Z artykułu dowiesz się:
Pelargonie — charakterystyka
Dlaczego pelargonie każdego roku cieszą się tak ogromną popularnością i to właśnie one bardzo często trafiają na nasze balkony i tarasy? Odpowiedź jest prosta. Są piękne! A dodatkowo są łatwe w uprawie i nie tracą kwiatów w trakcie upałów lub chłodniejszych dni, lecz kwitną nieustannie od wiosny do jesieni. Kolejny powód to mnogość ich kolorów i kształtów kwiatów oraz liści. Praca hodowców i stworzonych przez nich odmian jest niezwykle efektowna. W sklepach możemy nabyć już nie tylko pelargonie, które pamiętamy z okien babci, ale przepiękne, wręcz egzotyczne odmiany, które zachwycą każdego.
Jak wyglądają pelargonie rabatowe? W przeciwieństwie do odmian przewieszających się mają one zwarty pokrój i kwiaty wzniesione ku górze. Są też nowe odmiany, które łączą ze sobą cechy pelargonii bluszczolistnej i rabatowej. Kwiaty mają podobne do rabatówki, ale pokrój jest lekko przewieszający się.
W ostatnich latach obserwujemy niezwykle szybki rozwój technik hodowlanych, dzięki którym w każdym następnym sezonie wegetacyjnym możemy wybierać w nowych odmianach roślin. Pelargonie rabatowe są pod tym względem grupą wiodącą, to przy nich w sklepie ogrodniczym można dostać zawrotu głowy, nie mogąc się zdecydować, którą odmianę wybrać. Najczęściej kierujemy się kolorem kwiatów, który odpowiada naszym upodobaniom i będzie harmonizował z otoczeniem naszego balkonu lub tarasu czy pojemnikami, które chcemy obsadzić.
Pelargonie — uprawa
Pelargonie to jedne z najbardziej wytrzymałych roślin polecanych do uprawy na balkonach czy tarasach. Wystarczy spełnić ich podstawowe wymagania związane z podlewaniem i nawożeniem oraz stanowiskiem, by odwdzięczyły się pięknym kwitnieniem. Poniżej wyjaśniamy, jak uprawiać i pielęgnować pelargonie.
- Podłoże
Ziemia dla pelargonii powinna być lekka, próchniczna, przepuszczalna i zasobna w składniki pokarmowe. W sklepach można znaleźć specjalne podłoża do pelargonii lub do kwitnących roślin balkonowych, które mają odpowiednią strukturę i startową dawkę nawozu. Używając ich, nie musimy nawozić naszych roślin przez pierwsze 3-4 tygodnie po posadzeniu. Podczas sadzenia możemy też wymieszać z podłożem nawóz długo działający, który pod wpływem wody i temperatury będzie stopniowo uwalniał składniki pokarmowe przez cały sezon.
- Stanowisko
Najlepszym stanowiskiem dla pelargonii będzie miejsce słoneczne np. balkon o ekspozycji południowej. Jednak kwiaty te poradzą sobie również na stanowiskach lekko zacienionych, ale niektóre odmiany mogą wtedy mniej obficie kwitnąć.
- Sadzenie
Pelargonie rabatowe możemy sadzić w różnych donicach - podłużnych lub okrągłych. Ważne jednak, żeby miały otwory odpływowe, ponieważ rośliny te nie mogą stać w zalegającej na dnie wodzie. Warto jedynie pamiętać, że im mniejsza donica, tym bardziej będziemy musieli o roślinę zadbać, częściej podlewać i nawozić.
Gdy już przygotujemy sobie wybrane pojemniki, możemy przystąpić do sadzenia. Na dnie warto wysypać warstwę drenażową, np. z keramzytu, która ułatwi odpływ nadmiaru wody i wypełniamy doniczki ziemią odpowiednią do uprawy pelargonii.
Podczas sadzenia warto zwrócić uwagę na korzenie. Jeżeli są jasne i dobrze rozwinięte, to możemy być spokojni. Roślina powinna się przyjąć bez problemu. Pelargonie kupione w doniczkach zawsze sadzimy na takiej samej głębokości, na jakiej rosły dotychczas. Pamiętajmy też, że poziom podłoża w skrzynce lub doniczce po posadzeniu powinien znajdować się 2-3 cm poniżej krawędzi pojemnika.
Ostatnim elementem sadzenia jest obfite podlanie. Za pierwszym razem możemy zrosić też liście, a nawet kwiaty, żeby obmyć je z podłoża używanego podczas przesadzania. Potem już starajmy się podlewać rośliny od dołu. Dokładne podlanie roślin po posadzeniu jest niezwykle ważne. Wraz z wodą ziemia dostaje się we wszystkie szczeliny, do których nie udało nam się dotrzeć, dzięki czemu korzenie mają idealne warunki do rozwoju.
- Podlewanie
Pelargonie lubią obfite i regularne podlewanie. Częstotliwość podlewania jednak jest uzależniona od nasłonecznienia, pogody, stanowiska i jakości podłoża, dlatego trudno jednoznacznie wskazać, jak często należy podlewać pelargonie. W czasie letnich upalnych dni można podlewać je nawet dwa razy dziennie - rano i wieczorem. Ziemia w doniczce powinna być wilgotna, ale korzenie nie mogą stać w wodzie. Dlatego tak ważne w uprawie pelargonii jest to, by doniczki, w których są posadzone miały otwory, które umożliwią odpływ nadmiaru wody.
- Nawożenie
Pelargonie to rośliny dość żarłoczne, które lubią częste nawożenie. Pamiętając o tym, już podczas sadzenia, możemy zadbać o to, aby nie zabrakło im składników odżywczych. Wystarczy wymieszać podłoże z granulowanym nawozem długo działającym.
Chcąc na bieżąco dostarczać roślinie substancje odżywcze niezbędne do wzrostu i obfitego kwitnienia należy raz w tygodniu dodawać do podlewania nawóz do roślin kwitnących lub dedykowany preparat do pelargonii. Można posłużyć się także naturalnym humusem lub pokrzywą z gnojówki czy skrzypu polnego.
- Kwitnienie
Pelargonie zaczynają kwitnąć już w maju, a odpowiednio pielęgnowane i nawożone kwitną aż do późnej jesieni. Aby pobudzić roślinę do wydawania nowych kwiatów, warto na bieżąco usuwać przekwitłe i uschnięte kwiatostany. Dzięki temu wydłużymy okres kwitnienia rośliny.
- Rozmnażanie
Jedną z najłatwiejszych metod rozmnażania pelargonii jest pobranie szczepek z roślin. Samo pobieranie sadzonek jest bardzo proste. Wystarczy odciąć wierzchołek młodego pędu o długości mniej więcej 10-15 cm. Następnie usuwamy z pobranych sadzonek 2-3 dolne liście, tak żeby pozostało ich 3 lub 5. W ten sposób przygotowane sadzonki możemy ukorzenić w wodzie lub bezpośrednio w podłożu.
Przeczytaj również: Rozmnażanie pelargonii z sadzonek w kilku krokach. Szybko wypuszczą nowe kwiaty
- Zimowanie
Przed przeniesieniem pelargonii do pomieszczenia, w którym spędzą zimowy czas, należy najpierw dokładnie je przejrzeć, ponieważ zimę przetrwają tylko zdrowe i silne egzemplarze. Chore mogłyby zarazić wiosną resztę roślin. Należy usunąć pożółknięte liście i obsuszone kwiatostany, a następnie skróć pędy o 1/3 ich długości i przenieść donice do chłodnego pomieszczenia jeszcze przed nastaniem pierwszych przymrozków.
Podczas zimowych miesięcy należy podlewać pelargonie bardzo rzadko. Najlepiej raz lub dwa razy w miesiącu. Wodę należy lać do podstawek, ponieważ bezpośrednie polewanie ziemi może skutkować gniciem korzeni, a także sprzyja atakowaniu roślin przez choroby grzybowe. Podłoże w doniczce powinno być prawie suche. Pamiętajmy jednak, by zapewnić roślinom dostęp do światła – nie zaleca się trzymać pelargonii w głębokim cieniu.
Na przełomie lutego i marca można zwiększyć częstotliwość podlewania i stopniowo zacząć je nawozić. W maju z powrotem możemy przenieść je na balkon.
- Choroby i szkodniki
Odpowiednio pielęgnowane pelargonie rzadko atakowane są przez choroby i szkodniki. Zwykle problemy pojawiają się w wyniku przelania rośliny. Wówczas może dojść do pojawienia się chorób grzybowych takich jak: szara pleśń, plamistość liści czy rdza. Aby zwalczyć infekcje, należy zastosować środki grzybobójcze i regularnie usuwać porażone liście i łodygi.
Pelargonie mogą także paść ofiarą mszyc czy przędziorków. Na szczęście można je łatwo zwalczyć, stosując chemiczne preparaty lub naturalne opryski np. ze skrzypu.
Przeczytaj również: 7 przepisów na ekologiczne opryski na mszyce. Tak pozbędziesz się szkodników z ogrodu
Pelargonie — odmiany
Najbardziej znane i popularne są pelargonie rabatowe, obficie i długo kwitnące. To one były uprawiane już przez nasze babcie i to one są najczęściej wybierane do dekoracji balkonów lub tarasów. W sklepach ogrodniczych często sięgamy też po pelargonie zwisające, bluszczolistne, które z czasem tworzą piękną, przewieszającą kaskadę liści i kwiatów. Są też odmiany pelargonii, które łączą ze sobą cechy pelargonii rabatowej z bluszczolistną, przepięknie wybarwione i przyciągające wzrok. Teraz kilka słów o pelargoniach, po które sięgamy rzadziej, a które są równie ciekawe, jak te najbardziej popularne.
- Pelargonie angielskie
Pelargonie wielkokwiatowe, reprezentowane w naszych sklepach głównie przez pelargonie angielskie, zachwycają swoją urodą. Pelargonie grandiflorum, bo to także ich nazwa, są bardziej wrażliwe na warunki atmosferyczne niż inne pelargonie. Może dlatego są przez nas rzadziej wybierane. Dobrze czują się w chłodnych szklarniach, na zadaszonych tarasach, lub osłoniętych, ale słonecznych balkonach. Ich liście są intensywnie zielone, pokrywa je jedwabisty włosek, a ich część brzegowa jest ząbkowana. Są bardzo dekoracyjne. Ale to kwiaty tej rośliny najbardziej przyciągają wzrok. Ich średnica może sięgać nawet 6 cm. Występują w kolorze białym oraz czerwonym, różowym, fioletowym i bordowym w różnych odcieniach. Często płatki są wielokolorowe.
Jak pielęgnować pelargonię angielską? Podobnie jak pozostałe gatunki pelargonii lubi słońce i żyzną, umiarkowanie wilgotną glebę. Nie zapomnijmy więc o otworach drenażowych na dnie doniczki. Źle znosi przesuszenia. Jeżeli zapomnimy jej podlać i bryła korzeniowa przeschnie, to może nam się już nie udać jej odratować. Możemy podlewać ją nawet codziennie i nawozić mniej więcej co 2 tygodnie. Pelargonia wielkokwiatowa nie lubi zraszania, dlatego powinna być uprawiana pod zadaszeniem.
Przeczytaj również: Jak uprawiać pelargonię angielską? Poznaj najważniejsze zasady
Fot. 123RF/PICSEL
- Pelargonia anielska
Znacznie bardziej odporna jest pelargonia anielska, która wygląda jak pelargonia angielska w miniaturowej formie. Liście i kwiaty mają podobny kształt, ale są mniejsze. Ta roślina cechuje się zwartym pokrojem, dużą wytrzymałością na suszę oraz długim okresem kwitnienia. Kupiona w maju, będzie ozdobą balkonu lub tarasu do pierwszych przymrozków. Niezwykle urokliwe, drobne kwiaty pojawiają się nieustannie na silnie rozkrzewionych, mocnych pędach. Jej zwarty pokrój sprawia, że polecana jest do wszelkiego rodzaju pojemników, mogą być to donice stojące, skrzynki balkonowe lub wiszące kosze.
- Pelargonia o ozdobnych liściach
W sklepach ogrodniczych dostępne są również pelargonie o ozdobnych liściach. Rekompensują one fakt, że kwiaty nie są tu tak dekoracyjne, jak w przypadku innych pelargonii.
Sadzenie kompozycji wielogatunkowej nie różni się niczym od sadzenia samych pelargonii. Pamiętamy o tym, aby doniczka miała drożne otwory drenażowe, żeby nadmiar wody miał swobodne ujście. Napełniamy ją podłożem do pelargonii lub do roślin balkonowych, które możemy wymieszać z granulowanym startowym nawozem długo działającym.
Fot. 123RF/PICSEL
Pelargonia „Vancouver Centennial” nie jest jedynym przedstawicielem pelargonii o ozdobnych liściach. Są jeszcze inne, o dwu- lub trójkolorowym wybarwieniu ulistnienia. Każda z nich będzie świetnie prezentować się w kompozycjach wielogatunkowych i nie tylko. Stanowią one ciekawe urozmaicenie. Kolejną grupą pelargonii są rośliny, które mają pachnące liście. To geranium, nazywane też anginkami. Naprawdę są niezwykłe. Informacje o ich uprawie częściej znajdziemy w poradnikach o domowych roślinach doniczkowych niż w publikacjach na temat roślin balkonowych. W sklepach ogrodniczych dostępne są przeróżne odmiany pelargonii wonnej, którym często nadaje się chwytliwe oznaczenia pachnącej czekolady, świeżej mięty czy nawet róży.
Pelargonie — zastosowanie w ogrodzie
Wspaniale prezentują się one samodzielnie posadzone w donicy. Możemy je też łączyć w różnego rodzaju kompozycje. Należy jednak pamiętać, aby dobierać do nich rośliny, które będą się dobrze czuły w tych samych warunkach uprawy. Ponadto, muszą to być rośliny, które z jednej strony nie zdominują naszej odmiany pelargonii, a z drugiej strony, które nie pozwolą się jej przytłoczyć.
Izabela Schick
Ogród na co dzień