Sponsor serwisu Leroy Merlin logo
Porady ogrodnicze

Lilak pospolity – ozdabia ogród i wzmacnia zdrowie. Poznaj jego właściwości lecznicze

Lilak, zwyczajowo nazywany bzem, jest symbolem maja. Wtedy to właśnie rozkwita i uwodzi, zarówno atrakcyjnym wyglądem, jak i pięknym zapachem. Mało tego, lilak posiada również liczne właściwości zdrowotne. Jak uprawiać go w ogrodzie?

Lilak pospolity – ozdabia ogród i wzmacnia zdrowie. Poznaj jego właściwości lecznicze
Lilak, oprócz pięknego wyglądu i zapachu, posiada liczne właściwości zdrowotne. Fot. Getty Images

Z artykułu dowiesz się:

Lilak pospolity — charakterystyka

Lilak (Syringa) to krzew z rodziny oliwkowatych. Rodzaj ten liczy ok. 25 gatunków. Błędnie bywa określany mianem „bzu”, z którym zupełnie nie jest spokrewniony (Sambucus).  Do Polski przywędrował z obszaru południowo-wschodniej Europy. Większość lilaków dorasta do 6-8 m wysokości i bardzo szeroko się rozgałęzia. Słyną one z pięknych kwiatów, zebranych w wiechy o długości od 15 – 25 cm, które kwitną w maju. W zależności od odmiany mogą ubarwiać się na purpurowo, fioletowo, różowo, biało i żółto. Kwiaty wydają intensywny, przyjemny zapach. Wydłużone, jajowate liście Syringi również mają walor dekoracyjny.

Lilaki najczęściej stosowane są jako rośliny ozdobne, zarówno w parkach, skwerach, jak i prywatnych ogrodach. Ich drewno jest niezwykle trwałe, z tego względu często używa się go do produkcji np. instrumentów muzycznych.

Zobacz więcej zdjęć

Lilak pospolity — odmiany

Znanych jest blisko 1000 odmian lilaka pospolitego, które różnią się od siebie kształtem kwiatów, kolorystyką i pokrojem. Spośród nich najpopularniejsze to:

  • 'Madame Lemoine' - o białych pełnych kwiatach
  • 'Sensation' o kwiatach purpurowych z białymi brzegami
  • 'Aucubaefolia' - o pstrych liściach i dużych bladoróżowych kwiatach
  • 'Excellent' - o białych kwiatach z żółtymi pręcikami
  • 'Mirabeau' - o fioletowo-różowych kwiatach
  •  'Primrose' - o kremowo-żółtych kwiatach
Zobacz więcej zdjęć

Lilak pospolity — uprawa

Lilaki są krzewami prostymi w uprawie, jedynie niektóre szlachetniejsze odmiany mogą sprawić niewielkie problemy. Najlepiej sadzić je wiosną lub jesienią – posadzone latem, mogą się nie przyjąć.

  • Podłoże

Z zasady mają niewygórowane wymagania – urosną na ubogich, umiarkowanie wilgotnych glebach (z wyjątkiem odmian szlachetnych, które wolą gleby żyzne, obojętne lub lekko zasadowe). Są odporne na działanie suszy i mrozu.

  • Stanowisko

W słonecznym stanowisku bujniej zakwitną, jednakże poradzą sobie również w półcieniu. Wiosną warto wyściółkować glebę wokół nich kompostem lub obornikiem.

  • Sadzenie

Krzewy nadają się do sadzenia pojedynczego, w parach lub grupach, np. wzdłuż ogrodzeń lub jako żywopłot, najlepiej w miejscach rzadko zagęszczonych przez inne rośliny, z którymi mogą konkurować o zasoby. Między sąsiadującymi egzemplarzami powinien być zapewniony swobodny przepływ powietrza. Jego brak może narażać rośliny na atak mączlika.

  • Kwitnienie

Pierwsze kwitnienie lilaka przypada na drugi lub trzeci rok od posadzenia. Krzewy zaczynają bardzo obficie kwitnąć już na początku maja, a czasami nawet już w kwietniu i utrzymują kwitnienie do czerwca.

  • Przycinanie

Tuż po przekwitnięciu krzewy należy przyciąć, nie dopuszczając do zawiązania nasion, które mocno osłabiają rośliny. Dzięki temu zabiegowi obficie zakwitną w kolejnym roku. Poza tym regularnie należy wycinać odrosty korzeniowe, które zaniedbane, również je osłabiają. U starych i zaniedbanych okazów, wczesną wiosną można przeprowadzić cięcie odmładzające – usuwamy stare pędy na wysokość ok. 1 m.

  • Rozmnażanie

Wszystkie gatunki lilaka rozmnaża się przez odrosty korzeniowe, te szlachetne można również rozmnażać przez szczepienie.

  • Choroby

Do najczęściej występujących chorób lilaka, które powodują, że krzew nie kwitnie, ma brązowe i skręcone liście zaliczamy:

  • Bakteriozę
  • Werticiliozę
  • Askochytozę

Aby zwalczyć te choroby grzybowe, należy zastosować opryski fungicydowe lub inne przeciwgrzybiczne środki ochrony roślin.

  • Dlaczego lilak nie kwitnie? Przyczyn może być kilka:
  1. stanowisko w zbyt głębokim cieniu
  2. przekarmienie nawozami azotowymi – roślina została pobudzona do rozrostu pędów i liści, co spowolniło proces wytwarzania kwiatostanów
  3. roślina została przycięta zbyt późno i w efekcie pozbyto się zalążków nowych pędów

Zobacz więcej zdjęć

Przeczytaj również: Kiedy kwitnie forsycja i jakie ma właściwości? Wszystko, co warto wiedzieć o uprawie złotego krzewu

Bez lilak — właściwości lecznicze

Mało kto wie, że z białych i fioletowych kwiatów lilaka można przyrządzać herbatki o lekko kwiatowym posmaku. Co ciekawe, medycyna ludowa wykorzystywała liście tej rośliny do sporządzania maści o działaniu przeciwbólowym i przyspieszającym gojenie ran.

Oprócz niewątpliwych walorów ozdobnych lilak posiada również właściwości lecznicze. Jego kwiaty, liście, kora, a nawet owoce stanowią surowiec leczniczy.

Zamiast kupować drogie płyny do płukania jamy ustnej, często produkowane na bazie alkoholu i zawierające szereg innych niebezpiecznych substancji, warto przyrządzić sobie samodzielnie płyn z bzu. Nie dość, że skuteczny, to tani, naturalny i bezpieczny.

Lilaka można stosować wewnętrznie i zewnętrznie:

  • Stosowany wewnętrznie: działa przeciwzapalnie, przeciwgorączkowo, przeciwkaszlowo i moczopędnie, oczyszcza krew oraz odtruwa, do tego wspomaga odporność organizmu, ochrania miąższ wątroby i ją oczyszcza. Lilak zapobiega i wspomaga walkę z pasożytami oraz grzybami. Będzie także przydatny w chorobach reumatycznych.

  • Stosowany zewnętrznie: odkaża skórę oraz błony śluzowe, wspomaga regenerację oraz działa antyseptycznie.

Z kwiatów lilaka można przygotowywać lecznicze napary. Fot. 123RF/PICSEL

Jak stosować lilak pospolity?

Na surowo lilak jest gorzkawy i niesmaczny, dlatego najlepszą formą spożywania tej rośliny są napary, odwary, wyciągi wodne i wodno-alkoholowe. Pamiętajmy, aby surowiec zbierać w rejonach czystych ekologicznie, nienarażonych na smog i inne cywilizacyjne trucizny. Kwiaty suszymy w cieniu, w przewiewnym miejscu.

Jak przyrządzić napar z lilaka pospolitego?

Napar przyrządza się z liści, kwiatów oraz gałązek. 1 łyżkę surowca wystarczy zalać 1 szklanką wrzącej wody i parzyć pod przykryciem ok 10 minut. Pić 2-4 razy dziennie po 1 szklance.  

Jak przyrządzić odwar z kory lilaka pospolitego?

1 łyżkę kory zalewamy szklanką wody i gotujemy ok 10 minut. Odstawiamy na 30 minut. Pić po 100 ml do 4 razy dziennie.

Odwar i napar można stosować również zewnętrznie jako płukanki, do irygacji, okładów czy przemywania zmienionych miejsc np. z trądzikiem różowatym, wypryskami, wrzodami, oczu z zapaleniem spojówek, przy workach i cieniach pod oczami, dla poprawy elastyczności skóry, do lewatyw czy płukania jamy ustnej.

Przeczytaj:

Bez w wazonie: Co zrobić, żeby dłużej zachował świeżość?

Reklama

Przeczytaj również

REKLAMA
REKLAMA

Ostatnio spodobało się

Informacja

Nie możesz dodać komentarza do tej treści. To okno zamknie się automatycznie za 3 sekundy.

Wyślij mailem

Informacja

Zgłoś nadużycie

Informacja

To okno zamknie się automatycznie za 3 sekundy.

Wyłącz to powiadomienie

Nie będziesz już więcej otrzymywać powiadomień do tego zdarzenia.
Państwa przeglądarka jest nieaktualna. Aby zapewnić większe bezpieczeństwo, wygodę i komfort użytkowania w tej witrynie, proszę zaktualizować swoją przeglądarkę.
Polub nas, aby otrzymywać niezliczone pomysły wprost na swoją tablicę!

Edycja zdjęcia

Obróć

Informacja

Zaloguj się

Newsletter

Zapisz się do newslettera, aby otrzymywać najciekawsze artykuły oraz inspiracje z serwisu Deccoria.pl

Powiadomienia

Informacja

Nie możesz wykonać tej akcji. To okno zamknie się automatycznie za 3 sekundy.