Spis treści:
Kiedy najlepiej przyciąć orzech włoski?
Orzech włoski to jedno z najsilniej rosnących drzew owocujących w ogrodzie. W stanie dzikim potrafi osiągać spokojnie 20 metrów wysokości, jednak w przydomowej uprawie wzrost orzecha należy odpowiednio regulować, aby zachował dobrą kondycję i obficie owocował. Rozłożysty, piękny pokrój korony ma nie tylko dekoracyjne walory, lecz także sprzyja zdrowiu rośliny, zapewniając jej przewiewność i dostęp światła słonecznego pomiędzy gałęzie. Dlatego właśnie cięcie orzecha włoskiego stanowi ważny element pielęgnacji i warto wiedzieć, jak i kiedy najlepiej je przeprowadzić.
Opieka nad drzewami młodymi i dojrzałymi wygląda nieco inaczej, co więcej, również pora roku ma duży wpływ na reakcję drzew na powstałe rany. W zależności od panujących warunków oraz etapu w cyklu życia drzewa, przy nieumiejętnym cięciu i powtarzanych błędach może dojść np. do rozprzestrzeniania się przebarwień w drewnie, silnego „płaczu” i spowolnionego zarastania się ran. Zwiększy się też ryzyko zakażenia odkrytych tkanek i porażenia chorobami.
Najważniejszą zasadą cięcia orzecha włoskiego jest wybranie takiego terminu zabiegu, w którym drzewo najszybciej zainicjuje proces wygajania rany i będzie on efektywny. Przesunięcie terminu cięcia na okres zimowy może doprowadzić do silnego przemarznięcia uwrażliwionych tkanek, z kolei im bliżej gorącego lata, tym większe prawdopodobieństwo, że drewno będzie głęboko wysychało.
O ile cięcie jabłoni i gruszy można przeprowadzić pod koniec zimy, o tyle z większym cięciem orzecha włoskiego lepiej poczekać, aż obniży się ciśnienie wewnątrztkankowe i drzewo po cięciu nie będzie puszczać soków. Fot. roman023/123rf.com
Niektórzy ogrodnicy zalecają duże cięcia na przełomie lutego i marca, z kolei drobne zabiegi formujące i sanitarne – w okresie letnim do mniej więcej końca sierpnia. Jednak plantatorzy zaznaczają, że w praktyce przycinanie jeszcze w lutym powinno mieć miejsce wyłącznie wtedy, gdy zachodzi taka konieczność i tylko w jednej formie tj. na długie czopy, która zapewni najszybsze wygojenie powstałej rany.
W naszym klimacie najbezpieczniejszy termin cięcia, wynikający ze zdolności drzewa do szybkiej regeneracji, przypada na maj. W tym czasie przyrost kalusa, czyli tkanki przyrannej powstającej z okolicznych komórek tkanki miękiszowej w miejscu zranienia, jest największy. W tym terminie unikniesz też najpoważniejszego błędu w pielęgnacji orzecha włoskiego, czyli skracania pędów w okresie „płaczu drzewa” (utrzymywania najwyższego ciśnienia w tkankach przewodzących). Intensywnie wyciekający sok z pędów skutecznie utrudnia zabliźnianie się odkrytych ran po cięciu, a tym samym może prowadzić do poważnych zakażeń.
Przeczytaj również: Dlaczego orzech włoski czernieje na drzewie? Jak sobie z tym poradzić i czy można jeść czarne orzechy
Jak przycinać orzech włoski?
Do cięcia należy przystąpić wówczas, gdy nowe przyrosty na orzechu włoskim osiągną długość 5 cm. Dzięki temu, że zabieg nastąpi w okresie obniżenia ciśnienia wewnątrztkankowego, sok nie będzie wyciekał z rany, utrudniając lub uniemożliwiając jej gojenie. Warto też pamiętać, że nie zawsze cięcie jest konieczne, a wybór metody ma duże znaczenie w osiąganym efekcie.
Zachowaj ostrożność przy planowaniu zabiegu cięcia orzecha. Słuchaj rad plantatorów i wybierz termin, który sprzyja szybszej regeneracji tkanek. Dbając o kondycję drzewa, dbasz też o późniejsze owocowanie. Fot. maryka26/123rf.com
Jak przycinać orzech włoski w ogrodzie? Oto dwa popularne sposoby.
- Cięcie na czop – przy młodych drzewach pozwala na skrócenie przewodnika, u starszych okazów zastępuje inne rodzaje cięć w sytuacjach kryzysowych (np. przy poważnych uszkodzeniach wiatrowych), gdy warunki nie do końca sprzyjają zabiegom. Czop chroni głębsze tkanki przed zainfekowaniem, zanim roślina zdoła w pełni rozpocząć procesy gojenia, ale zawsze po okresie ochronnym należy go usunąć. Termin cięcia czopa przypada na koniec maja i początek czerwca.
- Cięcie na obrączkę – jeśli to możliwe, zawsze warto wykonać cięcie na obrączkę pędów uszkodzonych, niechcianych przyrostów, pędów zielnych rozwijających się poniżej linii korony czy pozostawionych czopów po cięciu marcowym. Miejsce cięcia zależy w tym przypadku od umiejscowienia i charakteru obrączki (może być cofnięta lub wysunięta na gałęzi), ale zawsze linia powinna przebiegać jak najbliżej tej struktury. Uważaj, aby w czasie zabiegu przypadkiem nie naruszyć bruzdy korowej. Cięcie na obrączkę poprowadzone skośnie w dół na grubszych pędach możesz wykonać w okresie od osiągnięcia przez nowe przyrosty długości 5 cm do pierwszych dni czerwca, z kolei drobne gałązki można skracać w ten sposób przez całe lato.
Błędne cięcie na obrączkę, czyli poprowadzenia ostrza wybranego narzędzia po bruździe korowej lub w obrębie wykształconej obrączki może doprowadzić do silniejszych uszkodzeń poza raną. Na drewnie pojawiają się wtedy liczne przebarwienia, a procesy jego rozkładu mogą postępować szybciej i w bardziej zaawansowany sposób.
Cięcie orzecha włoskiego to zabieg, który u młodszych okazów należy przeprowadzać regularnie. Konieczne będzie również uformowanie drzewka z sadzonki zaniedbanej, która przetrzymana w punkcie sprzedaży przez kilka sezonów nie była należycie pielęgnowana. Brak cięcia formującego prowadziłby do dalszego osłabiania pędów nisko osadzonej korony. Jak ratować zaniedbaną sadzonkę? Konieczne będzie wycięcie wszystkich drobnych gałązek i pozostawienie wyłącznie jednego, najgrubszego pędu, który odegra rolę przewodnika w nowej koronie. Ten pęd również trzeba odpowiednio uformować, ścinając go tuż nad najsilniej wykształconym pąkiem.
Do uprawy w ogrodzie wybieraj młode i zadbane sadzonki, które będziesz mógł estetycznie uformować od podstaw bez konieczności prowadzenia wieloletniej korekty. Fot. DLeonis/CanvaPro
W przypadku starszych drzew w uprawie amatorskiej powinniśmy ograniczyć ten rodzaj pielęgnacji orzecha włoskiego do cięcia sanitarnego. Po 5-6 latach uprawy tniemy głównie gałęzie chore, uszkodzone, przemarznięte oraz te, które zaburzają formę nadaną drzewu (rosną w dół, wychodząc poza jego obrys lub mocno krzyżują się we wnętrzu korony). Istotnym błędem, który łatwo popełnić, poprawiając wygląd i funkcjonalność korony starszego orzecha, jest wycięcie zbyt dużej liczby pędów.
Pamiętaj, aby drzewo mogło zdrowo rosnąć i dalej zachwycać kształtną koroną, nie tracąc przy tym cennych owoców, nie należy wycinać więcej pędów niż w ilości tworzącej 1/3 jej objętości. Grubsze konary skracaj ostrożnie, boczne pędy usuwaj wtedy, gdy drzewo ma dość energii, by szybko zasklepić rany. I koniecznie pilnuj pogody, bo najbezpieczniej jest przycinać orzech włoski wtedy, gdy świeci słońce, jest dość ciepło i nie zanosi się na opady. W takich warunkach silna roślina lepiej się zregeneruje.
Źródło: deccoria.pl
Przeczytaj również:
Jak ciąć stare jabłonie? W ten sposób odmłodzisz drzewo i pobudzisz je do owocowania
Kiedy przyciąć hortensję bukietową? Zrób to wcześnie, jeśli ma kwitnąć obficie