Spis treści
- Poziomka biała i czarna – pyszne, ale mało znane
- Ciekawe odmiany poziomki białej i czarnej
- Jak uprawiać poziomkę białą i czarną?
Poziomka biała i czarna – pyszne, ale mało znane
Poziomka to niska roślina krzewiasta, należąca do rodziny różowatych. Może osiągać wysokość wynoszącą od 10 do maksymalnie 30 cm, w zależności od odmiany. Występuje naturalnie niemal na wszystkich kontynentach i można ją znaleźć w różnych siedliskach, takich jak niziny, wyżyny, góry, lasy oraz łąki.
Jeżeli wiosna jest wyjątkowo ciepła, poziomki mogą zakwitnąć już w kwietniu, choć zazwyczaj kwitnienie przypada na maj lub czerwiec. W zależności od odmiany, krzewy mogą intensywnie owocować w czerwcu i lipcu lub mniej intensywnie przez cały rok. Wszystkie odmiany, zarówno z czerwonymi, czarnym, jak i białymi owocami, są bogate w witaminy C, A i B oraz kwas foliowy. Znajdziemy w nich także fosfor, magnez i wapń.
Przeczytaj również: Sadzenie i pyszne odmiany poziomek. Tylko w tak wzmocnionej ziemi będą zdrowo i obficie owocować
Najrzadszy gatunek wyróżnia się owocami w kolorze czarno-bordowym. Oprócz tego ma również mocno karbowane liście o jasnozielonym odcieniu. Czarne poziomki charakteryzują się większą odpornością na choroby i szkodniki niż tradycyjne odmiany. Ich smak jest intensywniejszy i bardziej wyrazisty, co sprawia, że idealnie nadają się do przetworów, takich jak dżemy i soki.
Białe poziomki, które występują również pod nazwą poziomki ananasowe, mają jasny, kremowy kolor. Wyróżniają się słodszym i delikatniejszym smakiem niż czerwone poziomki. Białe poziomki są również mniej atrakcyjne dla ptaków, co może być zaletą w uprawie ogrodowej.
Biała poziomka, podobnie jak czarna, występuje w kilku odmianach. fot. triffit/CanvaPro
Ciekawe odmiany poziomki białej i czarnej
Poziomki przywodzą nam na myśl beztroskie dzieciństwo i letnie wędrówki po lesie, dlatego wiele osób decyduje się zasadzić je w ogrodzie. Mają wiele odmian różniących się smakiem, wyglądem i wymaganiami uprawowymi.
- Baron Solemacher
Jedną z najczęściej uprawianych odmian białych poziomek jest Baron Solemacher. Charakteryzują ją duże, sercowate lub jajowate owoce, przybierające barwy od jasnożółtej do ciemnoczerwonej. Ta odmiana cechuje się dużą plennością i długim okresem kwitnienia oraz owocowania, który rozpoczyna się na początku czerwca i trwa aż do października. Liście Barona Solemachera są mniejsze i jaśniejsze niż u innych odmian, co może wpływać na jej wrażliwość na mróz i choroby.
- Yellow Wonder
Dla poszukujących czegoś nietypowego, doskonałym wyborem może być Yellow Wonder. Ta odmiana ma żółte, słodkie i aromatyczne owoce. Chociaż jej plenność jest nieco niższa niż w przypadku innych odmian, to jej unikalny kolor i smak rekompensują tę różnicę.
- Black Pearl
Odmiana czarnych poziomek o wyjątkowo ciemnofioletowych, niemal czarnych owocach. Ich intensywny, słodki smak jest wysoko ceniony przez koneserów. Dodatkowo, Black Pearl jest odporna na choroby i szkodniki, co sprawia, że jest łatwa w uprawie. To idealny wybór dla początkujących ogrodników, którzy poszukują roślin o owocach wysokiej jakości i niskich wymaganiach pielęgnacyjnych.
- Black Beauty
To kolejna interesująca odmiana czarnych poziomek, charakteryzująca się dużymi, soczystymi owocami o głębokim, ciemnym kolorze. Smak Black Beauty jest bardziej wyrazisty niż u innych odmian, co czyni ją idealną do deserów i przetworów. Owoce tej odmiany są nie tylko smaczne, ale również bardzo dekoracyjne, dlatego stanowią atrakcyjny dodatek do ogrodu.
Jeśli chcesz uprawiać w ogrodzie białe poziomki, wybierz odmianę rozłogową. Fot. CanvaPro
Jak uprawiać poziomkę białą i czarną?
Jeśli planujemy stworzyć większe poletko z kilku sadzonek, warto wybrać odmianę rozłogową. Szczególnie poziomka biało-owocowa może dostarczyć nawet do 15 nowych sadzonek z jednego krzaczka, co pozwoli szybko zapełnić sporą grządkę. Należy jednak pamiętać, że duża część energii rośliny idzie w pędy, a nie w owoce. W późniejszym okresie konieczne będzie przerywanie pędów, aby krzak zbyt mocno się nie zagęścił, a owoce nie zmalały.
Odmiany bezrozłogowe przeznaczają większą część energii na owoce, co jest korzystne i wymaga mniej pracy. Jednak po zasadzeniu 8 krzaczków, po roku mamy dalej te same 8 roślin, podczas gdy przy odmianach rozłogowych z 8 możemy mieć nawet 100 nowych.
- Sadzenie i gleba
Poziomki najlepiej czują się na glebach próchniczych, dobrze przepuszczalnych i lekko kwaśnych o pH 5,5 – 6,5. Pod jedną sadzonkę wystarczy dołek o wymiarach 15/15/15 cm, do którego wsypiemy żyzną, przepuszczalną glebę z domieszką kompostu i ewentualnie obornika. Jeśli chcemy obsadzić większy obszar, np. 1 metr na 2, warto pokryć cały ten kawałek dobrą glebą i kupić kilka poziomek rozłogowych (8 – 10), które pozwolą obsadzić cały przygotowany areał.
Sadzonki poziomek uzyskuje się również z nasion, co trwa dłużej, ale jest tańsze. Sadzonki z nagim korzeniem powinniśmy sadzić wiosną (kwiecień-maj) lub jesienią (wrzesień-październik), natomiast ukorzenione sadzonki w doniczkach można sadzić praktycznie przez cały rok, z wyjątkiem miesięcy zimowych. Rośliny sadzimy w odległości około 25-30 cm od siebie w rzędach oddalonych o 40-50 cm.
- Stanowisko
Poziomki preferują stanowiska słoneczne lub lekko zacienione, ponieważ wtedy szybciej dojrzewają, a ich smak będzie znacznie lepszy. Zbyt intensywne nasłonecznienie, zwłaszcza w trakcie upałów może prowadzić do poparzeń liści. Możemy temu zapobiec, systematycznie doglądając krzaczków i regularnie je podlewając. Warto sadzić je w miejscach osłoniętych od silnych wiatrów.
Przeczytaj również: Wysiewanie poziomek. Jak to zrobić, żeby zebrać owoce w tym roku?
- Podlewanie i nawożenie
Zarówno czarne, jak i białe poziomki wymagają regularnego nawadniania, szczególnie w okresach suszy. Najlepiej podlewać je codziennie rano lub wieczorem, aby zminimalizować parowanie wody. Gleba powinna być wilgotna, ale nie przesiąknięta wodą, ponieważ w przeciwnym razie korzenie mogą zacząć gnić.
Wiosną, raz na dwa tygodnie, warto zastosować nawóz organiczny, taki jak kompost lub obornik, który dostarczy roślinom niezbędnych składników odżywczych. W okresie wegetacji można także stosować nawozy mineralne, bogate w azot, fosfor i potas, aby wspierać wzrost i owocowanie.
Regularne podlewanie i odpowiednie nawożenie to klucz do uzyskania zdrowych i obficie owocujących krzewów poziomek. Pamiętajmy, że każda roślina ma swoje specyficzne wymagania, dlatego warto obserwować jej stan i dostosowywać pielęgnację do aktualnych potrzeb.
- Owocowanie
Czarne i białe poziomki owocują najczęściej od czerwca do września. Owoce należy zbierać regularnie, aby pobudzać roślinę do produkcji nowych owoców. Z jednego krzaczka poziomek, zarówno czarnych, jak i białych, możemy zebrać od 200 do 400 gramów owoców w sezonie. Ilość ta może się różnić w zależności od warunków uprawy, takich jak nasłonecznienie, jakość gleby, regularność podlewania i nawożenia.
Czarna poziomka Black Beauty ma intensywny, wyrazisty i słodki smak. Fot. Veronika Roosimma/CanvaPro
- Rozmnażanie
Poziomki rozmnażają się głównie przez rozłogi, które pojawiają się po zakończeniu okresu owocowania. Należy pozwolić im się ukorzenić, a następnie przesadzić. Możliwe, choć rzadziej stosowane, jest także rozmnażanie przez nasiona. Wysiewamy je wczesną wiosną w pojemnikach, a siewki przesadzamy na stałe miejsce, gdy osiągną odpowiednią wielkość.
- Przesadzanie
Poziomki najlepiej przesadzać co 3-4 lata, aby zapewnić im optymalne warunki wzrostu i owocowania. Przesadzanie najlepiej przeprowadzać wczesną wiosną lub jesienią, dbając o to, aby korzenie nie były przesuszone.
- Choroby i szkodniki
Czarne i białe poziomki mogą być atakowane przez mączniaka prawdziwego, który objawia się białym, mączystym nalotem na spodniej części liści. Są także podatne na szarą pleśń, atakującą kwiaty, owoce i ich zawiązki. Jeżeli zaczynają gnić, a na powierzchni krzaczka pojawia się szary nalot, to znaczy, że roślina została zainfekowana. Poziomki są także podatne na czerwoną zgniliznę korzeni oraz werticiliozę.
Najczęstsze szkodniki, które zagrażają białym i czarnym poziomkom to mszyce, przędziorki, opuchlaki i ślimaki. Mogą przenosić wirusy i uszkadzać korzenie. Warto stosować naturalne metody ochrony, jak np. pułapki na ślimaki lub roztwory czosnkowe przeciw mszycom. Dobrym pomysłem jest także sadzenie cebuli i czosnku obok poziomek.
-
Zimowanie
Przed nadejściem mrozów należy przyciąć liście poziomek, aby zmniejszyć ryzyko chorób grzybowych. Usuwamy również wszelkie uschnięte i chore części roślin. Możemy również okryć je warstwą ściółki, np. słomą, liśćmi lub agrowłókniną. Ściółka pomoże utrzymać odpowiednią temperaturę gleby i ochroni korzenie przed mrozem.
Jeśli poziomki rosną w doniczkach, należy umieścić je w większych pojemnikach wypełnionych styropianem, gazetami lub słomą. Alternatywnie, można przenieść doniczki do chłodnego, ale jasnego pomieszczenia.
Przed zimą powinniśmy także obficie podlać rośliny, aby miały odpowiednią ilość wilgoci na czas spoczynku. W trakcie zimy podlewanie ograniczamy, ale nie dopuszczamy do całkowitego wyschnięcia gleby.
Źrodło: deccoria.pl
Przeczytaj również:
Dereń jadalny Juliusz. Uprawa, zastosowanie w ogrodzie oraz właściwości
Aronia czarna – wielozadaniowy krzew w ogrodzie. Uprawa, zastosowanie w ogrodzie i właściwości
Świetny patent na żółknące liście pomidorów. Rozpuszczam w ciepłej wodzie i podlewam