Z artykułu dowiesz się:
- Czym wyróżnia się pysznogłówka
- Jak uprawiać pysznogłówkę w ogrodzie
- Przy czym sadzić pysznogłówkę
- Jakie są właściwości lecznicze pysznogłówki
Pysznogłówka — charakterystyka
Pysznogłówka (Monarda) nazywana również indiańskim pióropuszem lub pszczelim balsamem to ozdobna bylina należąca do rodziny jasnowatych. Obszarem naturalnego występowania tych roślin są preriowe obszary Ameryki Północnej.
Pysznogłówki osiągają od 60 do 150 cm wysokości. Wytwarzają grube, sztywne i owłosione łodygi, które gęsto porastają jajowate liście. Latem, na przełomie czerwca i lipca, na szczytach pędów pojawiają się duże i efektowne kwiaty, przypominające pióropusz, które utrzymują się aż do września, a czasami nawet do października. Ich barwa w zależności od odmiany może być różowa, czerwona, purpurowa lub biała.
Cała roślina po roztarciu wydziela cytrusowy zapach, który przyciąga pszczoły i motyle. Ze względu na to, że pysznogłówki pachną podobnie jak owoce pomarańczy bergamoty, określa się czasami jako bergamotki.
Przeczytaj również: Barwna ozdoba twojego ogrodu. Sprawdź, jak uprawiać astry chińskie
Pysznogłówki pięknie prezentują się w ogrodzie. Fot. Pexels
Pysznogłówka — uprawa i pielęgnacja
Monarda to wdzięczna i łatwa w uprawie roślina, która nie ma dużych wymagań pielęgnacyjnych. Poniżej wyjaśniamy, jakie optymalne warunki warto jej zapewnić, by stała się prawdziwą ozdobą ogrodu.
- Stanowisko
Pysznogłówki najlepiej rosną w miejscach nasłonecznionych i ciepłych. Posadzone w półcieniu nie ukażą w pełni swojego potencjału i nie będą w stanie obficie zakwitnąć.
- Ziemia
Podłoże dla tych bylin powinno być żyzne, przepuszczalne i lekko wilgotne.
Płatki kwiatów pysznogłówki można wykorzystywać w kuchni. Fot. Pexels
- Podlewanie
Roślina źle znosi zarówno przesuszenie, jak i przelanie. W okresach suszy wymaga podlewania i kontrolowania czy podłoże nie wysycha.
- Nawożenie
Chcąc pobudzić kwitnienie pysznogłówek, warto nawozić je nawozem do roślin kwitnących lub naturalnym kompostem czy biohumusem.
- Sadzenie
Młode egzemplarze rośliny można uzyskać poprzez wysiew nasion. Zabieg ten najlepiej przeprowadzać wczesną wiosną. Na początku należy nasiona umieścić w skrzynkach z żyznym podłożem. Gdy nasiona zaczną wschodzić, pikuje się je do doniczek, a do gruntu wysadza dopiero w sierpniu lub wrześniu. Trzeba jednak pamiętać, że uzyskane z wysiewu sadzonki kwitną dopiero w drugim roku uprawy.
W sklepach ogrodniczych można natomiast zakupić dorodne egzemplarze, które najlepiej wysadzać do gruntu wiosną.
Pysznogłówki nadają się do obsadzania rabat. Fot. Pexels
- Rozmnażanie
Najłatwiej jest rozmnożyć pysznogłówki przez podział. W tym celu warto jesienią wykopać całą bryłę korzeniową, podzielić na mniejsze części i od razu przesadzić w pożądane miejsce w ogrodzie.
- Cięcie
Pysznogłówki wymagają regularnego usuwania przekwitłych kwiatostanów. Pozwala to wydłużyć okres kwitnienia rośliny. Ponadto po około 2-3 latach od posadzenia, bylina wymaga odmłodzenia, czyli podziału kłączy.
- Choroby i szkodniki
Największym zagrożeniem dla pysznogłówek jest mączniak prawdziwy. Ta choroba grzybowa pokrywa roślinę białym nalotem i powoduje zwijanie się liści oraz stopniowe jej zamieranie. Na wczesnym etapie zainfekowania rośliny można przeciwdziałać chorobie, regularnie usuwając porażone części rośliny i stosując naturalne lub chemiczne opryski. Jeśli nie przyniesie to efektu, należy roślinę wykopać i zutylizować.
Z kolei najczęstszymi szkodnikami atakującymi pysznogłówki są mszyce. Aby je zwalczyć, warto posłużyć się preparatami na bazie wyciągów roślinnych lub silniejszymi środkami chemicznymi.
Przeczytaj również: Kwiat z ogrodu naszych babć. Co zrobić, by malwa obficie kwitła?
Pysznogłówka — zastosowanie w ogrodzie
Rośliny te można wykorzystywać do tworzenia w ogrodzie różnych barwnych kompozycji kwiatowych. Pysznogłówki można sadzić w towarzystwie innych bylin m.in.: jeżówek, rudbekii, floksów, rozchodników, ostróżek, liliowców czy traw ozdobnych.
Można nimi obsadzać rabaty czy obrzeża działek. Sprawdzą się również w pobliżu altanek i oczek wodnych. Mniejsze odmiany nadają się także do uprawy w donicach, dlatego mogą posłużyć jako ozdoba balkonów i tarasów.
Pysznogłówka dobrze komponuje się z innymi bylinami m.in. rudbekiami. Fot. 123RF/PICSEL
Pysznogłówka — właściwości lecznicze
Właściwości lecznicze pysznogłówki odkryli już Indianie, którzy stosowali ją do leczenia objawów przeziębienia i skaleczeń. Obecnie na bazie tej rośliny przygotowuje się olejki eteryczne i napary o działaniu przeciwbakteryjnym oraz przeciwzapalnym. Suszone liście pysznogłówki można wykorzystywać także do tworzenia domowych toników służących do łagodzenia zmian trądzikowych.
Co ważne, kwiaty pysznogłówki (jak sama nazwa wskazuje) są jadalne. Można dodawać je do potraw i przetworów, dekorować nimi sałatki oraz przygotowywać na ich bazie orzeźwiające lemoniady.
Przeczytaj również: Romantyczny ogród w różowych odcieniach. Oto najpiękniejsze kwiaty, krzewy i drzewa
Istnieje wiele pięknych roślin o różowej kolorystyce, które w ogrodzie wyglądają zjawiskowo. Fot. 123RF.com/Pixabay