Spis treści:
- Borówka brusznica (Vaccinium vitis-idaea) – długowieczna krzewinka
- Ciekawe odmiany borówki brusznicy
- Uprawa i pielęgnacja borówki brusznicy
- Jakie właściwości mają owoce borówki brusznicy?
Borówka brusznica (Vaccinium vitis-idaea) – długowieczna krzewinka
Borówka brusznica (Vaccinium vitis-idaea), nazywana również borówką czerwoną, jest mniej popularna od swojej kuzynki – borówki amerykańskiej. Podobnie jednak jak ona rodzi niezwykle wartościowe owoce, które znajdują wiele zastosowań w kuchni. Ta długowieczna i wytrzymała na trudne warunki zimozielona krzewinka doskonale czuje się w naszym klimacie. Borówkę brusznicę spotykamy w naturze, zwłaszcza w lasach i na wrzosowiskach, ale z powodzeniem możemy uprawiać ją również w ogrodzie.
Ta niska krzewinka, osiągająca zaledwie 30 cm wysokości, może rosnąć i owocować w ogrodzie przez wiele lat. Musi jednak mieć zapewnione odpowiednie warunki, ponieważ preferuje kwaśną glebę. Poza tym nie jest szczególnie wymagająca i nie potrzebuje troskliwej pielęgnacji. Wyróżnia się wysoką odpornością na mróz, choroby i szkodniki, w związku z czym poradzą z nią sobie nawet początkujący ogrodnicy.
Borówkę brusznicę uprawia się dla wartościowych owoców, ale warto docenić ją również za efektowny wygląd. Ta niewielka krzewinka od maja do lipca obsypuje się białymi lub jasnoróżowymi, dzwonkowatymi kwiatami zebranymi w grona. Przez cały rok uroku dodają jej błyszczące, zimozielone liście oraz pokryte delikatnym meszkiem pędy. Jej ozdobą są również kuliste, czerwone owoce, które w zależności od odmiany możemy zbierać od lipca do października. Wiele odmian w sezonie powtarza owocowanie.
Borówka brusznica występuje w lasach, ale można uprawiać ją w ogrodzie. Fot. Brav/CanvaPro
Przeczytaj również: Sadzenie cebuli dymki w listopadzie. Najsmaczniejsze odmiany, zaprawa, sąsiedztwo
Ciekawe odmiany borówki brusznicy
Jak już wspominaliśmy, borówkę brusznicę możemy zauważyć podczas spacerów po lasach czy wrzosowiskach, gdzie rośnie dziko. Na działkach natomiast sadzimy szlachetne odmiany, które są bardziej plenne i rodzą większe owoce. Ich smak może się nieco różnić w zależności od wybranej odmiany, choć w przeciwieństwie do jagód popularnej borówki amerykańskiej zawsze jest nieco cierpki. Możemy zdecydować się na krzewinki wydające owoce wcześnie (np. w lipcu) lub nieco później (we wrześniu i w październiku). Najciekawsze jednak są te, które owocują dwukrotnie w sezonie.
Jakie odmiany borówki brusznicy wybrać? Oto kilka propozycji:
- Borówka brusznica 'Linnea' – owocuje w lipcu, a potem znów we wrześniu. Silnie się rozrasta;
- Borówka brusznica 'Sanna'– plonuje dwa razy w roku, rodząc słodko-kwaśne owoce;
- Borówka brusznica 'Runo Bielawskie'– to polska odmiana, która odznacza się silnym wzrostem i dużą plennością. Owocuje dwukrotnie: w sierpniu i październiku;
- Borówka brusznica 'Koralle' – owocuje najpierw w sierpniu, a potem we wrześniu lub w październiku;
- Borówka brusznica 'Red Pearl' – jej kwaskowate owoce pojawiają się dwukrotnie w sezonie: w sierpniu i październiku;
- Borówka brusznica 'Sussi' – w połowie lata owocuje bardzo obficie. Późną jesienią ponownie wydaje owoce, jest ich jednak mniej.
Najciekawsze odmiany borówki brusznicy powtarzają owocowanie. Fot. soe10/123RF.com
Uprawa i pielęgnacja borówki brusznicy
Borówka brusznica może zdrowo i obficie owocować przez kilkanaście lat, ale potrzebuje do tego odpowiednich warunków. Stosunkowo łatwo je zapewnić w ogrodzie, stosując się do kilku prostych wskazówek. Jak wygląda uprawa i pielęgnacja borówki brusznicy? Garść najważniejszych podpowiedzi przedstawiamy poniżej.
- Gleba – borówka brusznica może rosnąć nawet w ubogiej lub przeciętnie zasobnej, próchnicznej ziemi, ale koniecznie musi być ona bardzo kwaśna. Odpowiednie pH podłoża dla tej krzewinki mieści się w granicach 3,5-4,5. O odpowiedni odczyn gleby musimy zadbać w momencie sadzenia rośliny, a także później, w kolejnych latach uprawy.
- Stanowisko – uprawa tej rośliny najlepiej się udaje na słonecznych stanowiskach. Jeśli takiego nie mamy, możemy wybrać miejsce lekko zacienione.
- Sadzenie – zanim posadzimy borówkę brusznicę, odchwaszczamy i zakwaszamy glebę. Aby to zrobić, mieszamy ziemię z kwaśnym torfem, trocinami drzew iglastych, kwaśnym kompostem (np. z igliwia) lub siarką. Krzewinkę najlepiej sadzić wiosną lub jesienią. Od razu rozłóżmy wokół niej kwaśną ściółkę – taki zabieg zabezpieczy młode rośliny przed mrozem, ułatwi ich ukorzenianie, obniży pH gleby i dostarczy próchnicę. Wszystko to przełoży się na lepsze owocowanie.
- Podlewanie – borówki brusznicy nie powinno się często podlewać, ponieważ nie lubi mokrej gleby. Nie dopuszczajmy jednak do całkowitego wysuszenia podłoża (powinno być lekko wilgotne).
- Nawożenie – krzewinkę tę dokarmiamy wiosną (w kwietniu lub maju) oraz na początku lata (w drugiej połowie czerwca). Wykorzystujmy nawozy przeznaczone dla roślin kwasolubnych lub kwaśny kompost.
W uprawie borówki brusznicy najważniejsze jest zakwaszenie gleby. Fot sever180/CanvaPro
- Ściółkowanie – jesienią potrzebują go zarówno niedawno posadzone, jak i uprawiane przez wiele lat krzewinki. Wykorzystujmy tylko te ściółki, które zakwaszają podłoże – trociny i zrębki z drzew iglastych, igliwie, korę sosnową lub szyszki.
- Przycinanie – stare krzewinki możemy odmłodzić, w marcu skracając wszystkie pędy tuż nad ziemią. Taki zabieg wykonujemy co 5-7 lat.
- Mrozoodporność i zimowanie – borówka brusznica jest rośliną odporną na mróz, która nie wymaga okrywania przed zimą.
- Choroby i szkodniki – krzewinki rosnące w kwaśnej ziemi, które nie są nadmiernie podlewane, nie chorują. Nie są też atakowane przez szkodniki.
Jakie właściwości mają owoce borówki brusznicy?
Borówka brusznica ceniona jest ze względu na jadalne, kuliste owoce o słodko-kwaśnym, nieco gorzkawym smaku. Mogą być spożywane na surowo, ale nie każdemu odpowiada ich cierpkość. Z tego względu najczęściej wykorzystywane są do gotowania i przyrządzania przetworów. Z owoców borówki brusznicy można zrobić wyborne kompoty, galaretki, konfitury i soki. Doskonale sprawdzają się również jako dodatek do domowych wypieków oraz potraw, w szczególności pieczonych mięs i ryb. Czerwone jagody można długo przechowywać po zamrożeniu.
Owoce borówki brusznicy są skarbnicą zdrowia. Te małe kuleczki, niezwykle bogate w antocyjany, fenole, witaminy C i A, błonnik pokarmowy, żelazo oraz fosfor, warto dołączyć do codziennego jadłospisu. Działają przeciwzapalnie, podnoszą odporność organizmu i wspierają leczenie przeziębienia, a także wspomagają pracę układu pokarmowego. Niezwykle cenne są nie tylko owoce, ale również liście borówki brusznicy. Te wykorzystuje się w ziołolecznictwie jako środek odkażający, który może pomóc przy niestrawności i w infekcjach dróg moczowych. Zanim jednak je zastosujemy w ten sposób, skonsultujmy się z lekarzem.
Źródło: deccoria.pl
Przeczytaj również:
Listopadowy siew kopru na wczesny zbiór. Przygotuj glebę i wybierz odmiany odporne na mróz
Parch jabłoni w opadłych liściach. Co zrobić?
Jak pielęgnować tuje w listopadzie? Podlewanie odgrywa bardzo ważną rolę