mieć przynajmniej 6 lat i nie nosić żadnych śladów działalności szkodników czy ognisk choroby.
Do posadzenia nadają się m.in.:
- części korzeniowe o długości ok. 20 cm i kilku wyrastających pędach;
- pędy boczne oddzielone od głównej rośliny i zabezpieczone w miejscu oddzielenia np. popiołem drzewnym.
Najlepsze podłoże do strelicji powinno łączyć w sobie czysty piasek, dobrze przerobiony kompost i warstwę torfu. Jeśli do nowej ziemi trafia sadzonka o wysokich potrzebach na składniki odżywcze, warto zwiększyć ilość dodanego torfu, zmieniając proporcje wyżej wymienionych składników na 1:1:2, z czego 2 to części dodanej próchnicy torfowej.
Niektórzy ogrodnicy radzą, by podłoże pod strelicje domowe przygotować zupełnie inaczej i mieszają ze sobą ziemię (2/3) z perlitem (1/3). Jeśli decydujesz się na zakup przygotowanej w ogrodnictwie sadzonki strelicji, uważaj, by nie przenosić jej do nowej doniczki razem z podłożem produkcyjnym. Może bowiem okazać się, że nie przyjmuje ono ani wody, ani nawozów zgodnie z potrzebami roślin. Bezpieczniej będzie, gdy tak wyjątkową i drogą roślinę, od razu przesadzisz do odpowiedniej dla niej ziemi z drenażem, który zapewni jej optymalne warunki wodno-powietrzne.
W domowej uprawie strelicji niezwykle ważne jest przeznaczone dla niej stanowisko. Strelicja wymaga dużo światła, najlepiej bezpośredniego lub delikatnie rozproszonego. Postawiona w nadmiernie zacienionej przestrzeni momentalnie zwinie liście i utraci zielone, połyskujące wybarwienie. Nie przeszkadza jej specjalnie różnica temperatury między dniem a nocą (chyba że w oranżerii bywa nocami chłodno, wówczas należy otulać jej doniczkę, najlepiej wkładając ją na noc w przygotowany wcześniej piankowy kokon wielokrotnego użytku), ale niedobór światła jest jej naturalnym wrogiem.
Uważaj również, by nie przeoczyć momentu podlewania, ponieważ podłoże strelicji nie może być za suche. Co ciekawe, stałe przelewanie również może jej zaszkodzić. Idealną opcją jest podlewanie, gdy zauważysz, że gleba na 3 cm od góry zaczyna delikatnie przesychać. Raz na jakiś czas zafunduj swojej roślinie prawdziwie tropikalne warunki, przygotowując jej ciepły, monsunowy prysznic. Jak go wykonać? Wystarczy podlać roślinę (nie oszczędzając liści) lekko ciepłą wodą z konewki ze specjalną nakładką zraszającą, w naturalnym środowisku deszczowe niespodzianki to dla niej norma – nie musisz obawiać się, że ciepły prysznic jej zaszkodzi.
Strelicja wymaga regularnego nawożenia w okresie przygotowania do kwitnienia i samego kwitnienia. Należy podawać jej wielkoskładnikowe odżywki z solidną dawką azotu mniej więcej co 1-2 tygodnie, by wspomóc kwiaty, gdy intensywnie czerpią energię i substancje z podłoża. W doniczce ich dostęp jest ograniczony, dlatego wysokie potrzeby kwiatów można zaspokoić wyłącznie dostarczanym z zewnątrz nawozem.
Czy rosnącą strelicję trzeba przesadzać? Sprawdzaj jej potrzeby, oceniając, ile miejsca zajmuje w donicy. Ważne jest zachowanie wolnego obrysu wokół podstawy rośliny, nie może dotykać ścianek donicy. Jeśli tak się dzieje, koniecznie zadbaj o ostrożne przesadzenie do większego pojemnika ze świeżym, drenażowym podłożem.
Jak pielęgnować strelicję w zimie?
Zimowa pielęgnacja strelicji wymaga kilku zmian, zgodnie z etapem rozwoju rośliny i jej przejściem w stan spoczynku. Jeśli twój kwiat stale rozwija nowe pąki i pięknie się prezentuje nawet w połowie grudnia, nie odbieraj mu źródeł „pożywienia” oraz wspomagaj kolejne fale kwitnienia.
Jeżeli jednak zaczyna wypuszczać pąki i rozwijać je dopiero pod koniec lutego, fazę jesienno-zimową daj roślinie przeczekać i wspieraj jej odpoczynek. Jak pielęgnować strelicję w zimie? Pamiętaj o tym, żeby:
- ograniczyć, a najlepiej w odpowiednim momencie całkowicie zaprzestać nawożenia,
- postaraj się utrzymać w miejscu uprawy temperaturę podobną do tej, która utrzymuje się w regionie jej naturalnego występowania – w czasie tamtejszej zimy jest to ok. 16°C,
- zapewnić roślinie dodatkowe źródło światła.
W uprawie strelicji królewskiej stosuj specjalne lampy do dogrzewania i doświetlania roślin tropikalnych, dzięki którym odmiana zyska dodatkowe godziny słońca, tak brakujące jej w czasie polskiej jesieni i zimy.
Źródło: deccoria.pl
Przeczytaj również:
Tej mieszanki do zamiokulkasa jeszcze nie testowałaś. Wypuści nowe liście i ładnie się zazieleni
Liście paprotki schną lub mają brązowe plamy? Zastosuj zraszanie i podlej „złotym” napojem
Ma zjawiskowe liście i niezwykłe kwiaty. Kordylina krzewiasta – odmiany i pielęgnacja